An example search has returned 50 entries

’Ałah ’aleehgóó deesháál nínízinísh doodago béésh nitsíkeesí daats’í bee nidoonááł ’éí doodago t’áá hooghanídi daats’í KTNN yídíiłts’iił?

meeting-to 1-go-F 3-2 want.NI-Q or computer possibly 2-watch.F or just home-at possibly KTNN 3-2-listen.F

Ch’iyáán nináhíłnihgo haa nízahjį’ ’ánádįįh?

food 3-2-buy.R how 3-long.N-up.to 3-become.none.R
listenloadingplaying

When you buy groceries, how long do they last?

Chidí naat’a’í ’íinilaaígíí háajį’ ninít’a’?

airplane 3-2-make.P-ÍGÍÍ where-up.to 3-fly.P
listenloadingplaying

How far did the airplane that you built go when it flew?

Chidí naat’a’íísh hooghan yikáá’góó ch’ét’a’ doodaii’ dził bąąhgóósh ch’ét’a’?

airplane-Q hogan 3-over-along 3-fly.P or mountain 3-side-along-Q 3-fly.P

Chidíísh bee hólǫ́ doodago ni daats’í chidí nee hólǫ́?

car-Q 3-with 4-exist.N or 2 maybe car 2-with 4-exist.NI

Díkwíí lá nibeegashii?

how.many-Q 2-cow
listenloadingplaying

I was wondering how many cows you have.

Díkwíí shą’ ninááhai?

how.many-Q 2-winter.NI

Díkwíísh ninááhai?

how.many-Q 2-winter.NI
listenloadingplaying

How old are you?

Doo b bééhózin da ya’?

neg 3-with 3-know.CI neg Q

Gohwééh nayiisnii’diísh b bééhózin?

coffee 3-3-buy.P-at-Q 3-with 3-know.NI

Ha’át’éegishą’ nich’ah nííní’ą́?

where-at-Q 2-hat 3-2-set.down.SRO.P
listenloadingplaying

Where did you leave your hat? Where did you set your hat down?

Ha’át’éego lá ’íiyisíí ’atiinjį’ ’ańdeeshdááł lá?

how Q main road-up.to 1-back-on-go.F DISC
listenloadingplaying

How can I get back onto the main road?

Ha’át’éegoshą’ t’áadoo díníyáa da?

why-Q neg 2-go.sg.P NEG
listenloadingplaying

Why didn’t you go?

ha’át’ééjí

listenloadingplaying

which way

Ha’át’íí biniinaa náníldzid?

what 3-cause 2-fear.I

haa + Neuter V

listenloadingplaying

how / what V. The ’h’-expressions formed with ’haa’ plus a neuter verb are used to pose questions about “physical characteristics, quantity, and degree”.

Haa níníłnééz?

what 2-tall.relatively.NI
listenloadingplaying

How tall are you?

Haa nízahdę́ę́’ hoołtį́į́ł?

how 3-long-from rain.Prog

haa níłtsááz

listenloadingplaying

how big around, how thick is it

Haash nízah kodóó nighanjį’?

how-Q 3-long.N here-from 2-home-to

Hahgo hooghan ’ánílééh?

when hogan 3-2-make.I
listenloadingplaying

When are you building a hogan?

Hastiin dóó ’at’ééd ha’át’íí ’áyiilaa?

man and girl what 3-3-make.P
listenloadingplaying

What did the man and the girl make?

Háadi lá ’ádeiit’į́?

where-at Q pl-3-be
listenloadingplaying

Where are we (pl)?

Háadi lá dibé nidahaniih?

where-at Q sheep pl-3-pass-sell.CI

háagi

listenloadingplaying

where at (specifically)

háajį’

listenloadingplaying

to what point

Hádą́ą́’ Jáan Tó Hónaanígóó naayá?

When past John ocean across-to 3-go.P

Hái da shą’ tsinaa’eeł ’ájiilaa lá?

who DA Q boat 3-4-make.P DISC

listenloadingplayingSpeaker: Tyler TinhornlistenloadingplayingSpeaker: Lorene B LegahlistenloadingplayingSpeaker: Ron Gene

(I wonder) who made this boat?

Háidíígíí lá neidiyoołnih?

which.one-ÍGÍÍ DISC 3-3-buy.F
listenloadingplaying

Which one is s/he going to buy?

Háí lá ’ałhosh?

who Q 3-sleep.I
listenloadingplaying

I am wondering who is sleeping

Háí lá bił nanilnish?

who Q 3-with 2-work.I
listenloadingplaying

I am wondering who you are working with?

Háísh b nanilnish?

who-Q 3-with 2-work.I

Háá’íshą’. ’Ákǫ́ǫ́ dílyeed!

what-Q there 2-run.F

Háágóósh díníyá?

where-to-Q 2-go.I
listenloadingplaying

Where are you going?

Mary ha’át’íí nayiisnii’?

Mary what 3-3-buy.P

listenloadingplayingSpeaker: Tyler TinhornlistenloadingplayingSpeaker: Ron Gene

What did Mary buy?

Mary hádą́ą́’sh ’ólta’dę́ę́’ nádzá?

Mary when-past-Q school-from 3-return.P

Ni daats’í nił bééhózin ’éí doodaii’ nicheii daats’í bił bééhózin?

2 perhaps 2-with 3-know.CI TOP or 2-grandfather perhaps 3-with 3-know.CI

Nidlóóhísh doodaii’ doo daats’í nidlóoh da?

2-cold.I-Q or neg perhaps 2-cold.I neg

Nidlóóhísh doodaii’ dooísh nidlóoh da?

2-cold.I-Q or NEG-Q 2-cold.I-Q NEG

Nizhe’é ha’át’íísh yaa naaghá?

2-father what-Q 3-about 3-do.CI

Nizhé’é ha’át’íísh nayiisnii’?

2-father what-Q 3-3-buy.P
listenloadingplaying

What did your father buy?

Nił hǫ́zhǫ́ǫ́sh doodaii’ doósh nił hózhǫ́ǫ da?

2-with-happy.NI-Q or neg-Q 2-with happy.NI neg

Ńléí ’asdzą́ą́ sáníshą’ háí ’át’į́?

there woman old-Q what 3-be.N
listenloadingplaying

Who’s that old lady over there?

Ronshą’ saadísh neiiłkaah?

Ron-Q word-Q 3-3-investigate.I
listenloadingplaying

What about Ron, is he investigating words? / Is Ron studying words (too)?

Tł’éédą́ą́’ásh nahóółtą́ kééhót’ínígi?

night-past-Q rain.P 2-live.NI-at

Yadiizíníshą’ haa néelt’e’go nínízin?

can-Q how 3.many.N-GO 2-want.NI

Yiską́ągoósh ’adeestsił nínízingo bee na’anishí hasht’enilééh?

tomorrow-Q 1-make.F 2-want.NI-GO tool 3-2-prepare.I