An example search has returned 50 entries

ʼAshiiké chahaʼoh ʼádeidoolííł, ʼatsʼos bee ʼazhish biniiyé.

boy-pl shade-house 3-3-pl-build.F feather 3-means-of dance 3-reason
listenloadingplaying

The boys will build a shade house for the pow-wow.

’Ahwééh ła’ wóshdlą́ą́’.

coffee some 3-1-drink.O
listenloadingplaying

I wish I could drink some coffee.

’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł lágo.

2-3-photograph.I neg 2-blink.O LÁGO

’Ashkii yázhí éí bimá kingóó yił yi’ash.

boy little TOP 3-mother store-to 3-with 3-walk.du.Prog

’Ádi’óóyą́ą́’ le’.

self-2-eat.O don’t

’Óshą́ą́’ laanaa’ dichin shi’niiłxį́.

1-eat.O wish hunger 1-3-kill.I
listenloadingplaying

I wish I could eat, I am very hungry.

Amá k'adee' neeshch'íí nidahidíídla ní jiní.

pas-mother now piñon 3-1dpl-pick.F 3-say 3-it.is.said
listenloadingplaying

A mother once said, now is a good time to pick piñons.

Ałk'idą́ą́' 'éiyá naadą́ą́' ’ayóo k'éédadiilyééh ńt'éé'. Díísh jį́įdi 'éiyá kindi nidahaniih.

long.ago TOP corn very pl-3-1dpl-plant.R past | this day-at TOP store-at pl-3-pass-buy.CI
listenloadingplaying

Long ago, we planted corn. Now, corn is bought at the store.

bik’ídadiidis

pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.I

bik’ídazhdidoodis

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.F

Bíni’dii si’ą́ t’áádoo baa nánít’íní.

3-let-stay 3-sit.SRO.SPN just.NEG 3-about 2-bother.NI

Béeso bá hooghan góne' saad hazlį́į́'.

bank inside words 3-pas-it.occured.P
listenloadingplaying

There was an arugment inside the bank.

Da’adánídi ’áts’ą́ą́’ deeshghał.

restaurant-at ribs 3-1-eat.F
listenloadingplaying

I’m going to eat ribs at the restaurant.

Damóogo nihaa náájídááh.

Sunday.GO us.return 4-again.visit.F
listenloadingplaying

Visit us again on Sunday.

daoohdlą́ą́’

pl-3DO-2dpl-drink.it.P

dazhdiłhį́į́h

pl-3DO-4dpl-melt.it.I

dazhdooyį́į́ł

pl-3DO-4dpl-eat.it.F

deiilzhóó’

pl-3DO-1dpl-brush/comb.it.P

deiit’aal

pl-3DO-1dpl-chew.it.P

Dibé bits’į́’ daodą́ą́’ lágo.

sheep 3-meat pl-3-1dpl-eat.O LÁGO

Dichin nínízin ya’?

hungry 2-want.NI Q

didadidoołjah

pl-3DO-2dpl-start.fire.F

diididoołjah

3DO-3-start.fire.F

Díí yiską́ągo ’íídííłtah.

this tomorrow 3-2-read.F

Dzi’izí bikee’ náásxis nít’éé’ bił daalkaałí baa’íí’á.

bicycle 3-tire 3-3-turn.Prog past nail 3-into-3-extend.NP

Dziłghą́’ą́ bizaad diists’a’ laanaa.

White.Mountain.Apache 3-language 1-understand.NI wish

Díí ’éí télli ’ayóo ’ayą́.

this TOP donkey very 3-eat.P
listenloadingplaying

This donkey eats a lot. / This one of the donkeys eats a lot.

Gohwééh ’áłdó’ nahideeshnih nisinée beesénah lá.

coffee also 3-1-buy.F 1-want.NI-past 3-1-forget.P DISC
listenloadingplaying

I wanted to buy coffee as well but I forgot it!

hadadínóołchał

pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).F

hadaniilchaad

pl-3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).P

Hahgo lá tá’dinigizh?

When part 2-shear.F

Kintah góyaa yishááł ńt’éé’ béeso ńdiiłtsooz

areal-down 1-go.Prog past money 3-1-pick.FFO.P

Na’azhǫǫshgi díkwíí shį́į́ shaa woobįįh?

hoop.and.pole.game-at how.much 1-to pass-win.I
listenloadingplaying

How much will I lose at the hoop and pole game?

naashłé

3DO-1-carry.a.ropelike.thing.around.I

Náá’íídéeshtah nisin doodago t’óó siláogóó deeshááł.

again-1-go.school.F 1-want or merely military-to 1-go.F

nisoołkáá’

3DO-2dpl-investigate.it.P

Shibéézh bik’í’óshch’iid le’ ’éé’ bitahgi yóó’ ’eelts’id.

1-knife 1-find.it.O clothes 3-among 3-move.P

Shimásaní hooghan namzí góne' ch'iyaan íílééh.

1-grandmother hogan round inside food 3-3-make.IP

shíníłbéézh

3DO-2-boil.it.P

Sitsóí éí ’ashiiké nidaanéego ’atah nijóne’ laanaa nízin.

my.grandson TOP boy pl-3pl-play.I-GO join 4-play.O hope 3-3.want.CI
listenloadingplaying

My grandson is wishing to participate in the boys game.

T’ah doo ła’ nihee ninááháłtin da.

not.yet some 1pl-on 3-rain.CI NEG

T’áá ká ’ooshháásh lágo.

neg 1-go.to.sleep.O LÁGO

T’áá gohwééh baa wóókááh

see.to.it coffee 3-for 2-pour.OC.O
listenloadingplaying

See to it that you don’t give him any coffee.

Tį’ ninádeiilnish.

let’s.go again-pl-1dpl-work.R

yik’ídéididis

pl-3DO-3dpl-wrap.it.around.it.I

Yiską́ągo Bee’eldííldahsinilgóó ’adeesdee’.

tomorrow Albuquerque-to 4-PL.underway.F
listenloadingplaying

Tomorrow, they will be on their way to Albuquerque.

yíłhį́į́’

3DO-1-melt.it.(snow).P

Łį́į́’ dóó łeech’ąą’í dibé bíhooghan góne’ yah ahi’noolcháá’.

horse and dog sheep 3-corral inside into 2-together-run-in.P

ʼAwéé chʼídeeldloʼ; chʼiyáán bá ʼádaʼdoołííł dóó bá niʼdaʼdoonih.

baby 3-laugh.P food 3-for pl-3-2dpl-prepare.F and 3-for pl-3-2dpl-distribute.F