Your search for * biihidzóhí 50 entries

’Aghaa’ daołgááh.

wool pl-3-2dpl-make.white.I

’Ahbínídą́ą́’ t’áadoo ’ííyą́ą́’góó biniinaa wónáásdóó dichin shi’niiłhį́.

morning-past NEG 1-eat.P-NEG.GO because soon hunger 1-3-kill.P

’Ahwééh doo dich’í’ígíí ła’ jóódlą́ą́’.

coffee NEG 3-bitter.NI-NOM some 3-4-drink.O

’Alts’ééh b hoo’aah. Nihíká ’adoohjah.

wedding.corn.meal 3-with 3-take.place.F 1pl-for 2-come.pl.F

’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł.

2-3-photograph.I neg 2-blink.O

-dę́ę́’

Ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ Bilagáanaa Bizaad doo diists’a’ da. K’ad ’éí t’áá shxǫǫ t’áá bee yáshti’.

formerly English neg 1-understand.I neg. Now TOP good.thing barely 3.with 1.speak-I

Chidíłtsooí bidááh síńzį́dooleeł.

car-yellow-REL 3-for 2-stand.SPN FUT

Da’ chidíísh bee hólǫ́ doodaii’ ni daats’í chidí nee hólǫ́?

Q car-Q 3-with 4-exist.NI or 2 maybe car 2-with 4-exist.NI

dajiłhį́į́h

pl-3DO-4dpl-melt.it.(snow).I

dayííłhį́į́’

pl-3DO-3dpl-melt.it.(snow).P

Díí mósí yázhí hooghangóó nááshtééł.

this cat little home-towards 3-1-carry.Prog

Dííshą’ látsíní háádę́ę́’ naa ninídee’?

this-Q bracelet where-from 2-to 3-arrive.PlO.P

doo chohoo’į́į́góó

Doondó’ ’ółta’ da.

NEG 3-go.school.NI NEG

dííyį́į́ł

3DO-2-eat.it.F

Ha’át’íísh baa hane’?

What Q 3-for be.told.CI

Haa nízahdę́ę́’ hoołtį́į́ł?

how 3-long-from rain.Prog

Haa’ísh nínígai?

where-Q 2-hurt.I

Hahgo hooghan ’ánílééh?

when hogan 3-2-make.I

Hatáálgóó déyáago shikélchí t’óó tsxį́į́łgo bił ’ada’shéshiizhgo ńdaséłkad.

ceremony-1-go-Fut-GO 1-moccasin merelyhurry.GO 3-with 3-1-pierce-GO 3-1-sew-P

Hatáálgóó déyáago shikélchí t’óó tsxį́į́łgo bił ’ada’shéshiizhgo ńdaséłkad.

ceremony-1-go-Fut-GO 1-moccasin merelyhurry.GO 3-with 3-1-pierce-GO 3-1-sew-P

Háágóó shą’ díníyá?

where-to.Q 2-go.F

Háí lá Naatsis’áángóó náádeesdzá?

who-Q discover Navajo.Mountain.GOO again-3-go.F

Hooghan bine’jígo łį́į́’ sizį́ dóó t’íís yiyaagi dahaastł’ǫ́.

home behind-at-GO horse 3-stand.SPN AND cottonwood 3-under-at up-3-3-tie.P

Hooghandóó ch’ínáshdáahgo dibé nánásh’įįh.

home-from 1-go.outside.R-GO sheep 1-look.R

K’ad cháshk’eh gódę́ę́’į́">yaa tó de ’anool’ąął.

now wash down water up 3-rise.Prog

Kintahgóó diit’ash.

town-to 1dpl-go.du.Prog

Láshdóón chidí bídadiiltłʼółígíí k’ad hashtʼe dadiilnííł.

ribbon car 3-dist.pl-3-tie.F-ÍGÍÍ now prepare 3-1pl-make.F

Nichxǫ’ báhádzid.

stop 3-P-be.dangerous

Nida’iishnishgo hooghangóó nídésdzáa lą́ą.

1-after.work.P-GO home-to 1-go.F EMP

Nidáa’di ’áká’ ’ajólyééd.

enemy.way.ceremony-at 4-for 4-run.O

Shichá si’ą́ągo ’iiłhaazh.

1-huddle 3-put-SPN-GO 1-sleep.P

Shichidí t’ahdii yá’át’ééh, ’át’ah ’índa ła’ ninááhideeshnih.

1-car still 3-good.N later one again-3-1-buy.F

Shighanídóó ’e’e’aah bich’ijígo shádí bighan.

1-home-from west 3-in.the.direction.of older.sister 3-dwell.N

Shilį́į́’ tł’aaká’ii dóó shilį́į́’ biyéél bił tsodizin ’íishłaa.

1-appaloosa and 1-horse 3-saddle 3-with prayer 3-1-make.P

Shiyáázh Damóogo ’índa ’áádę́ę́’ nídeesdzá

1-son Sunday.GO will.be from 2-returning.F

Shínaaí shikétł’á ’iiyilgo łį́į́’ bikáá’ hasis’na’.

1-older.brother 1-foot-bottom 3-3-boost.P-GO horse 3-top up-1-crawl.P

t’ah ńt’éé’

T’áadoo hoshíníkéhé.

T’ÁADOO 2-scold.NI-Í

T’áadoo ne’ídíláhígo t’éíyá daane’é ła’ nánahideeshnih.

before 2-naughty.I.NEG-GO only toy some 2-1-buy.F

T’áá ká k’éé’óshchxǫǫh

Neg 1-erase.O

t’óó

t’ą̨́́ą́ ’íídį́į́ł yit’éego

just ready 3-BE.I ser.down.2-lay

aad ’át’éii">Tsxį́įłgo łees’áán ’ádíílííł nimásání nihaa yighááh!

quickly tortilla 3-2-make.F 2.poss-mat.grandma-NOM 1.pl-to 3-come.F

Yadiizíní bitł’ááhdę́ę́’ bigháda’shéshiizh.

can 3-under-from 3-through-SUP-1-poke.P

Yá’át’éehgo yínááł.

be.good.I-GO 2-go.sg.Prog

yididoołhįh

3DO-3-melt.it.F

yiishgish

3DO-1-make.one.cut.in.it.I

Łééchąą’í bighan ’íilnééh nít’ę́ę́’ tsineheeshjíí’ nihits’ą́ą́’ ’ásdįįd ’áko t’áá ’ádíjį’ nishiilnish.

dog 3-house 1dpl-make.I past lumber 1pl.on dwindle so just there-up.to 1-go.du.P