An example search has returned 50 entries

’Adą́ą́dą́ą́’ísh tł’óo’di nanilnishgo nee ’ałní’ní’ą́?

yesterday-Q outside-at 2-work.CI-GO 2-with noon

’Éí naanishígíí haa nízahdę́ę́’ binanilnishgo hoolzhiizh?

that work-ÍGÍÍ how 3-long.N-past 3-2-work-GO time.move.P

Chidí daats’í bee hólǫ́ ’éí doodaii’ niísh chidí nee hólǫ́?

car maybe 3-with 4-exist.N TOP or 2-Q car 2-with 4-exist.NI

Da’ chidíísh bee hólǫ́ doodaii’ ni daats’í chidí nee hólǫ́?

Q car-Q 3-with 4-exist.NI or 2 maybe car 2-with 4-exist.NI

Da’ dichin nínízin?

Q hungry 2-want.NI

Da’ shééhonísin?

Q 1-2-know.NI
listenloadingplaying

Do you know me?

Díidí háísh bichidí?

this who-Q 3-car

Díkwíísh nibeegashii?

how.many-Q 2-cow

Díkwíísh ninááhai?

how.many-Q 2-winter.NI

listenloadingplayingSpeaker: Tyler TinhornlistenloadingplayingSpeaker: Lorene B Legah

How old are you?

Díkwííshą’ nibeegashii?

how.many-Q 2-cow
listenloadingplaying

Exactly how many cows do you have?

Doo b bééhózin da ya’?

neg 3-with 3-know.CI neg Q

Díkwíí lá ninááhai?

how.many Q 2-winter
listenloadingplaying

How old are you?

Gohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ bgo daats’í nínízin?

coffee only TOP or milk 3-with-GO perhaps 3-2-want.NI

Ha’át’éegoshą’ ’ayóo náníldzid?

why-Q very 2-fear.I
listenloadingplaying

Why are you afraid?

ha’át’éédę́ę́’

listenloadingplaying

here from

ha’át’ééjí

listenloadingplaying

which way

ha’át’íí

Ha’át’íí baa ’áłah ’aleeh jiní?

what 3-for meeting 4-say.NI

Ha’át’íísh nizhé’é nayiisnii’?

what-Q 2-father 3-3-buy.P
listenloadingplaying

What did your father buy?

haa nízahdę́ę́’ hoolzhiizh

listenloadingplaying

for how long

Haa nízahdę́ę́’ hoołtį́į́ł?

how 3-long-from rain.Prog

haa níłnééz

listenloadingplaying

how long, how tall is it

haa nóolin

listenloadingplaying

what does it look like

haa yídéetą́ą́’

listenloadingplaying

how deep is it

Haa’ísh nínígai?

where-Q 2-hurt.I
listenloadingplaying

Where do you hurt?

Hahgo hooghan ’ájílééh?

When hogan 4-make.I
listenloadingplaying

When will one build a hogan?

Háadi lá lį́į́’ naakai?

where-at Q horse 3-walk.pl.I

háá-P.ENCLITIC

listenloadingplaying

where. The expressions formed with ’háá-’ have a postpositional enclitic following them which indicates information about direction, location, or path.

Háí lá ’ałhosh?

who Q 3-sleep.I
listenloadingplaying

I am wondering who is sleeping

Háí lá kintahgóó sh adoołbąs?

who-Q town-to 1-me 3-drive.F

Háí lá sis łigai ’iił’įh

who-Q belt silver 3-3-make.U
listenloadingplaying

Who makes silver concho belts?

Háí lá tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who Q boat 3-3-make.P
listenloadingplaying

Who made a boat?

Háísh b nanilnish?

who-Q 3-with 2-work.I

Háísh tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who-Q boat 3-3-make.P

Háíshą’ tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who-Q boat 3-3-make.P
listenloadingplaying

Who made a boat?

Háish dooda ní?

who-Q NEG 4-said.P
listenloadingplaying

Who said no?

lá

listenloadingplaying

particle for content questions

Mary ha’át’íí nayiisnii’?

Mary what 3-3-buy.P

Na’nízhoozhígóó deeyá, ya’?

Gallup-toward 2-go.sg.F Q

Nichidí lá háadi nííníłbą́ą́z?

2-car Q where-at 3-2-park.P

Nichidí háadi-sh nííníłbą́ą́z?

2-car where-at-Q 3-2-park.P
listenloadingplaying

Where did you park your car?

Nizhé’ésh ha’át’íí nayiisnii’?

2-father-Q what 3-3-buy.P
listenloadingplaying

As for your father, what did he buy?

N bééhózinísh ’éí doodaii’ nicheii daats’í b bééhózin?

2-with 3-know.CI-Q TOP or 2-grandfather perhaps 3-with 3-know.CI

Shééhonísinísh?

1-2-know.NI-Q
listenloadingplaying

Do you know me?

Shoo sitsóí, da’ Na’nízhoozhígóó n ’adeeswod?

hey 1-grandson Q Gallup-to 2-with 2-go.F

Tł’éédą́ą́’ásh nahóółtą́ kééhót’ínígi?

night-past-Q rain.P 2-live.NI-at

ya’

listenloadingplaying

particle for tag questions

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi háadish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI

“Shich’é’é baa shíni’" diníine’. T’ahdiísh t’áá ’ákónít’é?

1-daughter 3-about 1-mind 2-say.P still-Q just 2-well.NI