Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’At’ééd ’éí ch’iyáán ’ál’į́įgi łá’í nidi doo bił bééhózin da.

girl TOP food 3-make.NI-at one but 3-with 3-know.CI NEG

’Adą́ą́dą́ą́’ ch’iyáán ’áshłaago dajííyą́ą́’.

yesterday food 1-make.P-GO pl-4-eat.P

’Adą́ą́dą́ą́’ shá bíighah kintahdi tádísháahgo shee ’i’íí’ą́.

yesterday sun proportionate town-at 1-go.about.Prog-GO 1-on 3-sun.went.down.P

’Amásání léi’ dibé yázhí yootééł.

grandmother INDEF sheep little 3-3-carry.AnO.Prog

’Ashkii t’áá ’ádíláahęę’ nihił yah ’eelwod.

boy just annoyingly-past 1dpl-with into 3-go.P

’At’ééd sin t’áá hahígo yíhooł’ą́ą́’.

girl song just quickly 3-3-learn.P

’Ałk’idą́ą́’ shimá b na’nishkaadgo ’aghaa’ yisdizígíí dibé yázhí yichíihgo yizénéíłt’ih.

long ago 1-mother 3-with SUP-1-herd.I-GO wool 3-spin.P-ígíí lamb 3-birth.P-GO 3-neck-around-3-tie.P

’Ałní’ní’ą́ągo tó háálínídi ’ahéédidiit’ash.

noon-GO spring-at refl-1du-meet.F

’Íhoo’aah ’ayóo bidziil.

education very 3-strong.I

Át’ah ’índa shaa náádíídááł.

later 1-to again-2-come.F

bik’ídazhdeezdiz

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.P

bik’ídazhdidis

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.I

Bini’ íídeeshtah doodago ’éiyá yóó’ ’adeeshwoł.

let will-1-school or only away 1-off-run.P

Ch’ééh jiyáán náshdį́į́h ’áádóó tó náshdlį́į́h.

watermelon again-1-eat.R then water again-1-drink.R

Chidí bikéé jį' adeez'áhí bikee' nitsaaígíí 'éí nahałnii'.

pickup.truck 3-tire 3-big.NI.-NMLZ TOP 3-1-buy.P

Da’ ’áájí ’ałdó’ ’áłah ’azlį́į́’?

Q that-side also meeting 1-happen.P

dadidoołhįh

pl-3DO-2dpl-melt.it.F

dadoohsį́į́ł

pl-3DO-2dpl-eat.it.F

dajitł’ó

pl-3DO-4dpl-weave.it.I

Dá’ák’ehdi nídahodoohgoł.

cornfield-at pl-3-2-hoe.F

deidiłhį́į́h

pl-3DO-3dpl-melt.it.I

deishbéézh

pl-3DO-3dpl-boil.it.P

Diné bikéyah bikáa’gi ndahonidzood yę́ędą́ą́’ Naatsis’áán hoolyégóó niha’áłchíní bił ’adahineet’į́į́’.

Navajo 3-land 3-on-at pl-areal-3-flee.pl.P past Navajo.Mountain areal-be.called.NI-to 1pl-children 3-with pl-1dpl-sneak.off.P

dizhdínóołkał

3DO-4-start.to.herd.them.(animals).F

Díí tł’éé’ ’iidííłhosh.

this night 2-sleep.F

Doochǫǫł á’ego!

repulsive 3-be.NI-GO

Gohwééh nayiisnii’diísh b bééhózin?

coffee 3-3-buy.P-at-Q 3-with 3-know.NI

Haa'íyee' shinááł Diné bizaad bíhwiidííł'aał.

lets.see 2-1-watch.Prog Navajo language 3-2-learn.F

Haaláyéé diitlʼééʼ ʼajiłhwosh.

caution this-night 4-sleep.I

hadajizgeed

pl-3DO-4dpl-dig.it.out.P

hadeiilgéésh

pl-3DO-1dpl-cut.it.out.I

Hahgo lá tá’dinigizh?

When part 2-shear.F

hajííłgizh

3DO-4-cut.it.out.P

Hodíína’go ch’í’deeshnił.

later.GO out.animals.F

háágeed

3DO-1-dig.it.out.P

K’ad hooghangóó nááshdááł dooleeł.

now hogan-toward 1-go.Prog FUT

na’ashkǫ́ǫ́’

1-swim.I

naashłé

3DO-1-carry.a.ropelike.thing.around.I

nidadiilyeeł

pl-3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

Shidá’í éí t’óó chaha’oh ła’ nijó’aah laanaa ní.

my.uncle TOP just arbor one 4-build.O hope 2-say.P

Shidibé ’ąą’ dinót’į́į́ł laanaa ch’ééh nisin.

1-sheep expanse 3-increase.O wish in.vain 1-want.CI

Shitsili tsin ła’ nieidiitą́ii’ łeechą́ą́’ii’ łéi néídiiłhaal.

1-little.brother stick 3-3-pick.up.P-and dog INDEF 3-3-hit.P

Shí ’éí doo shił bééhozin da nít’éé’.

1-possessive TOP NEG 3-3-knowledge.CI NEG past

Shį́įhgo, doo haigo sin hadidii’áał da.

summer-GO, NEG winter-GO song start-2.sing.F NEG

Siláo yik’ee noochééł.

police account 3-flee.Prog

Tó diłhił bá hooghan góne’ sáanii ’ałk’iijée’go hááhgóóshį́į́ jó shí da ’adadanishchidgo sédá.

bar 3-at women RECIP-3-fight.P-GO very instead 1-flinch.I-GO 1-sit.P

Tsé bikáa’gi béésh dah si’ą́.

rock 3-on-at knife up 3-sit.SNP

Tł’éédą́ą́’ shį́į́ nida’a’nééhgóó nidadziskai.

last.night perhaps game-to pl-3-3-go.pl.P

Yiską́ągo Bee’eldííldahsinilgóó ’adeesdee’.

tomorrow Albuquerque-to 4-PL.underway.F

Łį́į́’ bik’i na’ashnííł.

horse 3-on 3-1-unsaddle.I