Your search for the ’áhát’íní Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)
biihidzóhí 50 entries
Yadiizíní bigháníshgéésh.
can 3-through-1-cut.open.I’Ahwééh ła’ yishdlą́.
coffee some 3-1-drink.I’Áádóó háajigo dah diníyá?
and.then which.way-GO start.off 2-go.I’Óshą́ą́’ laanaa’ dichin shi’niiłxį́.
1-eat.O wish hunger 1-3-kill.I’Íhoo’aah ’ayóo bidziil.
education very 3-strong.Ibik’ídadohdis
pl-3DO-2dpl-wrap.it.around.it.Ibik’ídísdis
3DO-1-wrap.it.around.it.ICh’óóshdą́ą́dą́ą́’ Bilagáanaa Bizaad doo diists’a’ da. K’ad ’éí t’áá shxǫǫ t’áá bee yáshti’.
formerly English neg 1-understand.I neg. Now TOP good.thing barely 3.with 1.speak-I
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- T’ahdii ’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- diists’a hear, understand’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- T’ahdii ’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- yáshti’ speak’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ formerly, originally
- -ee by means of’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- instrumental
Ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ Diné Bizaad t’éiyá bee yádeilti’ nít’ę́ę́’.
formerly Navajo language only 3-with pl-3-speak.I pastDa’ k’ad daats’í ch’iyáán ’áníléehgo ná ’adazh’niiyą́ą́’?
Q now perhaps food 2-make.I-GO 2-for feast.happendadíníilkaad
pl-3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).IDahojitaałgo t’áá hoonaałgo wónáásdóó ’ayóí ’íits’a’go dahojitaał.
Pl-4-sing.I-COMP just areal-3-move.Prog-COMP soon remarkable 3-sound.I-COMP pl-4-sing.Idajishóóh
pl-3DO-4dpl-brush/comb.it.Idaohsą́
pl-3DO-2dpl-eat.it.Idaohshóóh
pl-3DO-2dpl-brush/comb.it.Idaołbéézh
pl-3DO-2dpl-boil.it.Idazhdiłhį́į́h
pl-3DO-4dpl-melt.it.Ididołjeeh
3DO-2dpl-start.fire.Idiidiłjeeh
3DO-3-start.fire.IDíí tł’óół tsin bik’ídísdis.
this rope stick 3-on-3-1-wrap.Idołhį́į́h
3DO-2dpl-melt.it.Idíníshkaad
3DO-1-start.to.herd.them.(animals).Idíníłkaad
3DO-2-start.to.herd.them.(animals).IHa’át’íísh náádaadi’ní?
what-Q again-pl-3dpl-say.IHaashíyee’ díí naak’ee sinilí biniitááh t’áá daats’í bee hoot’į́.
try.and.find.out this eyeglasses 3-2-try.IP just maybe 3-with area-pas-see.Prog.Nhadaołgéésh
pl-3DO-2dpl-cut.it.out.Ihadazhniłchaad
pl-3DO-4dpl-card.it.(as.in.wool).Ihaniłgéésh
3DO-2-cut.it.out.Ihanołchaad
3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).Ihaołgéésh
3DO-2dpl-cut.it.out.IHazhóʼí sínídá. Tʼáadoo naaní’dííldisí.
careful 2-sit.I NEG again-2-wander.Prog-í
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Ájoolį́į́łfind in Navajo Imperatives
- hazhóʼí carefully
- Command, negativefind in Navajo Imperatives
- Command, affirmativefind in Navajo Imperatives
- t’áadoo not
- Ájoolį́į́łfind in Navajo Imperatives
- T’ahdii ’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- sédá sit’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- ’Ájoolíiłii’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
Jáan naalnishísh?
John 3-work.I-Qjidiłhį́į́h
3DO-4-melt.it.Ijiłbéézh
3DO-4-boil.it.INa’nízhoozhídę́ę́’ shíká bił ’oolwoł.
Gallup-from 1-for 3-with 3-drive.I
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- -dę́ę́’ from a general location or point in space or time, also out of, off of’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- -ká after, for’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- benefactive
- -ił with’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- T’ahdii ’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- ’oolwoł drive’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
Na’nízhoozhídę́ę́’ shíká bił ’oolwoł.
Gallup 1-for 3-with 3-drive.I
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- -dę́ę́’ from a general location or point in space or time, also out of, off of’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- -ká after, for’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- goal
- -ił with’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- transportation
- T’ahdii ’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- ’oolwoł drive’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
Ne’eshłééh. T’áá ká nóólk’oł.
2-1-copy.I 2-blink.Oneiilyé
3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.Inidaohłé
pl-3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.INilį́į́’ de’ nílóós.
2-horse here 3-2-lead.Initł’ó
3DO-2-weave.it.INíwe, tʼáádoo ʼałkʼésdisí niyą́ní.
stop NEG candy 3-2-eat.DI.NEGShá bíighah na’ashkǫ́ǫ́’.
sun proportionate 1-swim.CIShicheii béeso bideená naalnish.
1-grandfather money 3-exchange.for 3-work.IT’ah doo kintahgóó diit’aash da.
not.yet store-to 1du-go.I NEGT’ah doo la’ shą́ą́’ ’azhjaa’góó náádiikáah da.
not.yet DISC flea market-to 1pl-run.I NEGTį’ ninádeiilnish.
let’s.go again-pl-1dpl-work.RTł’éé’ hodooleeł t’ahádą́ą́’ chizh ła’ ’ahidíłne’.
night 3-become.F before.thus wood some 3-2-chop.Iyiidą́
3DO-1dpl-eat.it.IYiską́ągo díí doo ’íídííłtah da. (K’ad tsxíiłgo ’ííníłta’.)
tomorrow this NEG 3-2-read.F NEG (now quickly 3-2-read.I)
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Command, negativefind in Navajo Imperatives
- Náásgóó’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- Command, affirmativefind in Navajo Imperatives
- T’ahdii baa na’aldeehfind in Navajo Imperatives
- yiską́ągo tomorrow
- doo --- da frame to negativize verbs and phrases
- Náásgóó’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- k’ad now
- tsxį́įłgo quickly, fast
- T’ahdii ’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi




