Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

Hííłch’į’go ’íinda ta’iideeshnih.

evening.GO until 1-mix.dough.F

’Ahbínídą́ą́’ t’áadoo ’ííyą́ą́’góó biniinaa wónáásdóó sitsiits’iin díínii’.

morning-past neg 1-eat.P-GO.NEG because soon 1-head 3-ache.P

’Ahbínígo ch’éshááh ’áádóó sodiszįįh.

morning-GO 1-go.out.U and.then 1-pray.U

’Asdzą́ą́ Báhóózhóní yinishyée dooleeł.

woman happy 1-called.NI FUT

’Ííshją́ą́ ’at’ééd yázhí hooghandę́ę́’ ch’idoogááł.

certainly girl little house-from out-3-walk.F

'Aghaa’ daołgááh.

wool pl-3-2dpl-make.white.I

Baa dahwiinít’ínígíí sh bééhodoozįįł nissin.

agenda 1-with 3-about-ho-find.out.F 3-1-want.NI

bik’ídazhdeezdiz

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.P

bik’ídínídiz

3DO-2-wrap.it.around.it.P

dadoołbish

pl-3DO-2dpl-boil.it.F

Dah nóóljííd lágo.

up 2-jump.O don’t

Damóo yę́ędą́ą́’ Yootóógóó niséyá.

Sunday past Santa.Fe-to 1-go.P

dazhdoołbish

pl-3DO-4dpl-boil.it.F

deiidą́

pl-3DO-1dpl-eat.it.I

Dibé yah ánáádanołkaad!

sheep inside semelit-pl-2pl-gather.I

Dichin nínízin ya’?

hungry 2-want.NI Q

didadołjeeh

pl-3DO-2dpl-start.fire.I

dididoołjah

3DO-2dpl-start.fire.F

didiiljeeh

3DO-1dpl-start.fire.I

Dii éé’ shił nizhónígo nahideeshniih nisin nt’éé’ ’áko ndi ayóo ilį́į́ lá.

this clothing 1-with 3-like-GO 3-1-buy.F 1-think.Cl Past even then very 3-expensive Disc

dizhdidoołjah

3DO-4-start.fire.F

Díí jį́ ’áłchíní nááda’ołta’.

this day children again-pl-3-study.R

Díí łééchąą’í dah doosłóós laanaa.

this dog 1-lead.O.ADV-laanaa optative particle for a positive wish, hope or desire.

Díí dibé yázhí yíłtééł.

TOP sheep little 3-2-carry.AnO.Prog

Gohwééh ła’ shaa níkaah.

coffee some 1-to 2-give.OC.I

Ha’a’áahgo shilį́į́’ bá niná’áshjoł.

east-GO 1-horse 3-for again-1-feed.NCM.R

Ha’át’íí neidiyoołnih nínízin?

who 3-3-buy.F 2-think.NI

hadeiniłchaad

pl-3DO-3dpl-card.it.(as.in.wool).I

haniilchaad

3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).P

hanííłchaad

3DO-1-card.it.(as.in.wool).P

haoogeed

3DO-2dpl-dig.it.out.P

Hazhó’ó nidahísóotą́.

still pl-2dpl-sit.pl.P

Háadi lá dibé nidahaniih?

where-at Q sheep pl-3-pass-sell.CI

Hooghan binááshwoł ńt’éé shimá sání shich’ahóóshkeed.

hogan 3-encircling-1-run.Prog past 1-grandmother 1-3-scold.P

Jáanísh naalnish?

John-Q 3-work.I

jííyą́ą́’

3DO-4-eat.it.P

neiilyé

3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

Níwo’jį’ nídiidááh.

move-to 2-get.up.I

Shą́ą́’ ’ałk’idą́ą́’ baa hwiinít’į́į ni’.

remember long.ago 3-for 3-discuss.I recall

Sitsóí ’ólta’góó dah diigháahgo ła’ béeso baa yish’ááh.

1-grandchild school-toward up 3-start.to.go.I-GO some money 3-to 3-1-give.SRO.U

T’ah doo ła’ nihee ninááháłtin da.

not.yet some 1pl-on 3-rain.CI NEG

Tódínéeshzhee’góó hodzoołtsééh laanaa.

kayenta-to areal-4-see.O hope

Tséíłkéí nidaanéego dahonółne’ laanaa daniidzin.

teens pl-3pl-play.I-GO pl-3pl-win.O hope pl-3pl-think.P

Tł’éédą́ą́’ ni’shéłhaazh.

night-past 1-rest.P

woohgish

3DO-2dpl-make.one.cut.in.it.I

wołhį́į́h

3DO-2dpl-melt.it.(snow).I

Yadiizíníshą’ haa néelt’e’go nínízin?

can-Q how 3.many.N-GO 2-want.NI

yik’íididis

3DO-3-wrap.it.around.it.I

yiyííshóó’

3DO-3-brush/comb.it.P

yoodlą́ą́’

3DO-3-drink.it.P