Your search for the hoolzhishgi Future (F)
biihidzóhí 50 entries

’Ádihodideesht’ih sha’shin nisingo t’áadoo ’atah haasdzíi’ da.

RFLX-1-get.into.trouble.F perhaps 1-think.CI-GO NEG among 1-say.P NEG

bik’ídadidiidis

pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.F

bik’ídidiidis

3DO-1dpl-wrap.it.around.it.F

bik’ídidíídis

3DO-2-wrap.it.around.it.F

Ch’éénísh’į́įgo náá’deeshtł’óół nissin.

out summer.GO 1-again.weave.F 1-desire

Chidí nahideeshnih ndi shibéeso ’ádin.

car 3-1-buy.F but 1-money 3-none.NI

dadidoołhįh

pl-3DO-2dpl-melt.it.F

dadidíníilkał

pl-3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).F

dadiidį́į́ł

pl-3DO-1dpl-eat.it.F

dadoołbish

pl-3DO-2dpl-boil.it.F

Damóogo ’áłah ’aleeh ’áko ’áadi nihaadíínááł.

Sunday 3-gather 3-be so there-at 1-Pl-to-2-arrive.F

Damóogo nihaa náájídááh.

Sunday.GO us.return 4-again.visit.F

dazhdidoołhįh

pl-3DO-4dpl-melt.it.F

dazhdoołbish

pl-3DO-4dpl-boil.it.F

deeshį́į́ł

3DO-1-eat.it.F

deididoołhįh

pl-3DO-3dpl-melt.it.F

deidoołbish

pl-3DO-3dpl-boil.it.F

didazhdidoołjah

pl-3DO-4dpl-start.fire.F

dididiiljah

3DO-1dpl-start.fire.F

dididoołjah

3DO-2dpl-start.fire.F

didíníilkał

3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).F

didínííłkał

3DO-2-start.to.herd.them.(animals).F

dizhdínóołkał

3DO-4-start.to.herd.them.(animals).F

Díí yihahígíí biyi’, háísh tówónaanígóó ch’aa deeyá?

this year.IGII within who overseas.GOO travel 3-going.F-Q

doołbish

3DO-2dpl-boil.it.F

dííyį́į́ł

3DO-2-eat.it.F

hadííłtééł

3DO-2-carry.him/her.up.out.of.something.F

haidoołtééł

3DO-3-carry.him/her.up.out.of.something.F

hazhdínóołchał

3DO-4-card.it.(as.in.wool).F

Háidíígíísh neidiyoołnih nínízin?

which.one-ÍGÍÍ-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Háí lá yiską́ągo Tónaneesdizígóó bił ’adeeswod

who discovery tomorrow.GO Tuba.City.GOO with 3-drive.F-Q

Hooghan bikáá’ dah si’áánígíí biyah danii’áago ’ádíílį́į́ł ’áko hooghan doo ałhiinídoołdas da.

hogan 3-on up 3-sit.SPN-ÍGÍÍ 3-under pl-3-extend.NP-GO 3-2-make.F so hogan NEG RECIP-3-collapse.F NEG

Náá’íídéeshtah nisin doodago t’óó siláogóó deeshááł.

again-1-go.school.F 1-want or merely military-to 1-go.F

nidadoohłeeł

pl-3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

nidazhdooleeł

pl-3DO-4dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

nidííleeł

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nimá yázhí bighangóó díílwoł dóó ’áájí ’awéé’ baa ’áhólyą́dooleeł.

2-auntie 3-house-toward 2-run.F and there-at baby 3-to 2-care.CI FUT

Shiyáázh Damóogo ’índa ’áádę́ę́’ nídeesdzá

1-son Sunday.GO will.be from 2-returning.F

Shínaaí shíká ’adoolwoł nisin ńt’éé’ ’áłt’ąą t’áadoo níyáa da.

1-older.brother 1-for 3-run.F 1-want.NI but after.all NEG 3-come.sg.P NEG

Tsxį́įłgo łees’áán ’ádíílííł nimásání nihaa yighááh!

quickly tortilla 3-2-make.F 2.poss-mat.grandma-NOM 1.pl-to 3-come.F

Tsxį́įłgo łees’áán ádíílííł; nimásání nihaa yíghááh!

quickly tortilla 2-make.F 2.poss-mat.grandma-NOM 1.pl-to 3-come.F

yididínóołkał

3DO-3-start.to.herd.them.(animals).F

yidoołbish

3DO-3-boil.it.F

yik’ídeididoodis

pl-3DO-3dpl-wrap.it.around.it.F

yik’íididoodis

3DO-3-wrap.it.around.it.F

Yiską́ągo naaltsoos naa deesh’ááł.

tomorrow book 2-for 1-move.SRO.F

Yiską́ągo níléí hódahdi ’ółta’di ni’dí’néeshtįįł nissin.

tomorrow that up.at school-at 1-teach.F 1-want.CI

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi háadish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI

Yiską́ągo shicheii nihaa deeshááł ní.

tomorrow 1-grandfather 1pl-to 1-walk.F 3-say.NI

Yéego nihee nahóółtą́ągo yá’át’ééh doo yę́ę ’áko shį́į́ naadą́ą́’ dadinóosééł.

hard.GO 1pl-on 3-rain.P.GO 3-good future wish then maybe corn 3pl-grow.F