An example search has returned 50 entries

’Ałah ’aleehgóó deesháál nínízinísh doodago béésh nitsíkeesí daats’í bee nidoonááł ’éí doodago t’áá hooghanídi daats’í KTNN yídíiłts’iił?

meeting-to 1-go-F 3-2 want.NI-Q or computer possibly 2-watch.F or just home-at possibly KTNN 3-2-listen.F

Bee nahaldzoohí yah ’adíítį́į́ł. Da’ yah ’ííńtą́?

broom in 3-2-bring.F.SSO Q in 3.2.bring.P.SSO

Bá’ólta’íísh níyá?

3-for-3-teach-Q 3-come.P
listenloadingplaying

Has the teacher come yet?

Chidí naat’a’íísh hooghan yikáá’góó ch’ét’a’ doodaii’ dził bąąhgóósh ch’ét’a’?

airplane-Q hogan 3-over-along 3-fly.P or mountain 3-side-along-Q 3-fly.P

Chidí naat’a’íísh hooghankáá’góó ch’ínísaal ’éí doodaii’ dziłghąą’góó daats’í?

airplane house-over-along over-3-fly.P TOP or mountain-attached-along perhaps

Chidí naat’a’íísh hooghankáá’góó ch’ínísaal ’éí doodaii’ dziłghą́ą́’góó daats’í?

airplane house-over-along over-3-fly.P TOP or mountain-attached-along perhaps

Chidíísh bee hólǫ́ doodago ni daats’í chidí nee hólǫ́?

car-Q 3-with 4-exist.N or 2 maybe car 2-with 4-exist.NI

Da’ chidíísh bee hólǫ́ doodaii’ ni daats’í chidí nee hólǫ́?

Q car-Q 3-with 4-exist.NI or 2 maybe car 2-with 4-exist.NI

Da’ Ron saad nináánéíłkaah ya’?

Q Ron word 3-3-investigate.I Q

listenloadingplayingSpeaker: Linda PlaterolistenloadingplayingSpeaker: Lorene B Legah

Ron’s investigating words again?

Da’ shééhonísin?

Q 1-2-know.NI
listenloadingplaying

Do you know me?

Dibé nee hólǫ́, ya’?

sheep 2-with 3-exist.NI Q

Díkwíí jį́ shą’ nanilnish?

how.many Q days 2-work.I

Díkwíí lá ninááhai?

how.many Q 2-winter
listenloadingplaying

How old are you?

Díkwíísh ninááhai?

how.many-Q 2-winter.NI
listenloadingplaying

How old are you?

Ha’a’aahdę́ę́sh naaghan ’éí doodago e’e’aahdę́ę́sh naaghan?

east-from-Q 2-home TOP or west-from-Q 2 home

Ha’át’éegoshą’ t’áadoo ’azee’ál’į́į́góó nisíníyáa da?

why-Q NEG hospital-to 2-go.sg.P NEG

ha’át’ééjí

listenloadingplaying

which way

Ha’át’íí lá nizhé’é yaa naaghá?

what Q 2-father 3-about 3-do.CI

haa níłtso

listenloadingplaying

how big is it

Haa’í lá neezgai?

where Q 3-hurt.N

Haashą’ ʼátʼé, shí bichʼįʼ haʼdiisdzih.

how-Q 3-be.NI 1 3-to 1-speak.F

Haaʼísh niʼnishʼaah?

where-Q 3-1-park.SRO.F
listenloadingplaying

Where should I park?

hahgo

listenloadingplaying

when [future]

Hahgo hooghan ’ájílééh?

When hogan 4-make.I

há’at’é-P.ENCLITIC

listenloadingplaying

where. The expressions formed with ’há’at’é-’ either appear with a postpositional enclitic (also with the subordinating complementizer ’-go’, which we listed separately)

Hádą́ą́’ Jáan bighan ’áyiilaa?

When-past John 3-hogan 3-3-make.P

Hádą́ą́’ Jáan Tó Hónaanígóó naayá?

When past John ocean across-to 3-go.P

Hádą́ą́’sh Mary ’ólta’dę́ę́’ nádzá?

when-past-Q Mary school-from 3-return.P

Háí dahoneesná, Kinłánídę́ę́’ ’Óola yee ’ádadójíhígíí doodago Gah Bikee’ Taah Yí’áhídę́ę́’ Hado yee ’ádadójíhígíí daats’í?

who pl-3-win.P Denver-from nugget 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom or Florida-from heat 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom perhaps

Háí lá yiską́ągo Tónaneesdizígóó bił ’adeeswod?

who discovery tomorrow.GO Tuba.City.GOO with 3-drive.F-Q

Háísh ’átsą́ą́’ jóyą́ą́’ laanaa nízin?

Who ribs 4-eat.O hope 3-3-want.CI

Háísh tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who-Q boat 3-3-make.P

Háísh yiską́ągo ’adoogis?

who-Q tomorrow 3-wash.F

Háíshą’ tsinaa’eeł ’áyiilaa lá?

who-Q boat 3-3-make.P DISC
listenloadingplaying

Who made a boat?

Háíshą’ tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who-Q boat 3-3-make.P
listenloadingplaying

Who made a boat?

Háá’íshą’. ’Ákǫ́ǫ́ dílyeed!

what-Q there 2-run.F

K’aa’ísh ’aní’á biyaa doodago daats’í báhátis ’ayiist’oh?

arrow-Q bridge 3-under or perhaps 3-over 3-3-shot.P

Kin Łánídi daats’í ’éí doodago Bee’eldííldahsinildiísh naniná?

Flagstaff-at perhaps or Albuquerque-at-Q 2-go.around.CI

Kin Łánídiísh ’éí doodago Bee’eldííldahsinildi daats’í naniná?

Flagstaff-at-Q TOP or Albuquerque-at perhaps 2-go.around.CI

Kwe’éshą’ haa nízah nináhálzhishgo nináháltį́į́h?

here-Q how 3-long.N-up.to time.move.R-GO rain.R
listenloadingplaying

How often does it rain here?

Mary ha’át’íí nayiisnii’?

Mary what 3-3-buy.P
listenloadingplaying

What did Mary buy?

Mary ha’át’íísh nayiisnii’?

Mary what-Q 3-to.buy.I
listenloadingplaying

What did Mary buy?

Na’azhǫǫshgi díkwíí shį́į́ shaa woobįįh?

hoop.and.pole.game-at how.much 1-to pass-win.I
listenloadingplaying

How much will I lose at the hoop and pole game?

Nichidí háadish nííníłbą́ą́z?

2-car where-at-Q 3-2-park.P

Nichidíshą’ háadi nííníłbą́ą́z?

2-car-Q where-at 3-2-park.P

Nihimásání ha’át’íí lá yinízin?

1dpl-grandmother what LÁ 3-3-want.NI

Nił hǫ́zhǫ́ǫ́sh doodaii’ doósh nił hózhǫ́ǫ da?

2-with-happy.NI-Q or neg-Q 2-with happy.NI neg

T’ahdiísh nahałtin?

still-Q area-rain.CI
listenloadingplaying

Is it still raining?

Tł’óodiísh t’ah ’áłchíní nidaané?

outside-Q still children pl-3-play.I
listenloadingplaying

Are the children still playing outside?