Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

Shichʼéʼé kinaasdaʼgo bitsiiʼ shá beʼdíítłʼóół. Tʼáásh ʼáko?

1-daughter 3-reach.puberty.P-GO 3-hair 1-for 3-2-tie.F just-Q okay

’Adą́ą́dą́ą́’ísh tł’óo’di nishínílnish?

yesterday-Q outside-at 2-work.P

-sh

Bee nahaldzoohí yah ’adíítį́į́ł. Da’ yah ’ííńtą́?

broom in 3-2-bring.F.SSO Q in 3.2.bring.P.SSO

Bikáá’ dah ’asdáhí bikáa’gi doodaai’ ni’góó daats’í nishdaah?

chair 3-top-at or floor-on perhaps 1-sit.NI

Bá’ólta’íísh níyá?

3-for-3-teach-Q 3-come.P

Chidí naat’a’í ’íinilaaígíí háajį’ ninít’a’?

airplane 3-2-make.P-ÍGÍÍ where-up.to 3-fly.P

Chidí naat’a’íísh hooghankáá’góó ch’ínísaal ’éí doodaii’ dziłghą́ą́’góó daats’í?

airplane house-over-along over-3-fly.P TOP or mountain-attached-along perhaps

Dah díníilghaazhísh ’íilnilaa?

fry.bread-Q 3-2-make.P

Díidí háísh bichidí?

this who-Q 3-car

Díí chąą’ shą’ háádę́ę́’ niníyęęzh?

this manure-Q where-from 3-ooze.P

Díí haa yit’éego ’atiin?

this how 3-be.NI road

Díkwíí lá nibeegashii?

how.many-Q 2-cow

Gohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ bgo daats’í nínízin?

coffee only TOP or milk 3-with-GO perhaps 3-2-want.NI

Ha’at’íí shą’ baa naniná?

what Q 3-2.do.I

ha’át’éegi

Ha’át’éegoshą’ ’ayóo náníldzid?

why-Q very 2-fear.I

Ha’át’éegoshą’ t’áadoo díníyáa da?

why-Q neg 2-go.sg.P NEG

Ha’át’íí lá neidiyoołnih lá?

what DISC 3-3-buy.F DISC

Ha’át’íísh neidiyoołnih nínízin?

who-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Ha’át’íísh nizhé’é yaa naaghá?

what-Q 2-father 3-about 3-do.CI

haa níłnééz

’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Haalá tʼáá ʼéiyá yiníle ni’?

how-Q just TOP 2-name.NI remember

Haash nízah kodóó nighanjį’?

how-Q 3-long.N here-from 2-home-to

Haash nízah kodóó nighanjį’?

how-Q 3-long.N here-from 2-home-to

Haaʼí yeeʼ dibé naakaí?

where-Q show.me sheep 3-walk.around.CI

Hahgo hooghan ’ájílééh?

When hogan 4-make.I

Hahgo hooghan ’ánílééh?

when hogan 3-2-make.I

Hastiin dóó ’at’ééd lá ha’át’íí ’áyiilaa?

man and girl Q what 3-3-make.P

Háadi lá ’ádeiit’į́?

where-at Q pl-3-be

Háadi lá lį́į́’ naakai?

where-at Q horse 3-walk.pl.I

Háadish nichidí nííníłbą́ą́z?

where-at-Q 2-car 3-2-.park.P

hááji

Hádą́ą́’ hooghan ’ájíilaa?

When-past this hogan 3-4-make.P

Háí lá ’ałhosh?

who Q 3-sleep.I

Háí shą’ ’ałhosh?

who Q 3-sleep.I

Mary ha’át’íísh nayiisnii’?

Mary what-Q 3-to.buy.I

Mary ha’át’íísh nayiisnii’?

Mary what-Q 3-to.buy.I

Na’nízhoozhígóó deeyá, ya’?

Gallup-toward 2-go.sg.F Q

Nichidí lá háadi nííníłbą́ą́z?

2-car-Q where-at 3-2-park.P

Nichidí háadish nííníłbą́ą́z?

2-car where-at-Q 3-2-park.P

Nizhe’é haash wolyé?

2-father what-Q 3-call.NI

Nizhé’é ha’át’íísh nayiisnii’?

2-father what-Q 3-3-buy.P

Nizhé’ésh ha’át’íí nayiisnii’?

2-father-Q what 3-3-buy.P

Ńléí ’asdzą́ą́ sáníshą’ háí ’át’į́?

there woman old-Q what 3-be.N

T’ahdiísh nahałtin?

still-Q area-rain.CI

Yadiizíníshą’ haa néelt’e’go nínízin?

can-Q how 3.many.N-GO 2-want.NI

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi háadish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI

Yiską́ągoósh ’adeestsił nínízingo bee na’anishí hasht’enilééh?

tomorrow-Q 1-make.F 2-want.NI-GO tool 3-2-prepare.I

ʼAwéé chʼídeeldloʼ. ʼA’áshįįh daatsʼí nihee dahólǫ́.

baby 3-laugh.P Navajo.salt perhaps 2dpl-with pl-HO-exist.NI