Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Ashkii t’áá ’ádíláahęę’ nihił yah ’eelwod.

boy just annoyingly-past 1dpl-with into 3-go.P

’Áłahji’ tó dilchxoshí síníł’ą́.

always water popping-Í 3-2-keep.SPN

’Ííshją́ą́ ’at’ééd yázhí hooghandę́ę́’ ch’idoogááł.

certainly girl little house-from out-3-walk.F

’Ííłta’ dóó ’iiłghaazh.

1-read.P CONJ 1-sleep.P

’Óshą́ą́’ laanaa’ dichin shi’niiłxį́.

1-eat.O wish hunger 1-3-kill.I

’Íídeeshwosh daats’í doodaii’ saad naalkaah bindeeshnish.

1-sleep.F maybe or word research 3-1-work.F

Chidí łizhinígíí doodago łigaaígíí daats’í nahideeshnih?

car black-nom or white-nom perhaps 3-2-buy.F

Chidíłtsooí bidááh síńzį́į dooleeł.

car-yellow-REL 3-for 2-stand.SPN FUT
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

dadoołhį́į́’

pl-3DO-2dpl-melt.it.P

Dibé yah ánáádanołkaad!

sheep inside semelit-pl-2pl-gather.I

didadiiljeeh

pl-3DO-1dpl-start.fire.I

Díí tsídii bit’oh yisdádeeshjoł, ’áko shį́į́ kónááhoot’éhé tsídii ła’ náábít’oh dooleeł.

this bird 3-nest 3-1-save.F-NCM then maybe next.year bird some again-3-nest future

Díí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed.

this night NEG bull into.field-3-run.O

Gohwééh ’áłdó’ nahideeshnih nisinée beesénah lá.

coffee also 3-1-buy.F 1-want.NI-past 3-1-forget.P DISC

Gohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ bgo daats’í nínízin?

coffee only TOP or milk perhaps 3-with 3-2-want.NI

Haa’íyee’ shinááł Diné bizaad bíhwiidííł’aał.

lets.see 2-1-watch.Prog Navajo language 3-2-learn.F

hadeizgeed

pl-3DO-3dpl-dig.it.out.P

haniłgéésh

3DO-2-cut.it.out.I

hanoołchaad

3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).P

Háí lá Naatsis’áángóó náádeesdzá?

who-Q discover Navajo.Mountain.GOO again-3-go.F

Hodíínáá’ágo bááh dootł’izhí ła’ deeshį́į́ł.

after.a.while-GO bread blue some 1-eat.F

Hooghan ’adeeshłííł ndi tsineheeshjíí’ shee ’ádin.

hogan 1-build.F but lumber 1-with 3-none.NI

Kwe’é k’ad łe’esh’aah.

here now earth-1-put.into.I.SRO

Kʼadí! Tʼáadoo tʼóó ’ííyį́į̨́łí.

stop NEG just 2-eat.Prog-í

nidasoolá

pl-3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.P

nidííleeł

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nídeezidgo ’índa hoł ní’deeswod.

month-GO only.then 4-with 2-drive.back.F

Nídiiłne’.

3-2-hit.I

Níléí dá’ák’ehdi ła’ joogááł.

there cornfield-at some 4-walk.Prog

She’abe’ sits’ą́ą́’ wóódlą́ą́’ lágo.

1-milk 1-from 3-2-drink.O LÁGO

Shich’ah tsékooh góyaa ’adah b ’ííyol.

1-hat gorge areal-down downward 3-with 3-blow.P

Shidibé ’ąą’ dinót’į́į́ł laanaa ch’ééh nisin.

1-sheep expanse 3-increase.O wish in.vain 1-want.CI

Shimá bighangóó náshdáahgo łééchąą’í baná’ástso’.

1-mother 3-house-toward again-1-go-GO dog 3-again-1-feed.R

Shimá sání dah díníilghaazh ’ayiila’ii’, nihí yaa néíni’ką́.

1-grandmother frybread 3-3-make.P-and 1.dpl under 3-3-place.P

Shiyáázh nízaadi naalnishgo bídin sélį́į́’.

1-son far-at 3-work-GO 3-lack 1-be.SPN

shéłbéézh

3DO-1-boil.it.P

T’ah ’abíínídą́ą́’ naanishgóó dah dii.

still morning-past work-to up start-1-step.I

T’ah doo ashą́ą da.

not.yet 1-eat.I NEG

T’ah doo la’ nimá bich’į’náah da.

still NEG surprise 2-mother 3-toward 2-go.I NEG

T’áá ’aaí ’aníigo t’éiyá doo bikee’ saad si’ą́ą da.

truly 3-say.I-GO only NEG 3-behind word 3-sit.SPN NEG

Tsxį́įłgo tł’aakał ła’ ’ájóle’.

hurry-GO skirt some 3-4-make.O

Tʼáadoo tʼóó yílnishí.

NEG just 2-work.Prog-í

wohtł’ó

3DO-2dpl-weave.it.I

yik’ídeididoodis

pl-3DO-3dpl-wrap.it.around.it.F

yik’íididis

3DO-3-wrap.it.around.it.I

yishdlą́ą́’

3DO-1-drink.it.P

yishhį́į́h

3DO-1-melt.it.(snow).I

yiyííshóó’

3DO-3-brush/comb.it.P

yíníyą́ą́’

3DO-2-eat.it.P

yíłhį́į́’

3DO-1-melt.it.(snow).P