An example search has returned 50 entries

’Aghaa’ hooghan góne’ shijool.

wool house inside 3-lie.NCM.SPN

’Ahbínígo ch’éshááh ’áádóó sodiszįįh.

morning-GO 1-go.out.U and.then 1-pray.U
listenloadingplaying

I go out and I pray in the morning.

’Ahwééh ła’ yishdlą́.

coffee some 3-1-drink.I

’Ałk’idą́ą́’ ’éiyá naadą́ą́’ ’ayóo k’éédadiilyééh nít’éé’.

long.ago TOP corn very pl-3-1dpl-plant.R past

’Éí lą́ą baa nitséskees nít’ę́ę́’.

that EMP 3-about 1-think.I past

bik’ídadisoodiz

pl-3DO-2dpl-wrap.it.around.it.P

bik’ízhdidoodis

3DO-4-wrap.it.around.it.F

Ch'iyáán ííł'í doo ndi yééhósin da.

food 3-3-make.CI NEG but 3-3-know.NI NEG

Dah nóóljííd lágo.

up 2-jump.O don’t

Damóo yę́ędą́ą́’ Yootóógóó niséyá.

Sunday past Santa.Fe-to 1-go.P

Damóogo ’áłah ’aleeh ’áko ’áadi nihaadíínááł.

Sunday 3-gather 3-be so there-at 1-Pl-to-2-arrive.F

daoohdlą́ą́’

pl-3DO-2dpl-drink.it.P

Dichin nínízin ya’?

hungry 2-want.NI Q

didazhdidoołjah

pl-3DO-4dpl-start.fire.F
listenloadingplaying

start fire, 4th person plural

dideidiłjeeh

pl-3DO-3dpl-start.fire.I

didiiljéé’

3DO-1dpl-start.fire.P

didííłhįh

3DO-2-melt.it.F

diilyį́į́h

3DO-1dpl-melt.it.I

Díí hooghan ’álnéehgi bee ła’ niidlį́į’go baa tįįh diikah.

this hogan 3-pass-make.I 3-with one 1dpl-be.NI-GO 3-about achieve 1du-take.on.pl.F
listenloadingplaying

Let’s get together and fix the hogan.

Díkwíí jį́ shą’ nanilnish?

how.many Q days 2-work.I

díníłkaad

3DO-2-start.to.herd.them.(animals).I

Ha’át’íísh neidiyoołnih nínízin?

who-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Haa'íyee' shimáyázhí daats'í ałtso ch'iyáán 'áyiilaa.

lets.see my-maternal.aunt finished food 3-3-making.P

Haahláyéé ’ajiiłhosh.

don’t.dare 4-sleep.I

hadadiiltééł

pl-3DO-1dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F
listenloadingplaying

carry him/her up out of something, 1st person plural

hadeiilgéésh

pl-3DO-1dpl-cut.it.out.I

haiłgéésh

3DO-3-cut.it.out.I

Haóódziih lágo.

2-speak.O don’t

Háí shą’ ’ałhosh?

who Q 3-sleep.I

háínígeed

3DO-2-dig.it.out.P

jidoołbish

3DO-4-boil.it.F

Ma'ii jooldloshí hane' haigo t'éiyá baa hane'.

coyote 4-walk.Prog-NMLZ story winter only 3-for story

Na’nízhoozhídę́ę́’ shíká b ’oolwoł.

Gallup-from 1-for 3-with 3-drive.I

Naaki yiskánídą́ą́’ da’iiníílta’go hahoolzhiizh.

two day-past pl-1dpl-school.NI-GO start-time.passing.P
listenloadingplaying

We started school a couple of days ago. (YM 1987:390)

nidasoolá

pl-3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.P

nidiilyeeł

3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F
listenloadingplaying

carry a ropelike thing around, 1st person dual

nijilé

3DO-4-carry.a.ropelike.thing.around.I

Níwo’jį’ nídiidááh.

move-to 2-get.up.I
listenloadingplaying

Go and get up.

Níwe, tʼáádoo ʼabeʼ tʼóó bee naninéʼhí. Hazhóʼó nidlą́.

stop NEG milk just 3-with 2-play.R-NEG properly 3-2-drink.I

Shidá'í, nilį́į́’ sha’níłteeh.

1-maternal.uncle 2-horse 1-to-3-2-lend.AnO.I
listenloadingplaying

My uncle, lend me your horse.

Shimá dóó shizhé’é bił dibé dóó tł’ízí ta’nda’díígish nt’éé’.

1-mom and 1-dad 3-with sheep and goats 3-pl.shear.I past

Sitsóí éí ’ashiiké nidaanéego ’atah nijóne’ laanaa nízin.

my.grandson TOP boy pl-3pl-play.I-GO join 4-play.O hope 3-3.want.CI
listenloadingplaying

My grandson is wishing to participate in the boys game.

Sitsóí yik’i sidáhí béé’éshdlééh.

1-grandchild 3-on 3-sit.SPN-nom 3-1-copy.I

T’ah ’ałk’idídą́ą́’ sik’is t’áá yiiłtsą́ą́ nít’ę́ę́’.

still long-ago 1-friend just 3-1-see.P past

Tsinaabąąs bee nida’abąąs yę́ędą́ą́’ shi’dizhchį́.

wagon 3-with pl-3-drive.I past 1-pass-born.P

Yéego ’ííníłta’, she’awéé’, ’áko nizhónígo ni’dííłtah.

really 2-study.NI 1-baby so well 2-graduate.F
listenloadingplaying

Give education your best, my child, so that you can graduate.

Yiską́ągo shicheii nihaa deeshááł ní.

tomorrow 1-grandfather 1pl-to 1-walk.F 3-say.NI

Ła’ damóo yę́ędą́ą́’ dah ’iyétł’ónée, k’ad ’ałníí’góó ’eeshtł’óół.

one Sunday past up 3-1-set.P-past now middle-toward 1-weave.Prog

Łééchąą’í kin bitł’ááh góyaa ’ałhosh.

dog house 3-under down 3-sleep.NI

Łíí’ bił naaldloosh doo ndi yééhósin da.

horse 3-with 3-run.CI NEG but 3-3-know.NI NEG