Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Adáádą́ą́’, hééł sinil góne’ hasht’ehooshłaa.

Day.last belongings storage inside 3-1-clean.P

’Adą́ą́dą́ą́’ísh tł’óo’di nanilnishgo nee ’ałní’ní’ą́?

yesterday-Q outside-at 2-work.CI-GO 2-with noon

’Ashiiké yázhí nináádaa’né.

boys young pl-3-play.R

’Azhą́ hasistih ndi ’ayóo ’eesh’į́.

even.though 1-be.old.P even.though very 3-1-see.Prog

’Éí lą́ą baa nitséskees nít’ę́ę́’.

that EMP 3-about 1-think.I past

'Azháánee' shi dibé hólǫ́ǫ ndi, dibé ła nahiideeshnih.

even.though my sheep 3-exist.NI sheep one 1-buy.F

Bibee’eldǫǫh haiyííłhan’ii’ ’bįįh yił ’adeesdǫǫh.

gun 3-jerk.out.P-and deer 3-shot.P

bik’ídadiidis

pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.I

bik’ídiidis

3DO-1dpl-wrap.it.around.it.I

bik’ídóhdis

3DO-2dpl-wrap.it.around.it.I

Bįįh b da’doółdǫǫh.

deer 3-with pl-2dpl-shoot.O

Chidí nidabinóołtłáád.

car pl-3-2dpl-stop.O

dadiilyį́į́’

pl-3DO-1dpl-melt.it.P

dajííyą́ą́’

pl-3DO-4dpl-eat.it.P

daohtł’ó

pl-3DO-2dpl-weave.it.I

deiilbéézh

pl-3DO-1dpl-boil.it.I

dididííłjah

3DO-2-start.fire.F

diilyį́į́h

3DO-1dpl-melt.it.I

Diné bikéyah bikáa’gi ndahonidzood yę́ędą́ą́’ Naatsis’áán hoolyégóó niha’áłchíní bił ’adahineet’į́į́’.

Navajo 3-land 3-on-at pl-areal-3-flee.pl.P past Navajo.Mountain areal-be.called.NI-to 1pl-children 3-with pl-1dpl-sneak.off.P

Díí yiską́ągo ’íídííłtah.

this tomorrow 3-2-read.F

Gah bikéé’ yishwoł.

rabbit 3-following 1-run.Prog

hadeeshtééł

3DO-1-carry.him/her.up.out.of.something.F

haiilgizh

3DO-1dpl-cut.it.out.P

haníłchaad

3DO-2-card.it.(as.in.wool).I

Hííłch’į’go ’índa ta’iideeshnih.

evening.GO until 1-mix.dough.F

jidooyį́į́ł

3DO-4-eat.it.F

K’ad Na’nízhoozhídi naasháa le’.

now Gallup-at around-1-walk.I hope

Kintah góyaa yishááł ńt’éé’ béeso ńdiiłtsooz

areal-down 1-go.Prog past money 3-1-pick.FFO.P

Na’azhǫǫshgi díkwíí shį́į́ shaa woobįįh?

hoop.and.pole.game-at how.much 1-to pass-win.I

Na’nízhoozhídę́ę́’ shíká b ’oolwoł.

Gallup-from 1-for 3-with 3-drive.I

Nahółtą́ą́’ laanaa t’óó daniidzin.

rain hope just pl-3pl-want.O

Naʼahóóhai baa nídiikai ʼakó ʼakʼidahiʼniłí bee shí ʼadíílwoł.

rodeo 3-about 1pl-do.pl.F so saddle.blanket 3-with 1-after 2-help.F

nidoohłeeł

3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

niyą́

3DO-2-eat.it.I

Shilį́į́’ tł’aaká’ii dóó shilį́į́’ biyéél bił tsodizin ’íishłaa.

1-appaloosa and 1-horse 3-saddle 3-with prayer 3-1-make.P

Shiyáázh nízaadi naalnishgo bídin sélį́į́’.

1-son far-at 3-work-GO 3-lack 1-be.SPN

T’áádoo shich’į’ béésh nídiiłts’į́hí

NEG 1-to phone 2-call.R-Í

Tóbąąhgóó yishtł’ééł.

river-toward 1-run.Prog

Tónaneesdizígóó bił ’anáá’oolwod.

tuba.city-to 3-with again-3-drive.R

Tówónaanígóó ch’aazhdóya’ laanaa.

overseas-to 3-1-travel.O hope

Tsinaabąąs bee nida’abąąs yę́ędą́ą́’ shi’dizhchį́.

wagon 3-with pl-3-drive.I past 1-pass-born.P

Tsézéí lą’í joyéełgo nidaaz dooleeł.

gravel a.lot 3-4-haul.I-GO 3-heavy.NI 3-become.F

wołhį́į́h

3DO-2dpl-melt.it.(snow).I

yidoołbish

3DO-3-boil.it.F

yiishgish

3DO-1-make.one.cut.in.it.I

yik’ídéideezdiz

pl-3DO-3dpl-wrap.it.around.it.P

Yiską́ągo łį́į́’ ’ahaniniilkaad dooleeł.

tomorrow-GO horse 1dpl-round.up.P FUT
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

yiyíí’aal

3DO-3-chew.it.P

yiyííshóó’

3DO-3-brush/comb.it.P

ʼAwéé chʼídeeldloʼ; chʼiyáán bá ʼádaʼdoołííł dóó bá niʼdaʼdoonih.

baby 3-laugh.P food 3-for pl-3-2dpl-prepare.F and 3-for pl-3-2dpl-distribute.F