Your search for * biihidzóhí 50 entries

’Abe’ yistiní hazhóó’ógo ni’ ninishtłeeh ńt’éé’ nááłhęęsh.

ice.cream carefully stop 3-1-stop.carry.I past 3-fall.P

’Adą́ą́dą́ą́’ ’íítseedgo bee na’anishí hasht’enáshdlééh.

yesterday 1-pound.P-GO tool 3-1-put.back.I

’Awééh kweʼé ninishteeh, adaʼoogeeh.

baby here 3-carry.AnO.I 3-fall.O

’Ayóo łį́į́’ sh naalgeed diní, ’ííshją́ą́shį́į́ díí łį́į́chogii bikáá’ dah ńdaah!

very horse 1-with 3-buck.CI 3-2-say.NI lets.see this stallion 3-on up 2-sit.I

’Áádóó éí haa daadzaa?

and.then TOP what pl-3-do.P

'Aghaa’ daołgááh.

wool pl-3-2dpl-make.white.I

"Binák’eeaad késhdę́ę́’į́">góó baa da’ashch’osh lá," didíínííł.

3-eye-between-around 3-to pl-3-infest.P DISC 3-2-tell.F

Ch’ééh jiyáán náshdį́į́h ’áádóó tó náshdlį́į́h.

watermelon again-1-eat.R then water again-1-drink.R

Ch’iyáán ’áshłaadóó tsííd bik’i hooziid.

food 3-1-cook.P-from embers 3-onto area-1-cover.P

Ch’iyáán bá hooghandi béeso bideená naashnish.

food.store-at money 3-in-exchange.for 1-work.CI

ch’į́į́góó

Ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ shichidí naaki. K’ad ’éí t’ááłá’í.

formerly 1-car two now it one

Chidí ła’ bíká ’í’iishłaa.

car some 3-for 1-order.P

dadidiilyįh

pl-3DO-1dpl-melt.it.F

dadiilyį́į́’

pl-3DO-1dpl-melt.it.P

dadołhį́į́h

pl-3DO-2dpl-melt.it.I

Damóo yę́ędą́ą́’ dziłghą́ą́’dę́ę́’ shádí dóó ba’áłchíní bił ’adaashkai.

sunday past-time mountain top.of-from 1-elder.sister and 3-children 3-with downward-1-go.Pl.P

Dibé tó y yáánii’á.

sheep water 3-with 3-crowd.P

Díí tsídii bit’oh yisdádeeshjoł, ’áko shį́į́ kónááhoot’éhé tsídii ła’ náábít’oh dooleeł.

this bird 3-nest 3-1-save.F-NCM then maybe next.year bird some again-3-nest future

Dlǫ́ǫ́’ ba’áán góne’ yahadeeshnii’go dlǫ́’áyázhí shishhash.

prairie.dog 3-hole into down1-3.to.reach.out.hand prairie.dog-little 1-bite.P

Doo at’ééké bizhdisóół da.

NEG girls 3-4-whistle.O NEG
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Dził bit’ááhgi bįįh halzheeh.

Mountain 3-close.to-at deer 3-3-hunting.CI

Dziłdę́ę́’ hoołtį́į́ł ńt’éé’ t’áá nihich’į’jį’ ’ásdįįd.

mountain-from areal-rain.Prg past just 1pl-toward-up.to 3-disappear.P

Dziłghą́ą́’góó deeshááł nissin.

mountain-top-toward 1-go.F 1-want.CI

Dziłgóó ’o’ooldee’ yę́ę ná’ooldah.

mountain-to 3-go.pl.P past 3-return.pl.I

Díí tł’óół yílééł.

this rope 3-2-carry.SFO.Prog

dííníłhį́į́’

3DO-2-melt.it.P

Gólízhii dégo dasidoo’į́įgo da’oołzhish ni.

Skunk up-GO pl-3-look.I-GO pl-3-dpl-dance.I
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

haahláyéé

Haahláyéé ch’íjíghááh.

don’t.dare out-4-come.I

Háádę́ę́’shą’ tó ndahohheeh?

where-from-Q water pl-3-2-haul.LPB.I

Háí lá bił nanilnish?

who Q 3-with 2-work.I

K’ad dibé ch’íi’nííł.

now sheep 3-2-du-take.out.I

k’adę́ę

K’i’diiláá nít’éé’ t’óó tsé’édin ch’osh sits’ą́ą́’ yaa tįįh yikai.

3-1-plant.I past just intense bug 1-on 3-to infest 3-move.pl.P

Nááhai yę́ędą́ą́’ daashin Tótadi niiłtsą́ą ni’.

winter past perhaps Farmington-at 2-1-see.P NI’

Náńsdzáago t’áá ’íídą́ą́’ ’ííníyą́ą’ dooleeł.

back-1-go.sg.P-GO just already INDEF-2-eat.P FUT
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Nichxǫ' doo ájít’į́į da.

stop NEG 4-act.thus.I NEG

Níléí chidí t’óó la’ nihichidí át’é nahalin.

there car contrary.to.appearance1pl-car 3-be.NI 3-resemble.NI

Oklahoma City Thunders dóó Indiana Pacers jooł ’iih nálniihí yee ’ałk’ihiikaigo OKC Thunders ’áláajį’ góne’ dahonesná.

OKC Thunders and Indiana Pacers ball 3-into repeated-tossed-Í-NMLZ 3-by.means.of on.each.other-3pl-go.one.after.another.P-GO OKC Thunders in.front rank 3pl-win.P

Ólta’di ndeii’néego ’ashkii ła’ kin bizánághahdę́ę́’ shich’į’ ch’élwodgo b ’ahídégoh.

school-at 1pl-play.I-GO boy some building-3-around-from 1-to out-3-run.P-GO 3-with 3-1-collide.P

Shimá nitsii’ yiilch’ííł áádóó bíni’ t’áá’ ákót’ée doo.

1-mom 2-hair 3-2-curl.I and.then let.be just it.is will.be.F

T’áadoo da’iisgisígóó biniinaa shi’éé’ ałtsoh háánil.

NEG pl-1-wash-I-to 3-cause 1-clothes all take-out.P

T’áadoo néínídzáágóó t’óó shił nikéé’doolwoł.

NEG 1-return-back.walk.F-to just 1-with 1-return.back-drive.F

T’áá ká baa hóshne’

Neg 3-about 1-tell.O

Tooh ńłínígíí ha’naa shił ’adeeshdloozh ńt’éé’ łį́į́’ shił deezgo’

water river areal-across 1-with 3-move.P past horse 1-with 3-fall.P

yiidą́ą́’

3DO-1dpl-eat.it.P

Yiską́ągo níléí hódahdi ’ółta’di ni’dí’néeshtįįł nissin.

tomorrow that up.at school-at 1-teach.F 1-want.CI

Ła’ nídeezid yę́ędą́ą́’ ’áajigo niséyá.

one month past that-way-GO 1.go.P

Łééchąą’í bighan ’íilnééh nít’ę́ę́’ tsineheeshjíí’ nihits’ą́ą́’ ’ásdįįd ’áko t’áá ’ádíjį’ niniit’áázh.

dog 3-house 1dpl-make.I past lumber 1pl.on dwindle so just there-up.to 1-go.du.P