Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Adą́ą́dą́ą́’ísh tł’óo’di nanilnishgo nee ’ałní’ní’ą́?

yesterday-Q outside-at 2-work.CI-GO 2-with noon

’At’ééd t’áá shǫǫ kinaasda’.

girl just good 3-puberty.P

’Azee’ál’į́įdi t’óó tsé’édin ’ájiidzaa.

hospital-at just worse 4-become.NP

’Áádę́ę́’ nánísdzáago łį́į́’ bá nida’deeshjoł.

from.there 1-return.P-GO horse 3-for pl-1-set.out.NCM.F

’Áádóó haa hóót’įįd?

and.then how ho-happened.P

’Ííyą́ą́dóó bik’ijį’ tsinyaagi nétį́į́ dóó ’iiłhaazh.

1-eat.P and 3-after tree-under-at.spec 1-lie.down.P and 1-sleep.P

’Ólta’di ’áłchíní binaashii sédáago ’ííníshta’.

school-at children 3-across.from 1-sit.SNP 3-read.NI

Adaadą́ą́, hééł sinil gone’ hastht’ehooshłaa.

Day.last belongings storage inside 3-1-clean.P

Ch’ééh jiyáán hastiin baa nahashniihgo ch’ééh ’ííł’įįd ’ahbínídą́ą́’.

watermelon man 3-from 3-1-buy.CI-GO tried in.vain 1-act.P morning-past

Chidí bik’ee heesh’ááł.

car 3-tire 3-1-move.SRO.Prog

Da’diidį́į́ł.

pl-1dpl-eat-pl.F

dadołhį́į́h

pl-3DO-2dpl-melt.it.I

deididínóołkał

pl-3DO-3dpl-start.to.herd.them.(animals).F

deiilzhóó’

pl-3DO-1dpl-brush/comb.it.P

Díí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo, dádiʼnítįįh.

this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not 3-2-close.gate.I

Dlǫ́ǫ́’ ’a’ą́ą́dę́ę́’ hanoolne’ dóó naneesne’.

prairie.dog hole-from stick.head.up.out.P and 3-look.around.P

Doo ’áłah diidleeł da.

NEG together pl-1dpl-meet.pl.F NEG

díníilkaad

3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).I

díłhį́į́h

3DO-2-melt.it.I

haashgéésh

3DO-1-cut.it.out.I

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’ę́ę́’ --- doo shił yá’áhoot’éeh da.

winter-past mine.shaft inside 1-work.I past neg 1-with 3-good.N neg

haidééłbįįd

3DO-3-fill.something.up.with.it.P

haniilchaad

3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).P

hanołchaad

3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).I

hazhdínóołchał

3DO-4-card.it.(as.in.wool).F

Hádą́ą́’ Jáan bighan ’áyiilaa?

When-past John 3-hogan 3-3-make.P

háágeed

3DO-1-dig.it.out.P

Kintah góyaa yishááł ńt’éé’ béeso ńdiiłtsooz

areal-down 1-go.Prog past money 3-1-pick.FFO.P

Kwe’é k’ad łe’esh’aah.

here now earth-1-put.into.I.SRO

Na’nízhoozhídi Naasht’éshí ’Atsá’jí yee nááda’alzhish.

gallup.at Zuni.people eagle-way 3-with again-pl-3-dance.R

Na’nízhoozhígóó náádínídzáago háadish ’adeeshį́į́ł nínízin?

Gallup-toward again-2-go.R-GO where-Q 1-eat-F 2-want.NI

Naakiiskánídą́ą́’ dibé tó ła’ bá niníyį́.

two.days.ago sheep water INDEF 3-for 3-1-haul.P

Nahóółtą́ągo tł’óo’di dizhdółjeeh le’ nízin shicheii.

it.rained-GO outside.at 4-build.fire.O wish 3-3.want.CI my.grandfather

neidooleeł

3DO-3-carry.a.ropelike.thing.around.F

nideeshłeeł

3DO-1-carry.a.ropelike.thing.around.F

nidííleeł

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nimá yázhí bighanaad késhdę́ę́’į́">góó díílwoł dóó ’áájí ’awéé’ baa ’áhólyą́dooleeł.

your aunt 3-house-to 2-run-and that-way baby 3-for 2-care.CI FUT

Nimá yázhí bighangóó díílwoł dóó ’ááaad késhdę́ę́’į́">jí ’awéé’ baa ’áhólyą́dooleeł.

your aunt 3-house-to 2-run-and that-way baby 3-for 2-care.CI FUT

Ńdíshchíí’ yáázhí bąąh hasis’na’go shił yaa ’ádzaa.

pine.tree little 3-on 1-climb.P-GO 1-with down 3-act.P

Shichidí t’ahdii yá’át’ééh, ’át’ah ’índa ła’ ninááhideeshnih.

1-car still 3-good.N later one again-3-1-buy.F

Shilį́į́’ doo dah didíłdąsh da.

1-horse NEG up start-3-2.jerk.F NEG

T’áá ká ’ooshháásh.

neg 1-go.to.sleep.O

Tsinaabąąs bee nida’abąąs yę́ędą́ą́’ shi’dizhchį́.

wagon 3-with pl-3-drive.I past 1-pass-born.P

woo’aal

3DO-2dpl-chew.it.P

yiidą́

3DO-1dpl-eat.it.I

yishą́

3DO-1-eat.it.I

Yiską́ągo níléí hódahdi ’ółta’di ni’dí’néeshtįįł nissin.

tomorrow that up.at school-at 1-teach.F 1-want.CI

yitł’ó

3DO-3-weave.it.I

ʼAtʼééd doo bzhǫ́ǫ da dooleeł.

girl NEG 3-with 3-happy.NI NEG 3-become.F

ʼAzhishgóó, sis łigaii shaʼ díílééł.

dance-to 1-go.F belt silver 1-borrow3-lend.SFO.F