Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries
’Ak’ah ła’ dishhį́įhgo baa naashá.
lard some 3-1-melt.I 3-to 1-go.CI’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł.
2-3-photograph.I neg 2-blink.O’Ałchíní ’ólta’di t’áá ’áhą́dígo ’ahąąh naazį́.
boy school-at just together-GO abreast pl-3-stand.SPN’Áshįįh Bii’ Tóodi níyáago dził bąąh hanáádeesh’nah.
Salt.Lake.City-at 1-go.P-GO mountain 3-on again-1-climb.R’Áłah ’aleehdi hastiin léi’ t’óó yááłtih yiits’a’.
meeting-at man INDEF just 3-talk.Prog 3-be.heard.IAyóó biká ’anáshwo’.
often 3-for 1-help.RAłk'idą́ą́' 'éiyá naadą́ą́' ’ayóo k'éédadiilyééh ńt'éé'. K'ad 'éiyá naadą́ą́' naalyéhé bá hooghan góne' nidahaniih.
long.ago TOP corn very pl-3-1dpl-plant.R past | now TOP corn trading.post inside pl-3-pass-buy.CI
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- -dą́ą́’ past time’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- ’ałk’idą́ą́’ long ago, formerlysaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- 'éiyá topic markerfind in Navajo Particle Lexicon
- ’ayóo very, extremelysaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- ’Ánáhoot’įįhígíí
- ńt’éé’ relates to past timesaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- k’ad nowsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- góne’ insidefind in Navajo Particle Lexicon
- Continuative Imperfective (CI)
Chahash’ohjí ch’ínááhoníshóó’.
brush arbor-JÍ out-again-area-sweep.RDa’diidį́į́ł.
pl-1dpl-eat-pl.Fdaohtł’ó
pl-3DO-2dpl-weave.it.Idaołhį́į́h
pl-3DO-2dpl-melt.it.(snow).Ididadidiiljah
pl-3DO-1dpl-start.fire.FDoo bił bééhózin da ya’?
neg 3-with 3-know.CI neg QGah bik’ee’ taah yí’áhígóó ’eesbąs.
rabbit foot water 3-into1-drive.ProgGohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ biłgo daats’í nínízin?
coffee only TOP or milk 3-with-GO perhaps 3-2-want.NIhadasoogeed
pl-3DO-2dpl-dig.it.out.Phadoołtééł
3DO-2dpl-carry.him/her.up.out.of.something.Fhadéélbįįd
3DO-1dpl-fill.something.up.with.it.Phadééłbįįd
3DO-1-fill.something.up.with.it.Phajíígeed
3DO-4-dig.it.out.PHastiin t’áá ’ádzaagóó nahasne’.
man at.random 3-tell.Phazhdoołtééł
3DO-4-carry.him/her.up.out.of.something.FHáágóó lá Bíl doogááł nízin Jáan?
where-toward Q Bill 3-go.sg.F 3-want.CI Johnháíníłgizh
3DO-2-cut.it.out.PK’aa’ísh ’aní’á biyaa doodago daats’í báhátis ’ayiist’oh?
arrow-Q bridge 3-under or perhaps 3-over 3-3-shot.P
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- -ísh enclitic for yes/no questionsNa’ídíkid bik’ídáahgi
- doodago particle orNa’ídíkid bik’ídáahgi
- daats’í particle for perhapsNa’ídíkid bik’ídáahgi
- -yaa under, beneath, down’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- location
- -tis over’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- location
- ’Áhoodzaii
- ’adisht’oh be an archer, shoot arrows




