Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

ʼAdaʼniigeh, nihíká ʼadoohjah.

3pl-marry.F 1dpl-after 2dpl-run.pl.F

’Ach’ą́ nisin ndi shidíbé nído’ahígíí ’ádin.

meat.hunger 1-want.NI but 1-sheep 4-butcher.F 3-1.none.NI

’Ahbínídą́ą́’ hashbį’go baa nídiisdzá ’ákondi t’áadoo ’áłtso da.

morning-past 1-clear.I-GO 3-for 1-start.P however but not-yet all NEG

’Ahwééh náshdlį́į́h áádóó naanishgóó yishááh.

coffee again-1-drink.R then work-toward 1-go.I

’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł.

2-3-photograph.I neg 2-blink.O

’Asdzą́ą́ Báhóózhóní yinishyée dooleeł.

woman happy 1-called.NI FUT

Bee nahaldzoohí yah ’adíítį́į́ł. Da’ yah 'ííńtą́?

broom in 3-2-bring.F.SSO Q in 3.2.bring.P.SSO

Bįįh b da’doółdǫǫh.

deer 3-with pl-2dpl-shoot.O

Ch’aa dé ńt’éé shichídí bikee’ dilkǫǫh.

travel 1-go past 1-vehicle 3-tires worn.

Chidí bik’ee heesh’ááł.

car 3-tire 3-1-move.SRO.Prog

Da’ ’ałní’ní’ą́ąjį’ tł’óo’di nishínílnish?

Q noon-until outside-at 2-work.P

Dah nóóljííd lágo.

up 2-jump.O don’t

dayiigish

pl-3DO-3dpl-make.one.cut.in.it.I

dazhdoołbish

pl-3DO-4dpl-boil.it.F

dazhdíníłkaad

pl-3DO-4dpl-start.to.herd.them.(animals).I

Dibé dził binaashii nanishkaad.

sheep hill 3-across.from 3-1-herd.CI

didazhdidoołjah

pl-3DO-4dpl-start.fire.F

didazhdííłjéé’

pl-3DO-4dpl-start.fire.P

Doo ’áłah diidleeł da.

NEG together pl-1dpl-meet.pl.F NEG

Doo b bééhózin da ya’?

neg 3-with 3-know.CI neg Q

Doo kingóó diit’ash da.

NEG town-to 1dpl-go.du.Prog NEG

Dziłghą́ą́’góó deeshááł nissin.

mountain-top-toward 1-go.F 1-want.CI

Díí dibé yázhí yíłtééł.

TOP sheep little 3-2-carry.AnO.Prog

hadazhdoołtééł

pl-3DO-4dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

hadeidééłbįįd

pl-3DO-3dpl-fill.something.up.with.it.P

hadeizgeed

pl-3DO-3dpl-dig.it.out.P

Haidą́ą́’ shich’ą́ą́h ’ííchííl na’nishkaadgo.

winter-past 1-protect 3-snow.P 3-1-herd.CI-GO

haniłgéésh

3DO-2-cut.it.out.I

Hastóíí dóó sáanii k’inááda’didlé.

3-men and 3-women planting.again.PL.R

Háadi lá łį́į́’ naakai?

where-at Q horse 3dpl-walk.I

Háísh tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who-Q boat 3-3-make.P

Hodíínáá’ágo bááh dootł’izhí ła’ deeshį́į́ł.

after.a.while-GO bread blue some 1-eat.F

Hooghan bikáá’ dah si’áánígíí biyah danii’áago ’ádíílį́į́ł ’áko hooghan doo ałhiinídoołdas da.

hogan 3-on up 3-sit.SPN-ÍGÍÍ 3-under pl-3-extend.NP-GO 3-2-make.F so hogan NEG RECIP-3-collapse.F NEG

jidoołbish

3DO-4-boil.it.F

jiłhį́į́h

3DO-4-melt.it.(snow).I

jíí’aal

3DO-4-chew.it.P

Náńsdzáago t’áá ’íídą́ą́’ ’ííníyą́ą’ dooleeł.

back-1-go.sg.P-GO just already INDEF-2-eat.P FUT
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Nidahastą́ągo k’izh’dóle’ígi ’áhoot’é.

rain.P 4-plant.O.NOM areal-be.N

Níwo’jį’ nídiidááh.

move-to 2-get.up.I

Níwe, tʼáádoo ʼałkʼésdisí niyą́ní.

stop NEG candy 3-2-eat.DI.NEG

T’áá kintahdi ’ííyą́ą́’ nidi náá’áshdą́.

just town-at 1-eat.P but 3-1eat.R

T’áadoo hooyání łį́į́’ shidáagi ch’éltáál.

suddenly horse 1-front-at 3-bolt.P

T’áá shǫǫ dibé náz’ah lá.

good.thing sheep 3-butcher.P DISC

Tsxį́įłgo łees’áán ’ánílééh; nimásání nihaa níyá!

quickly tortilla 2-make.I 2-mat.grandma 1.pl-to 3-came.P

Tʼáadoo tʼóó yílnishí.

NEG just 2-work.Prog-í

wohtł’ó

3DO-2dpl-weave.it.I

woohdlą́ą́’

3DO-2dpl-drink.it.P

yididínóołkał

3DO-3-start.to.herd.them.(animals).F

Yiską́ągo daats’í doodaii’ naakiiską́ągo daats’í dah dideeshááł.

tomorrow.GO maybe either two.tomorrow-GO or start.off 1-start.go.F

ʼAtʼééd doo bzhǫ́ǫ da dooleeł.

girl NEG 3-with HO-happy.NI NEG 3-become.F