Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Ahbínígo ch’éshááh ’áádóó sodiszįįh.

morning-GO 1-go.out.U and.then 1-pray.U

’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł lágo.

2-3-photograph.I neg 2-blink.O LÁGO

’Asdzą́ą́ Báhóózhóní yinishyée dooleeł.

woman happy 1-called.NI FUT

’Ałní’ní’ą́ągo tó háálínídi ’ahéédidiit’ash.

noon-GO spring-at refl-1du-meet.F

Amá k’adee’ neeshch’íí nidahidíídla ní jiní.

pas-mother now piñon 3-1dpl-pick.F 3-say 3-it.is.said

Asdzą́ą́ yázhí bichidí doondó’ naalnish da.

woman little 3-car not.even but 3-work.P NEG

Ch’ééh jiyáán náshdį́į́h ’áádóó tó náshdlį́į́h.

watermelon again-1-eat.R then water again-1-drink.R

Chidí sits’ą́ą́’ hashtł’ish yiih yilwodgo t’áá ch’į́į́góó ch’ééh ’ííł’įįd.

car 1-from mud 3-into 3-go.P-GO failure in.vain 1-act.P

dadoohsį́į́ł

pl-3DO-2dpl-eat.it.F

deeshbish

3DO-1-boil.it.F

deiilbéézh

pl-3DO-1dpl-boil.it.I

deiitł’ó

pl-3DO-1dpl-weave.it.I

Dibé yah ánádanołkaad!

sheep inside semelit-pl-2pl-gather.R

dididoołjah

3DO-2dpl-start.fire.F

diilyį́į́h

3DO-1dpl-melt.it.I

Doo ’áłah dadiidleeł da.

NEG together pl-1dpl-meet.pl.F NEG

Dó’ísh t’ahdii nikee’ bii’ síní’eezísh łí?

DÓ’-Q still 2-shoe 3-in 2-have.on.P-Q ŁÍ

Haa’íyee’ shinááł Diné bizaad bíhwiidííł’aał.

lets.see 2-1-watch.Prog Navajo language 3-2-learn.F

Haashíyee’ shimá bidzi’ izí shił doolwoł hait’éego dilwo’.

try.and.find.out 1-mother bicycle 1-with pas-moving.fast.F 3-1-try.F 3-run.

hadadíníilchał

pl-3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).F

Haidą́ą́’ shich’ą́ą́h ’ííchííl na’nishkaadgo.

winter-past 1-protect 3-snow.P 3-1-herd.CI-GO

Háí dahoneesná, Kinłánídę́ę́’ ’Óola yee ’ádadójíhígíí doodago Gah Bikee’ Taah Yí’áhídę́ę́’ Hado yee ’ádadójíhígíí daats’í?

who pl-3-win.P Denver-from nugget 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom or Florida-from heat 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom perhaps

Háí lá b nanilnish?

who Q 3-with 2-work.I

Hooghan bine’jígo łį́į́’ sizį́ dóó t’íís yiyaagi dahaastł’ǫ́.

home behind-at-GO horse 3-stand.SPN AND cottonwood 3-under-at up-3-3-tie.P

Jáan naalnishísh?

John 3-work.I-Q

jishbéézh

3DO-4-boil.it.P

Kintahgóó diit’ash.

town-to 1dpl-go.du.Prog

Kwii sínídáa dooleeł.

here 2-sit.SPN will.be.F

Na’nízhoozhígóó deeyá, ya’?

Gallup-toward 2-go.sg.F Q

Na’nízhoozhídi yíníyáago t’áá ła’ bił ’ahóókááh lágo.

Gallup-at 2-go.P-GO see.to.it some 3-with 3pl-meet.O NEG

Naaki yiskánídą́ą́’ da’iiníílta’go hahoolzhiizh.

two day-past pl-1dpl-school.NI-GO start-time.passing.P

Nahółtą́ą́’ laanaa t’óó daniidzin.

rain hope just pl-3pl-want.O

nisélá

3DO-1-carry.a.ropelike.thing.around.P

niłhį́į́h

3DO-2-melt.it.(snow).I

Shá bíighah na’ashkǫ́ǫ́’.

sun proportionate 1-swim.CI

Shą́ą́’ ’ałk’idą́ą́’ baa hwiinít’į́į ni’.

remember long.ago 3-for 3-discuss.I recall

Shichá si’ą́ągo ’iiłhaazh.

1-huddle 3-put-SPN-GO 1-sleep.P

Shimá bighangóó náshdáahgo łééchąą’í baná’ástso’.

1-mother 3-house-toward again-1-go-GO dog 3-again-1-feed.R

Shí hanii t’éiyá Naasht’ézhí bizaad sh bééhózin.

I contrary only English 3-language 1-with 3-know.P

Shí shik’ehgo hoogáał ni.

I FOC 1-follow-GO ho-move.Prog EMPH

Sitsii’ ndeeshshoh léi’ tó ’anideizgiz lá.

1-hair 3-1-moist.F because water 3-turn.off.R DISC

Sohodizingo t’áá ká nídoó’nééh.

prayer-GO neg 2-get.up.O

T’áadoo hoshíníkéhé.

T’ÁADOO 2-scold.NI-Í

T’áá ká ’ooshháásh lágo.

neg 1-go.to.sleep.O LÁGO

Ts’éénídzííd, t’ah ’íinda ’iidííłhosh.

2-wake.up.I future only.then 2-sleep.F

Tł’éédą́ą́’ shį́į́ nida’a’nééhgóó nidadziskai.

last.night perhaps game-to pl-3-3-go.pl.P

wooshóó’

3DO-2dpl-brush/comb.it.P

yiilyį́į́’

3DO-1dpl-melt.it.(snow).P

yik’ídeididoodis

pl-3DO-3dpl-wrap.it.around.it.F

yiłhį́į́h

3DO-3-melt.it.(snow).I