An example search has returned 50 entries

’Áádóó shą’?

and.then Q

’Éí naanishígíí haa nízahdę́ę́’ binanilnishgo hoolzhiizh?

that work-ÍGÍÍ how 3-long.N-past 3-2-work-GO time.move.P

-ísh

listenloadingplaying

enclitic for yes/no questions

Béésh náábał dóó haa nízahdi nighan?

windmill and how 3-long.N-at 2-home
listenloadingplaying

How far is your place from the windmill?

Ch’iyáán nináhíłnihgo haa nízahjį’ ’ánádįįh?

food 3-2-buy.R how 3-long.N-up.to 3-become.none.R

Chidí naat’a’íísh hooghan yikáá’góó ch’ét’a’ doodaii’ dził bąąhgóósh ch’ét’a’?

airplane-Q hogan 3-over-along 3-fly.P or mountain 3-side-along-Q 3-fly.P

Da’ dibé nee hólǫ́?

Q sheep 2-with 3-exist.NI
listenloadingplaying

Do you have sheep?

Daniel hahgosh hidilníísh?

Daniel when-Q 3-start.work.I
listenloadingplaying

When does Daniel go to work?

Díí yihahígíí biyi’, háísh tówónaanígóó ch’aa deeyá?

this year.IGII within who overseas.GOO travel 3-going.F-Q

Dííshą’ látsíní háádę́ę́’ naa ninídee’?

this-Q bracelet where-from 2-to 3-arrive.PlO.P

Díkwíí shą’ ninááhai?

how.many Q 2-winter.NI

listenloadingplayingSpeaker: Tyler TinhornlistenloadingplayingSpeaker: Ron Gene

How old are you?

Díkwíísh ninááhai?

how.many-Q 2-winter.NI

Díí ’áʼkáán háidíígíísh nahiidiilnih?

TOPIC flour which.one-ÍGÍÍ-Q 3-2du-buy.F

Díí jį́ Nida’iiníísh ’áko shį́į́ nihich’į’ nida’iil, ya’?

today Friday then.maybe 1pl-toward 1pl-payment.I Q

Gohwééh nayiisnii’diísh b bééhózin?

coffee 3-3-buy.P-at-Q 3-with 3-know.NI

Ha’a’aahjíísh ’éí doodago ’e’e’aahjíísh nighan?

east-from-Q 2-home TOP or west-from-Q 2-home

Ha’át’éego lá ’íiyisíí ’atiinjį’ ’ańdeeshdááł lá?

how Q main road-up.to 1-back-on-go.F DISC
listenloadingplaying

How can I get back onto the main road?

Ha’át’éegosh náníldzid?

why-Q 2-fear.I

listenloadingplayingSpeaker: Sharon J. NelsonlistenloadingplayingSpeaker: Lorene B Legah

Why are you afraid?

Ha’át’íí biniiyé ’ákǫ́ǫ́ díníyá?

what 3-for.purpose there 2-start.go.P

ha’át’íí biniyé/ biniinaa

Ha’át’íí lá neidiyoołnih lá?

what DISC 3-3-buy.F DISC
listenloadingplaying

What is she going to buy?

Ha’át’íísh Mary nayiisnii’?

What-Q Mary 3-to.buy.I
listenloadingplaying

What did Mary buy?

Ha’át’íísh neidiyoołnih nínízin?

who-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Ha’át’ííshą’ hastiin dóó ’at’ééd ’áyiilaa?

what-Q man and girl 3-3-make.P
listenloadingplaying

What did the man and the girl make?

Ha’át’íí lá nizhé’é yaa naaghá?

what Q 2-father 3-about 3-do.CI

haa + Neuter V

listenloadingplaying

how / what V. The ’h’-expressions formed with ’haa’ plus a neuter verb are used to pose questions about “physical characteristics, quantity, and degree”.

haa néelt’e’

listenloadingplaying

how much, how many, what quantity. [count]

Haa níníłnééz?

what 2-tall.relatively.NI
listenloadingplaying

How tall are you?

haa nízah nináhálzhishgo shą’

listenloadingplaying

‘how often’, what span of time

Haashą’ ʼátʼé, shí bichʼįʼ haʼdiisdzih.

how-Q 3-be.NI 1 3-to 1-speak.F

Haaʼí lá áshį́į́h nííníʼą́?

where-Q salt 3-2-handle.SRO.P
listenloadingplaying

Where did you put the salt?

Háadi lá dibé nidahaniih?

where-at Q sheep pl-3-pass-sell.CI

Háádę́ę́’shą’ tó ndahohheeh?

where-from-Q water pl-3-2-haul.LPB.I

Hádą́ą́’sh Mary ’ólta’dę́ę́’ nádzá?

when-past-Q Mary school-from 3-return.P

Háidíígíísh neidiyoołnih nínízin?

which.one-ÍGÍÍ-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Háí lá yiską́ągo Tónaneesdizígóó bił ’adeeswod?

who discovery tomorrow.GO Tuba.City.GOO with 3-drive.F-Q

Háísh tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who-Q boat 3-3-make.P

Háá’íshą’. ’Ákǫ́ǫ́ dílyeed!

what-Q there 2-run.F

Mary ha’át’íísh nayiisnii’?

Mary what-Q 3-to.buy.I
listenloadingplaying

What did Mary buy?

Nichidí háadish nííníłbą́ą́z?

2-car where-at-Q 3-2-park.P

Nichidí lá háadi nííníłbą́ą́z?

2-car where-at-Q 3-2-park.P

Nidlóóhísh ’éí doodago doo daats’í nidlóoh da?

2-cold.X-Q TOP or NEG perhaps 2-cold.X-Q NEG

Nihimásání ha’át’íí lá yinízin?

1dpl-grandmother what LÁ 3-3-want.NI

Nił hǫ́zhǫ́ǫ́sh doodaii’ doósh nił hózhǫ́ǫ da?

2-with-happy.NI-Q or neg-Q 2-with happy.NI neg

Shééhonísinísh?

1-2-know.NI-Q
listenloadingplaying

Do you know me?

Tł’óodiísh t’ah ’áłchíní nidaané?

outside-Q still children pl-3-play.I
listenloadingplaying

Are the children still playing outside?

Yadiizíníshą’ haa néelt’e’go nínízin?

can-Q how 3.many.N-GO 2-want.NI

ʼAwéé chʼídeeldloʼ. ʼA’áshįįh daatsʼí nihee dahólǫ́.

baby 3-laugh.P Navajo.salt perhaps 2dpl-with pl-HO-exist.NI