Your search for the hoolzhishgi Future (F)
biihidzóhí 50 entries

ʼAshiiké chahashʼoh ʼádeidoolííł, ʼatsʼos bee ʼazhish biniiyé.

boy-pl shade-house 3-3-pl-build.F feather 3-means-of dance 3-reason

’Ałah ’aleehgóó deesháál nínízinísh doodago béésh nitsíkeesí daats’í bee nidoonááł ’éí doodago t’áá hooghanídi daats’í KTNN yídíiłts’iił?

meeting-to 1-go-F 3-2 want.NI-Q or computer possibly 2-watch.F or just home-at possibly KTNN 3-2-listen.F

Bee nahaldzoohí yah ’adíítį́į́ł. Da’ yah 'ííńtą́?

broom in 3-2-bring.F.SSO Q in 3.2.bring.P.SSO

bik’ídazhdidoodis

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.F

bik’ídideesdis

3DO-1-wrap.it.around.it.F

bik’ídidíídis

3DO-2-wrap.it.around.it.F

Chaha’oh biyaagi ni’dííłbąs.

shade.house 3-under-at 2-drive.F

Chaha’oh biyaagi ni’dííłbąs.

shade.house 3-under-at 2-drive.F

dadidíníilkał

pl-3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).F

dadizhdínóołkał

pl-3DO-4dpl-start.to.herd.them.(animals).F

Damóogo ’áłah ’aleeh ’áko ’áadi nihaadíínááł.

Sunday 3-gather 3-be so there-at 1-Pl-to-2-arrive.F

Damóogo nihaa náájídááh.

Sunday.GO us.return 4-again.visit.F

dazhdidoołhįh

pl-3DO-4dpl-melt.it.F

dazhdoołbish

pl-3DO-4dpl-boil.it.F

deididínóołkał

pl-3DO-3dpl-start.to.herd.them.(animals).F

didadidoołjah

pl-3DO-2dpl-start.fire.F

dididiiljah

3DO-1dpl-start.fire.F

dizhdidoołjah

3DO-4-start.fire.F

Díí tsídii bit’oh yisdádeeshjoł, ’áko shį́į́ kónááhoot’éhé tsídii ła’ náábít’oh dooleeł.

this bird 3-nest 3-1-save.F-NCM then maybe next.year bird some again-3-nest future

Díí tł’éé’ ’índa hazhó’óó ’iideeshwosh.

this night only.then uninterrupted 1-sleep.F

Díí yihahígíí biyi’, háísh tówónaanígóó ch’aa deeyá?

this year.IGII within who overseas.GOO travel 3-going.F-Q

Díí yihahígíí biyi’, háísh tówónaanígóó ch’aa deeyá?

this year.IGII within who overseas.GOO travel 3-going.F-Q

Doo ’áłah dadiidleeł da.

NEG together pl-1dpl-meet.pl.F NEG

doohsį́į́ł

3DO-2dpl-eat.it.F

Dziłghą́ą́’góó deeshááł nissin.

mountain-top-toward 1-go.F 1-want.CI

Ha’át’íísh nizhé’é nahideeshnih nízin.

what-Q 2-father 3-1-buy.F 3-want.NI

hadadiiltééł

pl-3DO-1dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

hadadíníilchał

pl-3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).F

hadiiltééł

3DO-1dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

hadoołtééł

3DO-2dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

hadínííłchał

3DO-2-card.it.(as.in.wool).F

Háí lá Naatsis’áángóó náádeesdzá?

who-Q discover Navajo.Mountain.GOO again-3-go.F

Hodíína’go ch’í’deeshnił.

later.GO out.animals.F

Na’nízhoozhígóó deeyá, ya’?

Gallup-toward 2-go.sg.F Q

Naʼahóóhai nitsaa b hoo’aahgóó dóola dííyééł.

rodeo 3-big.NI 3-with areal-space.I-to bull 2-haul.F

Naʼazhǫǫshgóó dooʼáazhgo nihikééʼ ʼiih deeshwoł.

casino-to 2du-go.F-GO 2pl-follow 3-into 1-run.F

nidazhdooleeł

pl-3DO-4dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nimá yázhí bighangóó díílwoł dóó ’ááaad késhdę́ę́’į́">jí ’awéé’ baa ’áhólyą́dooleeł.

your aunt 3-house-to 2-run-and that-way baby 3-for 2-care.CI FUT

nizhdooleeł

3DO-4-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nídeezidgo ’índa hoł ní’deeswod.

month-GO only.then 4-with 2-drive.back.F

Níká ’adeeshwoł biniiyé níyá.

2-for 1-run.F 3-purpose.of 1-came.P

Shichidí t’ahdii yá’át’ééh, ’át’ah ’índa ła’ ninááhideeshnih.

1-car still 3-good.N later one again-3-1-buy.F

Shiyáázh Damóogo ’índa ’áádę́ę́’ nídeesdzá

1-son Sunday.GO will.be from 2-returning.F

Tsxį́įłgo łees’áán ’ádíílííł nimásání nihaa yighááh!

quickly tortilla 3-2-make.F 2.poss-mat.grandma-NOM 1.pl-to 3-come.F

Yéego ’ííníłta’, shi’awéé’, ’áko nizhónígo ni’dííłtah.

really 2-study.NI 1-baby so well 2-graduate.F

yididoołhįh

3DO-3-melt.it.F

yidoołbish

3DO-3-boil.it.F

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi háadish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi, háádish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI

ʼAwéé chʼídeeldloʼ; chʼiyáán bá ʼádaʼdoołííł dóó bá niʼdaʼdoonih.

baby 3-laugh.P food 3-for pl-3-2dpl-prepare.F and 3-for pl-3-2dpl-distribute.F