An example search has returned 100 entries

aj pa chee’

[ʔaχ pa tʃ͡e:ʔ] sustantivo Prisoner

(Spanish) Preso

ajilaaneem

listenloadingplaying

[ʔa.χi.la:.’ne:m] verbo transitivo count

(Spanish) contar (1, 2, 3...)

ajtijko’miineel

[ʔaχ.tiχ.koʔ.mi:.’ne:l̥] sustantivo farmer

(Spanish) persona que siembra milpa

alk’uwaal

listenloadingplaying

[ʔal.k’u.’wa:l̥] sustantivo son

(Spanish) hijo (de hombre)

am

listenloadingplaying

[ʔam] sustantivo spider

(Spanish) araña

aq’eem

[ʔa.’ʛe:m] sustantivo tablet where women grind food for feasting

(Spanish) molendera (tabla donde se pone piedra de moler)

aq’omaaneel

[ʔaʛo.ma.’ne:l̥] sustantivo Shaman, medicine man

(Spanish) Curandero

aq’omaxik

[ʔa.ʛo.ma.’ʃikʰ] verbo To cure

(Spanish) Curarlo

b’ajan/ naq q’iij

listenloadingplaying

[ɓa.’χan /naq ʛi:χ] adverbio de tiempo when

(Spanish) cuando

b’ajlam

listenloadingplaying

[ɓaχ.’lam] sustantivo tiger

(Spanish) tigre

b’iix

listenloadingplaying

[ɓi:ʃ] sustantivo song

(Spanish) canción

ch’aqali

listenloadingplaying

[tʃ͡ ’a.qa.’li ] adjetivo wet

(Spanish) mojado

ch’ayooneem

listenloadingplaying

[tʃ͡ ’a.jo:.’ne:m] verbo transitivo hit

(Spanish) golpear

ch’ititee’

listenloadingplaying

[tʃ͡ ’i.ti.’te:ʔ] sustantivo father’s younger sister

(Spanish) tia (la hermana menor de su padre)

ch’uu’

listenloadingplaying

[tʃ͡ ’u:ʔ ] sustantivo fish

(Spanish) pescado

ch’uuch’uj

listenloadingplaying

[tʃ͡ ’u:.’tʃ͡ ’uχ ] adjetivo smooth

(Spanish) liso

Example: ch’aqala

ch’uumiil

listenloadingplaying

[tʃ͡ ’u:.’mi:l̥ ] sustantivo generalmente no poseido star

(Spanish) estrella

chaaj

listenloadingplaying

[tʃ͡ a:χ ] sustantivo ashes

(Spanish) cenizas

chi ronojelaal

[tʃ͡i ro.no.χe.’la:l̥] total

(Spanish) en total-

chuwaaq

listenloadingplaying

[tʃ͡u.’wa:qh] adverbio de tiempo tomorrow

(Spanish) mañana

iiwiir

listenloadingplaying

[ʔi:.’bi:r] adverbio de tiempo yesterday

(Spanish) ayer

ija’tz

listenloadingplaying

[ʔi.’χaʔts͡ ] sustantivo seed

(Spanish) semilla

ikaan

listenloadingplaying

[ʔi.’kʲa:n] sustantivo mother’s elder brother

(Spanish) tio (el hermano mayor de su madre)

ikaj

listenloadingplaying

[ʔi.’kʲaχ] sustantivo axe

(Spanish) hacha

ixjaayiil

listenloadingplaying

[ʔiʃχa.’ji:l̥] sustantivo inalienable wife

(Spanish) esposa

ixoq

listenloadingplaying

[ʔi.’ʃoqh] sustantivo woman

(Spanish) mujer

ixoq chikop

[ʔi.’ʃoqh tʃ͡i.’koph ] sustantivo female

(Spanish) hembra

ja juunaa’ chik

listenloadingplaying

[χa χu.’:na:ʔ tʃ͡ikʰ] adverbio de tiempo next year

(Spanish) el año que viene

jaa le’

listenloadingplaying

[χa: leʔ] demostrativo that

(Spanish) aquél / aquella

jaa’

listenloadingplaying

[χa:ʔ] pronombre she

(Spanish) ella

jaay

listenloadingplaying

[χa:j۪] sustantivo supletivo house/shelter

(Spanish) casa

je’ee’

listenloadingplaying

[χeʔ.’e:ʔ] pronombre they

(Spanish) ellos

jutz’iit

[χu.’ts͡’i:tʰ] a little

(Spanish) un poco-

juunaa’

listenloadingplaying

[χu.’na:ʔ] sustantivo year

(Spanish) año

juunaam

[χu:.’na:m] adjetivo same

(Spanish) mismo, igual-

k’amoj k’u’xaaj

[k’a.’moχ k’uʔ.’ʃa:χ] verbo Call the spirit

(Spanish) Llamar al espíritu

k’aqooj

listenloadingplaying

[kʲ’a.’qo:χ] verbo transitivo throw

(Spanish) lanzar

k’asleemaal

listenloadingplaying

[k’as.le:.’ma:l̥] verbo intransitivo live

(Spanish) vivir

k’oyiineem

listenloadingplaying

[k’o.ji:.’ne:m ] sustantivo joke

(Spanish) broma

k’u’xaaj

[k’uʔ.’ʃa:χ] sustantivo soul

(Spanish) Alma

ka’muul

[kaʔ.’mu:l̥] twice

(Spanish) dos veces-

kab’lajuuj

listenloadingplaying

[kaɓ.la.’χu:χ] número twelve

(Spanish) doce

keej

listenloadingplaying

[ke:χ] sustantivo mule

(Spanish) mulo(a)

kejak’isik’

[ke.χa.k’i.’sik’] sustantivo deer

(Spanish) ciervo

ko’li

listenloadingplaying

[koʔ.’li] adjetivo short

(Spanish) corto

kotz’ij

listenloadingplaying

[ko.’ts͡’iχ ] sustantivo flower

(Spanish) flor

kow laj keej

listenloadingplaying

[kof laχ ke:χ] sustantivo donkey

(Spanish) burro

laajtz’

listenloadingplaying

[la:χts͡’ ] adjetivo narrow

(Spanish) estrecho

loq’oq’ooneem

[lo.ʛo.ʛo.’ne:m] verbo To bless

(Spanish) Bendecirlo

ma k’o ta reey

listenloadingplaying

[ma k’o ta re:j۪ ] frase dull

(Spanish) sin filo

Example: wuux

ma qas ta k’iy

[ma qas ta k’ij۪] scarce

(Spanish) escaso-

ma xutij ta ch’uu’

listenloadingplaying

[ma ʃu.tiχ.ta tʃ͡ ’u:ʔ] frase he did not eat fish

(Spanish) él no comió pescado

ma xuwa’ta

listenloadingplaying

[ma ʃu.waʔ.’ta] frase he did not eat it

(Spanish) él no lo comió

mani’

listenloadingplaying

[ma.’niʔ] adverbio de negación not

(Spanish) no (futuro)

mix

listenloadingplaying

[miʃ] sustantivo cat

(Spanish) gato

nimaq’iij

[ni.ma.’ʛi:χ] sustantivo party

(Spanish) Fiesta

nuk’amak’a’ rajniim ja tz’i’

[nu.k’a.ma.’k’a raχ.’ni:m χa ts͡’iʔ] frase the dog runs

(Spanish) el perro corre

ojoj

[ʔo.’χoχ] pronombre we (inclusivo)

(Spanish) nosotros (inclusivo)

oxi’

listenloadingplaying

[ʔoʃiʔ] número three

(Spanish) tres

pask’ayin rii’iil

[pas.k’a.’jin riʔ.’i:l̥] sustantivo Somersault

(Spanish) Vuelta de gato

pejteem

listenloadingplaying

[peχ.’te:m] verbo intransitivo come

(Spanish) venir

q’an

listenloadingplaying

[ɢan ] adjetivo yellow

(Spanish) amarillo

q’ojmab’al

[ʛoχ.ma.’ɓal̥] sustantivo Marimba sticks

(Spanish) Baqueta

Q’utula’jeem

[ʛu.tu.la.’χe:m] verbo Action implying magical harm by evil desires

(Spanish) Envidia

qas k’o ruki’iil

listenloadingplaying

[qas k’o ru.kiʔi:.’l̥] adjetivo be tasty

(Spanish) ser delicioso

qul

listenloadingplaying

[qul̥ ] sustantivo neck

(Spanish) cuello

qupub’al

listenloadingplaying

[qu.pu.’ɓal̥] sustantivo knife

(Spanish) cuchillo

raal

listenloadingplaying

[ra:l̥] sustantivo siempre poseido son

(Spanish) hijo (de mujer)

rajtz’i’l

listenloadingplaying

[raχ.’ts͡’iʔl̥ ] adjetivo unripe

(Spanish) inmaduro

raqan ya’

listenloadingplaying

[ra.’qan jaʔ ] sustantivo nunca poseido river

(Spanish) río

rok’ooneem

listenloadingplaying

[ro.k’o:.’ne:m] verbo transitivo scratch

(Spanish) rascar

ronojeel /

listenloadingplaying

[ro.no.’χe:l̥] sustantivo relacional all

(Spanish) todos

rujeey

listenloadingplaying

[ru.’χe:j۪ ] sustantivo siempre poseido tail

(Spanish) cola

ruuq’a’ tinaamit

[ru:.’ʛaʔ ti.na:.’mith] sustantivo Hamlet

(Spanish) Aldea

saasee’

listenloadingplaying

[sa:.’se:ʔ ] sustantivo liver

(Spanish) hígado

sanik

listenloadingplaying

[sa.’nikʰ] sustantivo ant

(Spanish) hormiga

saq

listenloadingplaying

[saqh] adjetivo white

(Spanish) blanco

saqooneem

listenloadingplaying

[sa.qo:.’ne:m ] verbo transitivo smell

(Spanish) oler

sijpan puwaq

[siχ.’pan pu.’woqhl̥] sustantivo Bribe

(Spanish) Mordida (soborno)

sipoojeem

[si.po.’χe:m] verbo intransitivo swell

(Spanish) hincharse

soochoj

[so:.’tʃ͡oχ] sustantivo shaker

(Spanish) Cascabel (m)

sootz’

listenloadingplaying

[so:.’ts͡’ ] sustantivo bat

(Spanish) murciélago

ti’iij

[tiʔ.’i:χ ] sustantivo inalienable meat

(Spanish) carne

tz’amach’uu’

listenloadingplaying

[ts͡’a.ma.’tʃ͡’u:ʔ] sustantivo kingfisher

(Spanish) martín pescador

tz’ub’uuj

listenloadingplaying

[ts͡’u.’ɓu:χ] verbo transitivo suck

(Spanish) chupar

tz’unun

[ts͡’u.’nun ] sustantivo hummingbird

(Spanish) colibri

tzab’u’q

listenloadingplaying

[ts͡a.’ɓuʔqh] adjetivo old

(Spanish) viejo

tzalatzik

[ts͡a.la.’ts͡ikh] adjetivo twisted

(Spanish) torcido-

uk’a’

listenloadingplaying

[ʔu.’k’aʔ ] sustantivo horn

(Spanish) cuerno

waqxaqii’

listenloadingplaying

[waq.ʃa.’qi:ʔ] número eight

(Spanish) ocho

xib’aal

listenloadingplaying

[ʃi.’ɓa:l̥] sustantivo siempre poseido brother

(Spanish) hermano (de mujer)

xib’en ri’iil

listenloadingplaying

[ʃi.ɓen riʔ.’i:l̥] verbo intransitivo fear (v)

(Spanish) tener miedo (v)

xib’en ri’iil

[ʃi.’ɓen riʔ.’i:l̥] sustantivo Fright, illness

(Spanish) Susto

xiixil

listenloadingplaying

[ʃi:.’ʃil̥] sustantivo cricket

(Spanish) grillo

xikin

listenloadingplaying

[ʃi.’kin] sustantivo owl

(Spanish) búho

Example: tujkur

xikinaaj

listenloadingplaying

[ʃi.ki.’na:χ ] sustantivo inalienable ear

(Spanish) oído

xk’amak’a’ rajniim iiwiir ja tz’i’

listenloadingplaying

[ʃk’a.ma.k’aʔ raχ.ni:m ʔi.’bi:r χa ts͡’iʔ] frase yesterday the dog ran

(Spanish) ayer el perro corrió

ya’

listenloadingplaying

[jaʔ ] sustantivo water

(Spanish) agua

ya’oj rejtz’ab’aliil

[jaʔ.oχ reχ.ts͡’a.ɓa.’li:l̥] verbo To decorate

(Spanish) Adornarlo

ya’ooj

listenloadingplaying

[jaʔ.’o:χ] verbo transitivo give

(Spanish) dar