An example search has returned 50 entries

’Ak’ah kǫ’ dishtłi’go sédá.

candle 3-1-cause.burn.NI-GO 1-sit.SPN
listenloadingplaying

I’m burning the candle sitting here.

’Áádóó hainidzaa?

and.then what-3-2-do.P

’Óshą́ą́’ laanaa’ dichin shi’niiłxį́.

1-eat.O wish hunger 1-3-kill.I
listenloadingplaying

I wish I could eat, I am very hungry.

Ashkii tł'óodi naashné ni. Nit'éé' bimá aní k'adee' 'aadéé' chiíłtsxóoí yilwoł.

boy outside-at 1-play.IP 3-say. past 3-mother 3-say.IP now there-from vehicle-yellow-NMZ 3-moving.fast.F
listenloadingplaying

The boy said he wants to play outside. Then his mother said now is the time the school bus is coming.

bik’ídadidiidis

pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.F
listenloadingplaying

wrap it around it, 1st person plural

bik’ídazhdeezdiz

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.P

bik’ízhdeezdiz

3DO-4-wrap.it.around.it.P

bik’ízhdídis

3DO-4-wrap.it.around.it.I

Ch’ééh jiyáán náánááshdą́ą́’.

watermelon again-1-eat.R
listenloadingplaying

I ate watermelon again.

Ch’ééh jiyáán náshdį́į́h ’áádóó tó náshdlį́į́h.

watermelon again-1-eat.R then water again-1-drink.R
listenloadingplaying

I eat watermelon then I drink water.

Ch’iyáán ’ádaasdįįdgo kingóó ła’ hááshááł.

food pl-3-run.out.P-GO store-to some area-1-go.get.Prog

Ch’iyáán t’óó ’ahayóí ndi tó ’ádin.

food lots but water 3-none.NI
listenloadingplaying

There’s lots of food but no water.

Da’ chidíísh bee hólǫ́ doodaii’ ni daats’í chidí nee hólǫ́?

Q car-Q 3-with 4-exist.NI or 2 maybe car 2-with 4-exist.NI

Damóogo nihaa náájídááh.

Sunday.GO us.return 4-again.visit.F
listenloadingplaying

Visit us again on Sunday.

daołhį́į́h

pl-3DO-2dpl-melt.it.(snow).I

dashoołbéézh

pl-3DO-2dpl-boil.it.P

dideidííłjéé’

pl-3DO-3dpl-start.fire.P

Díí gohwééh doondó’ sido da!

this coffee not.even 3-hot.SPN NEG

Díí tł’éé’ ’índa hazhó’óó ’iideeshwosh.

this night only.then uninterrupted 1-sleep.F
listenloadingplaying

I will sleep well tonight.

Díí łééchąą’í dah doosłóós laanaa.

this dog 1-lead.O.ADV-laanaa optative particle for a positive wish, hope or desire.
listenloadingplaying

I wish I could lead this dog on a leash.

Gohwééh nayiisnii’diísh b bééhózin?

coffee 3-3-buy.P-at-Q 3-with 3-know.NI

Ha’át’íísh baa hane’?

What Q 3-for be.told.CI

Haashíyee' díí azee'dich'ii' bíniitááh hait'éego dich'íí'.

try.and.find.out this chile-burnsr 3-2-try.IP how-GO spicy

hadadínóołchał

pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).F
listenloadingplaying

card it (as in wool), 2nd person plural

hadanołchaad

pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).I

Hahgo hooghan ’ádíílííł?

when hogan 3-2-make.F

haoogeed

3DO-2dpl-dig.it.out.P

haołgéésh

3DO-2dpl-cut.it.out.I

Hádą́ą́’ ’áłtsé chidí naat’a’í n nast’a’?

When past first airplane 2-with 3-fly.P

jididoołhįh

3DO-4-melt.it.F

jidíníłkaad

3DO-4-start.to.herd.them.(animals).I

Na’nízhoozhígóó náádínídzáago háadish ’adeeshį́į́ł nínízin?

Gallup-toward again-2-go.R-GO where-Q 1-eat-F 2-want.NI

Naakaii bizaad jółta’ le’ dzinízingo dzizdá.

mexican language 4-read.I wish 4-wish.O-GO 4-sit.P
listenloadingplaying

She is wishing he could read Spanish.

Ni’éé’ náníłkad.

2-clothes 3-2-sew.I

nidaohłé

pl-3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

nideilé

pl-3DO-3dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

Nizhónígo ’oo’ááł.

be.nice.NI-GO be.daytime.Prog
listenloadingplaying

It is a beautiful day.

Nízhánee’ saabiihi’níłí bóhwiinił’ą́ą́’.

2-good.thing-NEE’ computer 3-2-learn.P
listenloadingplaying

It’a a good thing you learned about computers.

Shimá dóó shizhé’é Yootóodi ’ółta’ ńt’éé’.

1-mother and 1-father Santa.Fe-at 3-go.to.school.NI past

Shitsili tsin ła’ nieidiitą́ii’ łeechą́ą́’ii’ łéi néídiiłhaal.

1-little.brother stick 3-3-pick.up.P-and dog INDEF 3-3-hit.P

Shį́įgo dooládó’ deesdoi da lá, Hoozdodi!

summer-go certainly hot.SPN DA DISC Phoenix-at

Shoo, nahachagii t’óó ’ahayóí nihaanáá lá; ’áko shį́į́ baa ’ákodanosin dooleeł.

hey.look grasshopper merely many 1pl-to 3-migrate.P mirative then maybe 3-of 2pl-be.aware.NI FUT

T’ah doo naat’áanii naaltsoos ná heidiléeh da.

not.yet leader paper 2-for 3-fill.out.I NEG

T’áá ’ákwíízhíní tó dah siyínígóó ’ałnánáshdááh.

every summer lake-toward again-1-go.R

T’áá hooshch’į’ déshnish.

suddenly 1-start.work.P

Tł’éédą́ą́’ ni’shéłhaazh.

night-past 1-rest.P

yiidą́

3DO-1dpl-eat.it.I

yiigish

3DO-1dpl-make.one.cut.in.it.I

Yiską́ągo Na’nízhoozhígóó deet’áazhgo haa’í lá ’adiidį́į́ł?

tomorrow Gallup-to 1dpl-go.du.F-GO where Q 1pdl-eat.F

Ła’ nídeezid yę́ędą́ą́’ ’áajigo niséyá.

one month past that-way-GO 1.go.P