An example search has returned 50 entries

’Áádóó shą’?

and.then Q

Bá’ólta’íísh níyá?

3-for-3-teach-Q 3-come.P

listenloadingplayingSpeaker: Grace BlackwaterlistenloadingplayingSpeaker: Irene Silentman

Has the teacher come yet?

Chidí naat’a’íísh hooghan yikáá’góó ch’ét’a’ doodaii’ dził bąąhgóósh ch’ét’a’?

airplane-Q hogan 3-over-along 3-fly.P or mountain 3-side-along-Q 3-fly.P

Da’ chidíísh bee hólǫ́ doodaii’ ni daats’í chidí nee hólǫ́?

Q car-Q 3-with 4-exist.NI or 2 maybe car 2-with 4-exist.NI

listenloadingplayingSpeaker: Lorene B LegahlistenloadingplayingSpeaker: Lorene B Legah

Does s/he have a car or do you have a car?

Da’ naadą́’ísh nee hólǫ́?

Q corn-Q 2-with 3-exist.NI
listenloadingplaying

Do you have corn?

Dah díníilghaazhísh ’íilnilaa?

fry.bread-Q 3-2-make.P
listenloadingplaying

Did you make fry bread?

Daniel hahgosh hidilníísh?

Daniel when-Q 3-start.work.I
listenloadingplaying

When does Daniel go to work?

Dibé bitsį’ doodago béégashii bitsį’ daats’í nínízin?

sheep 3-meat or cow 3-meat possibly 3-2-want.NI

Dichinísh doodaii’ dibáá’ísh jinízin?

hunger-Q or thirst-Q 3-4-want.NI

díkwíí

listenloadingplaying

how many

Díkwíí jį́ shą’ nanilnish?

how.many Q days 2-work.I

Díkwíí shą’ ninááhai?

how.many Q 2-winter.NI
listenloadingplaying

How old are you?

Díkwíísh ninááhai?

how.many-Q 2-winter.NI
listenloadingplaying

How old are you?

Ha’át’éegishą’ nich’ah nííní’ą́?

where-at-Q 2-hat 3-2-set.down.SRO.P
listenloadingplaying

Where did you leave your hat? Where did you set your hat down?

Ha’át’íísh baa hane’?

What Q 3-for be.told.CI

Ha’át’íísh náádaadi’ní?

what-Q again-pl-3dpl-say.I

Ha’át’íísh neidiyoołnih nínízin?

who-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Ha’át’íísh nizhé’é nayiisnii’?

what-Q 2-father 3-3-buy.P
listenloadingplaying

What did your father buy?

haa níldííl

listenloadingplaying

how large is it

haa níłtso

listenloadingplaying

how big is it

haa’í

listenloadingplaying

where

Haa’ísh neezgai?

where-Q 3-hurt.N
listenloadingplaying

Where does it hurt?

Haaʼísh niʼnis´bąąs?

where-Q 3-1-park.F
listenloadingplaying

Where should I park?

hahgo

listenloadingplaying

when [future]

Hahgo hooghan ’ádíílííł?

when hogan 3-2-make.F

Hahgo hooghan ’ájílééh?

When hogan 4-make.I
listenloadingplaying

When will one build a hogan?

Hahgo Jáan hooghan ’íílééh?

When John hogan 3-3-make.F
listenloadingplaying

When will John build a hogan?

Hastiin dóó ’at’ééd ha’át’íí ’áyiilaa?

man and girl what 3-3-make.P
listenloadingplaying

What did the man and the girl make?

háá-P.ENCLITIC

listenloadingplaying

where. The expressions formed with ’háá-’ have a postpositional enclitic following them which indicates information about direction, location, or path.

Háádę́ę́’shą’ tó ndahohheeh?

where-from-Q water pl-3-2-haul.LPB.I

Háidíígíí lá neidiyoołnih?

which.one-ÍGÍÍ Q 3-3-buy.F
listenloadingplaying

Which one is s/he going to buy?

Háidíígíísh neidiyoołnih nínízin?

which.one-ÍGÍÍ-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Háí lá ’ałhosh?

who Q 3-sleep.I
listenloadingplaying

I am wondering who is sleeping

Háí lá kintahgóó sh ’adoołbąs?

who-Q town-to 1-me 3-drive.F

Háí lá́ bá nidáá’?

who Q 3-for 2-enemyway.ceremony
listenloadingplaying

Who is enemyway ceremony for?

Háí shą’ bił nanilnish?

who Q 3-with 2-work.I
listenloadingplaying

Exactly who are you working with?

Háísh ’átsą́ą́’ jóyą́ą́’ laanaa nízin?

Who ribs 4-eat.O hope 3-3-want.CI

Háíshą’ tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who-Q boat 3-3-make.P

listenloadingplayingSpeaker: Tyler TinhornlistenloadingplayingSpeaker: Ron Gene

Who made a boat?

Jáan naalnishísh?

John 3-work.I-Q

Mary ha’át’íísh nayiisnii’?

Mary what-Q 3-to.buy.I
listenloadingplaying

What did Mary buy?

Nádí daats’í ’éí doodaii’ nideezhí daats’í bááh ’íidoolííł?

older.sister perhaps or younger.sister perhaps bread 3-make.F
listenloadingplaying

Is your older sister or your younger sister going to make bread? / Maybe your older sister or your younger sister is going to make bread.

Nichidí háadish nííníłbą́ą́z?

2-car where-at-Q 3-2-park.P

Nihimásání ha’át’íí lá yinízin?

1dpl-grandmother what LÁ 3-3-want.NI

Tł’óodiísh t’ah ’áłchíní nidaané?

outside-Q still children pl-3-play.I
listenloadingplaying

Are the children still playing outside?

Yadiizíníshą’ haa néelt’e’go nínízin?

can-Q how 3.many.N-GO 2-want.NI

Yadiizíníshą’ haa néelt’e’go nínízin?

can-Q how 3.many.N-GO 2-want.NI