Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries
Yadiizíní bigháníshgéésh.
can 3-through-1-cut.open.I’Ajóółháásh laanaa.
4-sleep.O wish’Atsį́’ísh ’éí doodaii’ łóó’ísh nínízin?
meat-Q or fish-Q 3-2-want.NI’Áłah ’aleehdi hastiin léi’ t’óó yááłtih yiits’a’.
meeting-at man INDEF just 3-talk.Prog 3-be.heard.I’Íhoo’aah ’ayóo bidziil.
education very 3-strong.IBéésh bee hane’é bił nááshbał.
phone 3-with 1-whirl.ProgBéeso ła’ nich’į’ nidoolyééł t’ahádą́ą́’ ’ałtso nanilnish.
money some 2-toward 2-3-pay.F before.thus all 2-work.ICh'iyáán ííł'í doo ndi yééhósin da.
food 3-3-make.CI NEG but 3-3-know.NI NEGDamóogo ’áłah ’aleeh ’áko ’áadi nihaadíínááł.
Sunday 3-gather 3-be so there-at 1-Pl-to-2-arrive.Fdeidííłhį́į́’
pl-3DO-3dpl-melt.it.PDibé bitah dídéesh’įįł, díkwíínee’ náádeishchį́.
sheep 3-among 3-1-look.F how.many-really again-3-born.RDibé ła’ yóó’ ’íínilgo k’adę́ę ’e’e’aahgo ch’ééh bíká naanááshwoł.
sheep some away 3-1-lose.P-GO almost evening in.vain 3-after 1-run.around.Pdíníłkaad
3DO-2-start.to.herd.them.(animals).IGah bik’ee’ taah yí’áhígóó ’eesbąs.
rabbit foot water 3-into1-drive.ProgGohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ biłgo daats’í nínízin?
coffee only TOP or milk 3-with-GO perhaps 3-2-want.NIGohwééh ła’ shaa níkaah.
coffee some 1-to 2-give.OC.IHa’at’iish náádaadi’ní?
what-Q again-pl-3-say.Ihadasoogeed
pl-3DO-2dpl-dig.it.out.Phadeidoołtééł
pl-3DO-3dpl-carry.him/her.up.out.of.something.Fhadeidééłbįįd
pl-3DO-3dpl-fill.something.up.with.it.PHazhó’ó nidahísóotą́.
still pl-2dpl-sit.pl.PHaánee’ náánááshdáał dooleeł.
well 1-again-walk.R futureHodíína’go deesháál.
in.a.while-GO go.sg.Fhááłgizh
3DO-1-cut.it.out.Pháínígeed
3DO-2-dig.it.out.PJáanísh naalnish?
John-Q 3-work.Inaashłé
3DO-1-carry.a.ropelike.thing.around.INeeznáadigóó ’oolkiłgo ’áłah ’aleeh daaní.
ten.at-toward time-GO meeting pl-4-say.NINi’éé’ náníłkad.
2-clothes 3-2-sew.Inidadoohłeeł
pl-3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.FNimá sání bich’į́’ ch’iyáán ła’ dijááh.
2-grandmother 2-to food some start-3-2.take.PlO2.FNizhéʼé nilą́ąjįʼ yigáałgo bikééʼ yilwoł.
2-father 2-in.front-to 3-walk.Prog-GO 3-behind 2-run.Prog
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Command, affirmativefind in Navajo Imperatives
- Ájoolį́į́łfind in Navajo Imperatives
- -go verb and subordinating encliticsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- -jį́’ up to, as far as’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- -kéé’ behind, following’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- ’Ájoolíiłii
- yishwoł run along