Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

Shichʼéʼé kinaasdaʼgo bitsiiʼ shá beʼdíítłʼóół tʼáásh ʼáko?

1-daughter 3-reach.puberty.P-GO 3-hair 1-for 3-2-tie.F just-Q okay

-shą’

Chidí daats’í bee hólǫ́ ’éí doodaii’ niísh chidí nee hólǫ́?

car maybe 3-with 4-exist.N TOP or 2-Q car 2-with 4-exist.NI

Da’ chidíísh bee hólǫ́ doodaii’ ni daats’í chidí nee hólǫ́?

Q car-Q 3-with 4-exist.NI or 2 maybe car 2-with 4-exist.NI

Da’ dichinísh nínízin?

Q hunger-Q 2-feel.NI

Da’ naadą́’ísh nee hólǫ́?

Q corn-Q 2-with 3-exist.NI

Da’ Ron saad neiskáá’?

Q Ron word 3-3-investigate.P

Da’ Ron saad nináánéíłkaah ya’?

Q Ron word 3-3-investigate.I Q

Da’ Ron yiską́ągo saad neidoołkah?

Q Ron tomorrow word 3-3-investigate.F

daats’í

Dah díníilghaazhísh ’íilnilaa?

fry.bread-Q 3-2-make.P

Daniel hahgosh hidilníísh?

Daniel when-Q 3-start.work.I

Díidí háísh bichidí?

this who-Q 3-car

Díídó’ doo ákót’ée daásh łí?

this-DÓ’ neg indef-how-3-be.NI neg-ÍSH ŁÍ

Ha’át’éegoshą’ t’áadoo ’azee’ál’į́į́góó nisíníyáa da?

why-Q NEG hospital-to 2-go.sg.P NEG

Ha’át’íísh biniinaa nanichxǫ’?

what-Q 3-because 2-pout.CI

Ha’át’ííshą’ hastiin dóó ’at’ééd ’áyiilaa?

what-Q man and girl 3-3-make.P

Ha’át’ííshą’ hastiin dóó ’at’ééd ’áyiilaa?

what-Q man and girl 3-3-make.P

Haa’ísh nínígai?

where-Q 2-hurt.I

Haa’ísh nínígai?

where-Q 2-hurt.I

Haash nízah kodóó nighanjį’?

how-Q 3-long.N here-from 2-home-to

Hahgo lá tá’dinigizh?

When part 2-shear.F

Hastiin dóó ’at’ééd ha’át’íí ’áyiilaa?

man and girl what 3-3-make.P

Hastiin dóó ’at’ééd lá ha’át’íí ’áyiilaa?

man and girl Q what 3-3-make.P

há’at’é-go

há’at’é-P.ENCLITIC

Há’át’íísh hastiin dóó ’at’ééd ’áyiilaa?

what-Q man and girl 3-3-make.P

háá-P.ENCLITIC

Háágóóshą díníyá?

where-to.Q 2-go.F

hááji

Hádą́ą́’sh Mary ’ólta’dę́ę́’ nádzá?

when-past-Q Mary school-from 3-return.P

Háidíígíí lá neidiyoołnih?

which.one-ÍGÍÍ Q 3-3-buy.F

Háí dahoneesná, Kinłánídę́ę́’ ’Óola yee ’ádadójíhígíí doodago Gah Bikee’ Taah Yí’áhídę́ę́’ Hado yee ’ádadójíhígíí daats’í?

who pl-3-win.P Denver-from nugget 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom or Florida-from heat 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom perhaps

Háí lá sis łigai ’áyiił’įįh

who-Q belt silver 3-3-make.U

Háísh ’átsą́ą́’ jóyą́ą́’ laanaa nízin?

Who ribs 4-eat.O hope 3-3-want.CI

Háísh yiską́ągo ’adoogis?

who-Q tomorrow 3-wash.F

Háíshą’ tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who-Q boat 3-3-make.P

Háíshą’ tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who-Q boat 3-3-make.P

Jáan, nanilnishísh?

John 2-work.I-Q

Jáanísh naalnish?

John-Q 3-work.I

Kin Łánídiísh ’éí doodago Bee’eldííldahsinildi daats’í naniná?

Flagstaff-at-Q TOP or Albuquerque-at perhaps 2-go.around.CI

Mary ha’át’íí nayiisnii’?

Mary what 3-3-buy.P

Nidlóóhísh ’éí doodago doo daats’í nidlóoh da?

2-cold.X-Q TOP or NEG perhaps 2-cold.X-Q NEG

Nidlóóhísh doodaii’ dooísh nidlóoh da?

2-cold.X-Q or NEG-Q 2-cold.X-Q NEG

Nihimásání ha’át’íí lá yinízin?

1dpl-grandmother what LÁ 3-3-want.NI

N bééhózinísh ’éí doodaii’ nicheii daats’í b bééhózin?

2-with 3-know.CI-Q TOP or 2-grandfather perhaps 3-with 3-know.CI

Ronshą’ saadísh neiiłkaah?

Ron-Q word-Q 3-3-investigate.I

Yadiizíníshą’ haa néelt’e’go nínízin?

can-Q how 3.many.N-GO 2-want.NI

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi, háádish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI

Yiską́ągoósh ’adeestsił nínízingo bee na’anishí hasht’enilééh?

tomorrow-Q 1-make.F 2-want.NI-GO tool 3-2-prepare.I