Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Atsą́ą́’ ła’ jóyą́ą’ le’.

ribs some 4-eat.O desire

’Awéé’ dah biséłdá.

baby up 3-1-CAUS-hold.AnO.SPN

’Awéé’ dah sidá.

baby up 3-sit.SPN

’Ayóo deesk’aazgo beeldléí ditánígíí biih násh’nah.

very cold-GO blanket 3-thick.NI-ÍGÍÍ 3-into 1-crawl.R

’Ałní’ní’ą́ągo tó háálínídi ’ahéédidiit’ash.

noon-GO spring-at refl-1du-meet.F

Ániid ’iiyą́ą́’áko ndi t’ah dichin nisin.

recently 1-eat.P even then still 3-hungry 1-want.NI

Ch’ééh la’ baa ntséskees.

in.vain puzzlement 3-about 1-think.I

Chidí ’anáshdlééh, háálá doo naalnish da.

car 3-1-repair.I because NEG 3-work.I NEG

Chidí nidabinóołtłáád.

car pl-3-2dpl-stop.O

Daané’é baa na’aldeehdi ’at’ééd jooł yídzoołtał.

game 3-to 3-happen.CI-at girl ball 3-3-kick.Prog

dadidoołhįh

pl-3DO-2dpl-melt.it.F

dadíníilkaad

pl-3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).I

dajiyą́

pl-3DO-4dpl-eat.it.I

Dá’ák’eh góyaa yishwoł.

cornfield down.that.way 1-run.Prog

Dichin nínízin ya’?

hungry 2-want.NI Q

dideididoołjah

pl-3DO-3dpl-start.fire.F

didoołhįh

3DO-2dpl-melt.it.F

Díí yiską́ągo ’íídííłtah.

this tomorrow 3-2-read.F

Doo ’áłah diidleeł da.

NEG together pl-1dpl-meet.pl.F NEG

Doo kingóó diit’ash da.

NEG town-to 1dpl-go.du.Prog NEG

Doondó’ ’awéé’ yicha da.

not.even baby 3-cry.I NEG

Haalá t’áá ’éiyá naaltsoos niníłtsooz ni’.

what-Q just TOP paper 3-1-put.FFO.P recall

hayííłgizh

3DO-3-cut.it.out.P

hazhdééłbįįd

3DO-4-fill.something.up.with.it.P

Háidíígíísh neidiyoołnih nínízin?

which.one-ÍGÍÍ-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Hooghan binááshwoł ńt’éé shimá sání shich’ahóóshkeed.

hogan 3-encircling-1-run.Prog past 1-grandmother 1-3-scold.P

Hooghandóó ch’ínáshdáahgo dibé nánásh’įįh.

home-from 1-go.outside.R-GO sheep 1-look.R

jidííłhį́į́’

3DO-4-melt.it.P

K’aa’ísh ’aní’á biyaa doodago daats’í báhátis ’ayiist’oh?

arrow-Q bridge 3-under or perhaps 3-over 3-3-shot.P

na’ashkǫ́ǫ́’

1-swim.I

Náneeskaadi t’áádoo naa’ółí bił yíyą́ą’da. ’Alóós t’éiyá yíyą́ą́’.

Tortilla-N (t’áá)doo-NEG Bean-N bił-3-with yíyą́ą’da-3o-1s-eat.P NEG Rice-N t’éiyá-only yíyą́ą’-3o-1s-eat.P.

neidooleeł

3DO-3-carry.a.ropelike.thing.around.F

nidasoolá

pl-3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.P

Nidáa’di 'áká' 'ajólyééd.

enemy.way.ceremony-at 4-for 4-run.O

nideiskáá’

pl-3DO-3dpl-investigate.it.P

Nimá yázhí bighanaad késhdę́ę́’į́">góó díílwoł dóó ’áájí ’awéé’ baa ’áhólyą́dooleeł.

your aunt 3-house-to 2-run-and that-way baby 3-for 2-care.CI FUT

Níká ’adeeshwoł biniiyé níyá.

2-for 1-run.F 3-purpose.of 1-came.P

Shidibé ’ąą’ dinót’į́į́ł laanaa ch’ééh nisin.

1-sheep expanse 3-increase.O wish in.vain 1-want.CI

Shiye’ bicheii yi’ká ’análwo’dooleeł biniiyé ba’niłtį́į́́ nt’éé’ sits’ą́ą́’ yił nikidíńiit’ą́ą́zh.

1-son 3-grand.father for 3-1-help.F for 3-loan for 1-away with 2-dpl.walk.P
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

T’ah doo kintahgóó diit’aash da.

not.yet store-to 1du-go.I NEG

T’áá shǫǫ t’áadoo chidí bitoo’ nihits’ą́ą́’ ’asdįįd da.

just good NEG car 3.poss-gas 1pl-away 3-dwindle.P NEG

T'áá sáhí ʼííníyą́ą́ʼ. Tʼáá shǫǫ da ʼíyą́ shididííniił.

only.you 2-eat.P T’ÁÁ SHǪǪ DA 2-eat.I 1-2-tell.F

Tsinaabąąs t’éiyá bee ch’aa nida’asdee’ ha’níigo dahane’.

wagon only 3-it travel pl-3-go.P 3-say-GO.NI pl-3-tell.P

Tsxį́įłgo tł'aakał ła’ ’ájóle’.

hurry-GO skirt some 3-4-make.O

Wónáasdóó t’óó tsé’édin nihee deezhchííl.

so.then just overwhelm 1pl-with 3-snow.P

yishą́

3DO-1-eat.it.I

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi háadish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI

Yiską́ągo Na’nízhoozhígóó deet’áazhgo haa’í lá ’adiidį́į́ł?

tomorrow Gallup-to 1dpl-go.du.F-GO where Q 1pdl-eat.F

Ła’ nídeezid yę́ędą́ą́’ ’áajigo niséyá.

one month past that-way-GO 1.go.P

ʼÉí hastiin naanish bichʼįʼ ’ádoolʼaad lá.

that man work 3-to 3-3-give.F DISC