Your search for the ’al’áagi Command, negative
biihidzóhí 50 entries
’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł.
2-3-photograph.I neg 2-blink.O’Áde’óóyą́ą́’ lágo.
self-2-eat.O don’tAshkiísh t’áádoo nideezhí yíni’ yá ahóólaa da?
boy NEG 2-younger.sister 3-mind 3-for 3s-3-make.P NEGBéésh hataałí t’áádoo de nídíłki’í.
radio NEG up 2-volume.turn.I-ÍBíni’dii si’ą́ t’áádoo baa nánít’íní.
3-let-stay 3-sit.SRO.SPN just.NEG 3-about 2-bother.NIBįįh bił da’doółdǫǫh.
deer 3-with pl-2dpl-shoot.OBįįh bił da’doółdǫǫh.
deer 3-with pl-2dpl-shoot.ODíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo, dádiʼnítįįh.
this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not 3-2-close.gate.I
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Command, negativefind in Navajo Imperatives
- Optative with t’áá ká and lágofind in Navajo Imperatives
- t’áá ká don’tsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- lágo negative particle used with the optative modesaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- Laanaa’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- Command, affirmativefind in Navajo Imperatives
- T’ahdii baa na’aldeehfind in Navajo Imperatives
- T’ahdii ’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
Díí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo.
this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not LÁGODíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo.
this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not LÁGODíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed.
this night NEG bull into.field-3-run.ODíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed; dádi’nítįįh.
this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not 3-2-close.gate.IDoo nídahiyoołnaah da.
neg pl-3-2dpl-resuscitate.I negHa’a’aahgo doo jiztįį da, johonaa’ai hwił ołtáh jíní.
sunrise-GO NEG 4-lay.O NEG, sun 4-with count 4-say.I
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Laanaa hoolzhish saad naalkii góne’find in Navajo Imperatives
- Indirect instruction, negativefind in Navajo Imperatives
- Command, negativefind in Navajo Imperatives
- 4th person admonition, negative, Optativefind in Navajo Imperatives
- doo --- da frame to negativize verbs and phrasessaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
Haa léí’ yit’éehgo nichidí yichxǫ’ígíí doo baa níni’ da?
why-Q since 3-be.NI 2-car 3-ruin.P-NOM NEG 3-of 2-mind NEGHazhóʼí sínídá. Tʼáadoo naaní’dííldisí.
careful 2-sit.I NEG again-2-wander.Prog-í
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Ájoolį́į́łfind in Navajo Imperatives
- hazhóʼí carefullysaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- Command, negativefind in Navajo Imperatives
- Command, affirmativefind in Navajo Imperatives
- t’áadoo notsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- Ájoolį́į́łfind in Navajo Imperatives
- T’ahdii ’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- sédá sit’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- ’Ájoolíiłii’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
Kʼadí! Tʼáadoo tʼóó ’ííyį́į̨́łí.
stop NEG just 2-eat.Prog-íMósí ch’óółt’e’ lágo.
cat out-3-2-carry.O LÁGONa’nízhoozhígóó chídí doo nił dah didoolwoł da.
Gallup-to car NEG 2-with up start-3.drive.F NEG
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Command, negativefind in Navajo Imperatives
- Náásgóófind in Navajo Imperatives
- -góó to, toward, along, on, with a numeral it indicates a date
- doo --- da frame to negativize verbs and phrasessaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- -ił with
- dah up at an elevation, off, static, holdingsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- Náásgóó’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- ’oolwoł drive’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
Nichxǫ’ doo ájíléeh da.
stop NEG 3-4-make.I NEGNichxǫ’ doo ájíléeh da.
stop NEG 3-4-make.I NEGNichxǫ’ doo ájíléeh da.
stop NEG 3-4-make.I NEGNichxǫ’ aad ’át’éii">t’áadoo baa nánít’íní.
stop NEG 3-about 2-bother.I-ÍNichxǫ’ t’áadoo baa nánít’íní.
stop NEG 3-about 2-bother.I-ÍNíwe, doo aghaa’ bee nijinée da!
stop NEG wool 3-with 3-4-play.I NEGNíwe, doo ch’il bikáá’ nijigháa da!
stop NEG plant 3-on 3-4-walk.I NEGNíwe, doo hastóí baa níjít’į́į da!
stop NEG men 3-with 3-4-bother.I NEGNíwe, doo mósí nidziłtseed da!
stop NEG cat 3-4-kill.I NEGNíwe, doo tsésǫ’ góne’ ch’ééjí’nah da!
stop NEG window 3-into 4-crawl.R NEGNíwe, doo tł’ée’go ’ízdísooł da!
stop NEG outside-GO 4-whistle.I NEGNíwe, tʼáádoo ʼałkʼésdisí niyą́ní.
stop NEG candy 3-2-eat.DI.NEGShe’abe’ sits’ą́ą́’ wóódlą́ą́’ lágo.
1-milk 1-from 3-2-drink.O LÁGOShilį́į́’ doo dah didíłdąsh da.
1-horse NEG up start-3-2.jerk.F NEGShį́įhgo, doo haigo sin hadidii’áał da.
summer-GO, NEG winter-GO song start-2.sing.F NEGSohodizingo t’áá ká nídoó’nééh lágo.
prayer-GO neg 2-get.up.O LÁGOSohodizingo t’áá ká nídoó’nééh.
prayer-GO neg 2-get.up.OSohodizingo t’áá ká nídoó’nééh.
prayer-GO neg 2-get.up.OT’áadoo ’anit’íní!
neg 2-do.NI-ÍT’áadoo hosh biih dadoołtaałí.
neg cactus 3-in pl-2dpl-step.O-ÍT’áadoo hosh biih dadoołtaałí.
neg cactus 3-in pl-2dpl-step.O-ÍT’áadoo hosh niyą́ní.
T’ÁADOO cactus 3-2-eat.I-ÍT’áadoo yaa nidanoht’áhí.
NEG down pl-3-2dpl-put.SRO.I-ÍT’áá ká ’adinoólgháásh.
neg 2-oversleep.OT’áá ká ’adinoólgháásh.
neg 2-oversleep.OT’áá ká ’ooshháásh.
neg 1-go.to.sleep.OT’áá ká ’ooshháásh.
neg 1-go.to.sleep.OT’áá ká chidí ba’óó’ááł lágo.
NEG car 3-3-borrow.O LÁGOT’áá ká tó tsíídkáá’ dididííkááł.
NEG water charcoal-on start-3-2-put.OC.FTł’éé’go doo ’ízh’dísóół da.
night-GO NEG 4-whistle.O NEG
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Indirect instruction, negativefind in Navajo Imperatives
- Command, negativefind in Navajo Imperatives
- 4th person admonition, negative, Optativefind in Navajo Imperatives
- Laanaa hoolzhish saad naalkii góne’find in Navajo Imperatives
- doo --- da frame to negativize verbs and phrasessaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi




