Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries
’Asdzą́ą́ ’éí ’ashkii ha’át’íí yeiní’ą́?
woman TOP boy what 3-to-3-3-move.SRO.P’Áádóó shą’?
and.then QBéésh náábał dóó haa nízahdi nighan?
windmill and how 3-long.N-at 2-homeChidí daats’í bee hólǫ́ ’éí doodaii’ niísh chidí nee hólǫ́?
car maybe 3-with 4-exist.N TOP or 2-Q car 2-with 4-exist.NIChidí daats’í bee hólǫ́ ’éí doodaii’ niísh chidí nee hólǫ́?
car maybe 3-with 4-exist.N TOP or 2-Q car 2-with 4-exist.NIChidí naat’a’íísh hooghan yikáá’góó ch’éta’ ’éí doodago daats’í dził yąąhgóó ch’ét’a’?
airplane-Q house 3-over-along 3-fly.P TOP or perhaps mountain 3-over-along 3-fly.PChidí naat’a’íísh hooghankáá’góó ch’ínísaal ’éí doodaii’ dziłghą́ą́’góó daats’í?
airplane house-over-along over-3-fly.P TOP or mountain-attached-along perhapsChidíísh bee hólǫ́ ’éí doodago ni daats’í ła’ nee hólǫ́?
car-Q 3-with 4-exist.N TOP or 2 maybe one 2-with 4-exist.NIChidíísh bee hólǫ́ doodaii’ ni daats’í chidí nee hólǫ́?
car-Q 3-with 4-exist.NI or 2 maybe car 2-with 4-exist.NIDa’ dichinísh nínízin?
Q hunger-Q 2-feel.NIDa’ naadą́’ísh nee hólǫ́?
Q corn-Q 2-with 3-exist.NIDa’ Ron saad neiskáá’?
Q Ron word 3-3-investigate.PDa’ Ron saad nináánéíłkaah ya’?
Q Ron word 3-3-investigate.I QDichin nínízin ya’?
hungry 2-want.NI QDíísh haa yit’éego ’atiin?
this-Q how 3-be.NI roadDíkwíí lá nibeegashii?
how.many-Q 2-cowDíkwíísh nibeegashii?
how.many-Q 2-cowDíkwíísh ninááhai?
how.many-Q 2-winter.NIDíidí háísh bichidí?
this who-Q 3-carGohwééh haa néeląą’ nee hólǫ́?
coffee how 3-much.N 2-with 4-exist.NIGohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ biłgo daats’í nínízin?
coffee only TOP or milk 3-with-GO perhaps 3-2-want.NIha’át’éédę́ę́’
Ha’át’íísh biniinaa naníchxǫ’?
what-Q 3-because 2-pout.CIHa’át’íísh náádaadi’ní?
what-Q again-pl-3dpl-say.Ihaa + Neuter V
haa nízahdę́ę́’ hoolzhiizh
haa yídéetą́ą́’
Hahgo hooghan ’ájílééh?
When hogan 4-make.IHastiin dóó ’at’ééd lá ha’át’íí ’áyiilaa?
man and girl Q what 3-3-make.Phá’at’é-go
Háadi niyaa hazlį́į́’?
where-at 2-under area-grow.PHádą́ą́’ dii hooghan ’íinilaa?
when-past this hogan 3-2-make.PHáidíígíí lá neidiyoołnih?
which.one-ÍGÍÍ Q 3-3-buy.FHáidíígíísh neidiyoołnih nínízin?
which.one-ÍGÍÍ-Q 3-3-buy.F 2-think.NIHáí lá sis łigai ’iił’įh
who-Q belt silver 3-3-make.UHáí lá tsinaa’eeł ’áyiilaa?
who Q boat 3-3-make.PHáí shą’ bił nanilnish?
who Q 3-with 2-work.IHáísh bił nanilnish?
who-Q 3-with 2-work.IHáíshą’ tsinaa’eeł ’áyiilaa?
who-Q boat 3-3-make.PHáá’íshą’. ’Ákǫ́ǫ́ dílyeed!
what-Q there 2-run.FHáágóósh díníyá?
where-to-Q 2-go.IK’aa’ísh tsénaa ’aní’á biyaa doodago daats’í báhátis ’ayiist’oh?
arrow-Q bridge 3-under or perhaps 3-over 3-3-shot.PMary ha’át’íí lá yinízin?
Mary what Q 3-3-want.NIMary hádą́ą́’sh ’ólta’dę́ę́’ nádzá?
Mary when-past-Q school-from 3-return.PNichidí háadishą’ nííníłbą́ą́z
2-car where-at-Q 3-2-park.PNidlóóhísh doodaii’ doo daats’í nidlóoh da?
2-cold.I-Q or neg perhaps 2-cold.I negShééhonísinísh?
1-2-know.NI-QShizhé’éésh łį́į́’ yiyííshǫǫdę́ę ’ayóó ’eelwod?
1-father horse-Q 3-3-tame.P-COMP.past really 3-run.away.PYiską́ągo Na’nízhoozhídi háadish ’adeeshį́į́ł ninízin?
tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- yiską́ągo tomorrowsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- háá-P.ENCLITIC where
- -sh enclitic for content questions
- -di at’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- Náásgóó’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- yíshą́ eat it’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- Continuative Imperfective (CI)’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- nisin think, want’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi