Your search for * biihidzóhí 50 entries

’Atsį’ísh ’éí doodaii’ łóó’ísh nínízin?

meat-Q or fish-Q 3-2-want.NI

’Áádę́ę́’ nánísdzáago łį́į́’ bá nida’deeshjoł.

from.there 1-return.P-GO horse 3-for pl-1-set.out.NCM.F

’Ííyą́ą́dóó bik’ijį’ tsinyaagi nétį́į́ dóó ’iiłhaazh.

1-eat.P and 3-after tree-under-at.spec 1-lie.down.P and 1-sleep.P

-ch’a

-diníná

-k’eh + -jí

Baa tįįh náádiikah.

3-for achieve 1dpl-walk.pl.I

Bikáá’ dah ’asdáhí bikáa’gi doodaai’ ni’góó daats’í nishdaah?

chair 3-top-at or floor-on perhaps 1-sit.NI

Ch’iyáán t’óó ’ahayóí ndi tó ’ádin.

food lots but water 3-none.NI

Chidíísh bee hólǫ́ ’éí doodago ni daats’í ła’ nee hólǫ́?

car-Q 3-with 4-exist.N TOP or 2 maybe one 2-with 4-exist.NI

Da’ chidíísh bee hólǫ́ doodaii’ ni daats’í chidí nee hólǫ́?

Q car-Q 3-with 4-exist.NI or 2 maybe car 2-with 4-exist.NI

deiidą́

pl-3DO-1dpl-eat.it.I

Dibé bits’į́’ daodą́ą́’ lágo.

sheep 3-meat pl-3-1dpl-eat.O LÁGO

didadiiljeeh

pl-3DO-1dpl-start.fire.I

didiiljéé’

3DO-1dpl-start.fire.P

didííłjéé’

3DO-1-start.fire.P

Doo nídahiyoołnaah da.

neg pl-3-2dpl-resuscitate.I neg

doodago

CONJ

Dooládó’ shį́į́ ’adą́ą́dą́ą́’ shich’ohoos’ni’ da kintah góyaa yishááł ńt’éé’ béeso naadiinígíí ńdiiłtsooz.

wow probably yesterday 1-lucky.P town areal down 1-go.I Past money twenty-NOM 3-sit.FFO.P

Dziłneeláagí nánisé’ ’azee’ háágeed.

mountain-end-at growing.herb medicine up-3-1-dig-1.P

Gohwééh doo ndi łikan da.

coffee NEG but 3-taste-good.NI NEG

Gohwééh nayiisnii’diísh b bééhózin?

coffee 3-3-buy.P-at-Q 3-with 3-know.NI

Ha’a’aahgo doo jiztįį da, johonaa’ai hwił ołtáh jíní.

sunrise-GO NEG 4-lay.O NEG, sun 4-with count 4-say.I

Ha’át’íí biniiyé ’ákǫ́ǫ́ díníyá?

what 3-for.purpose there 2-start.go.P

Ha’át’íísh biniinaa naníchxǫ’?

what-Q 3-because 2-pout.CI

hadíníilchał

3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).F

haiigeed

3DO-1dpl-dig.it.out.P

Hastiin dóó ’at’ééd ha’át’íí lá ’áyiilaa?

man and girl what Q 3-3-make.P

Hazeistsósí ńlááh ’akǫ́ǫ́ náádilyeed! Ho’dooniid.

Chipmunk 2-ahead over.there again-start-2-run.I 4-say.P
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

háadi

Hádą́ą́’ ’áłtsé chidí naat’a’í n nast’a’?

When past first airplane 2-with 3-fly.P

Hágoónee’, t’áá ’ákódí shahane’.

well that’s.all 1-story

Joołísh ’atiin tsé’naa ’ahííníłhan doodaii’ daats’í ’anít’i’ báhátis ’ahííníłhan?

ball-Q road across 3-2-throw.P or perhjaps fence 3-over 3-2-throw.P

K’os hóle’!

cloud 3s-become.O
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Niba’ sézį́.

2-wait 1-stand.SPN

nideiskáá’

pl-3DO-3dpl-investigate.it.P

Níwe, naaltsoosgo yee' baa nitsíníkees!

stop paper-GO really 3-with 3-2-think.I
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Níyolgo t’áá ’áko niishch’ił.

wind-GO immediately 3-blink.U

Shá bíighah na’ashkǫ́ǫ́’.

sun proportionate 1-swim.CI

Shichidí t’ahdii yá’át’ééh, ’át’ah ’índa ła’ ninááhideeshnih.

1-car still 3-good.NI later one again-3-1-buy.F

Shileechąą’í halǫ́ǫ́ ńt’éé’ są biis.

1-dog have past old.age 3-die.of.P

Tooh ńłínígíí ha’naa shił ’adeeshdloozh ńt’éé’ łį́į́’ shił deezgo’

water river areal-across 1-with 3-move.P past horse 1-with 3-fall.P

Tónaneesdizígóó bił ’anáá’oolwod.

tuba.city-to 3-with again-3-drive.R

Ts’aa’ wolyéhę́ę k’ad t’áá ’íiyisíí bídin hóyéé’.

basket 3-call.NI-past now really 3-without HO-lack.NI

Ts’ídá ’iishxáashgo shiyáázh bił ná’ílwod.

about 1-to.sleep 1-son with 3-drove.in.again.R

Tsxį́įłgo łees’áán ’ádíílííł nimásání nihaa yighááh!

quickly tortilla 3-2-make.F 2.poss-mat.grandma-NOM 1.pl-to 3-come.F

Tł’éé’go doo 'ízh'dísóół da.

night-GO NEG 4-whistle.O NEG

yiishjį́į́h

Imperfective Mode: 1-become.black.I

Łah shicheii nahałáago bá ’asmaz ńt’éé’.

once 1-grandpa 3-perform.ceremony.CI-GO 3-for 3-1-twirl.CI past

Łį́į́’ bik’i dah ’ashishnííł.

horse 3-on up 3-1-saddle.I