Ab’lalon xjal
[[ʔa.’ɓlalon ʂχal]]
sustantivo
foreigner, strange
(Spanish) extranjero, forastero
bookmark
Ajna’l
[[ʔaχ.’naʔl]]
adverbio de tiempo
today
(Spanish) hoy
bookmark
Aq
[[ʔaq]]
sustantivo
honeycomb
(Spanish) panal
bookmark
B’i’ixh
[[ɓiʔʃ ]]
sustantivo inalienable
father’s mother
(Spanish) abuela paterna
bookmark
B’itza’tz
[[ɓit͡saʔt͡s]]
verbo transitivo
To sing (tv)
(Spanish) Cantarlo
bookmark
B’itzayon
[[ɓit͡sajon]]
sustantivo
singer at religious ceremony
(Spanish) Cantor
bookmark
B’ujun
[[ɓu.’jun]]
verbo transitivo
hit
(Spanish) golpear / pegar
bookmark
Cha’on
[[t͡ʃaʔon]]
verbo transitivo
hear
(Spanish) escuchar
bookmark
Chalajsal
[[[t͡ʃa.’laχ.’sal]]
verbo intransitivo
be happy
(Spanish) ser feliz
bookmark
Chukel
[[t͡ʃukel] ]
adjetivo
alone
(Spanish) a solas-
bookmark
E’el
[[ʔeʔel]]
verbo transitivo
look at
(Spanish) mirar
bookmark
Itzikj
[[ʔit͡sikχ]]
sustantivo inalienable
elder brother
(Spanish) hermano mayor
bookmark
Itzikj xuj
[[ʔit͡sikχ ʂuχ]]
sustantivo
elder sister
(Spanish) hermana mayor
bookmark
Janik’b’a’
[[χa.’nik’ʛaʔ]]
adverbio de tiempo
when
(Spanish) cuando
bookmark
Junjunx
[[χun.’χunʂ]]
pronombre interrogativo
some
(Spanish) algunos
bookmark
Junky
[[χunkʲ]]
adjetivo
different, distinct
(Spanish) otro, distinto-
bookmark
K’onti’l te’
[[k’on.’tiʔl teʔ]]
frase
dull
(Spanish) sin filo
bookmark
Katol
[[ka.’tol]]
verbo transitivo
scratch
(Spanish) rascar
bookmark
Kulin
[[ku.’lin]]
adjetivo
smooth
(Spanish) liso
bookmark
Kyaqil
[[kʲaqil]]
número
all, everything
(Spanish) todo-
bookmark
Kye tx’ya’n k’onti’l nkye oqelan
[[kʲe t͡ʂ’.’jaʔn k’on.’tiʔl nkʲe oqe.’lan] ]
frase
the dogs are not running
(Spanish) los perros no corren (estan corriendo)
bookmark
Kykab’il
[[kʲkaɓil]]
numero
both
(Spanish) ambos, los dos-
bookmark
Laqchik
[[laʛt͡ʃik]]
adverbio
far
(Spanish) lejos
bookmark
Me’al
[[meʔal]]
sustantivo inalienable
daughter
(Spanish) hija
bookmark
Mey
[[mey]]
adjetivo
half
(Spanish) la mitad, medio-
bookmark
Muquyon
[[muqujon]]
sustantivo
Grave
(Spanish) Enterramiento, sepultura
bookmark
Nchi’j
[[n.’t͡ʃi’jχ]]
adverbio de tiempo
tomorrow
(Spanish) mañana
bookmark
Ni’atx tb’anil
[[niʔ.’at͡ʂ tɓanil]]
sustantivo
the evil
(Spanish) El mal
bookmark
Nim su’a’n
[[nim suʔaʔn]]
sustantivo
bamboo
(Spanish) bambú
bookmark
Oqelan
[[ʔo.’qelan]]
verbo intransitivo
run
(Spanish) correr
bookmark
Pach
[[pat͡ʃ]]
sustantivo
Ranch
(Spanish) Rancho
bookmark
Pakb’al
[[pak.’ʛal]]
verbo transitivo
tell story
(Spanish) contar (una historia)
bookmark
Pujpun
[[puj.’pun]]
verbo intransitivo
fly (v.)
(Spanish) volar (v.)
bookmark
Q’umal
[[ʛu.’mal]]
verbo transitivo
say
(Spanish) decir
bookmark
Q’usal tze’
[[ʛusal t͡seʔ]]
sustantivo
moss
(Spanish) musgo
bookmark
Qxjalil
[[q.’ʂχa.’lil]]
sustantivo
indigenous
(Spanish) Indígena
bookmark
Saquk’
[[sa.’quk’]]
sustantivo
bedbug
(Spanish) chinche
bookmark
Se’w
[[seʔw]]
adjetivo
round
(Spanish) redondo / circular
bookmark
Siqon
[[si.’qon]]
verbo transitivo
smell
(Spanish) oler
bookmark
Skapun twitz ka’j
[[sk’a.’pun twit͡s kaʔχ]]
frase
clear sky
(Spanish) cielo azul
bookmark
Swal
[[s.’wal]]
verbo transitivo
give
(Spanish) dar
bookmark
Tal txk’up
[[tal t͡ʂ.’kup]]
sustantivo
pup
(Spanish) cachorro
bookmark
Tamoj
[[tamoχ] ]
sustantivo
pair, couple
(Spanish) pareja-
bookmark
Te saqb’alam aji’ qe kansan kye ichan
[[te saq.’ɓalam ʔaχiʔ qe kansan kʲe ʔit͡ʃan] ]
frase
the jaguar killed the men
(Spanish) el jaguar mató a los hombres
bookmark
Tetz no’qelan
[[tet͡s .’noqelan]]
frase
he runs
(Spanish) él corre
bookmark
Ti’lti’
[[k’ontiʔl tiʔ]]
adjetivo
nothing
(Spanish) nada-
bookmark
Tkanjin e’l
[[tkaχin.’eʔl]]
numero
four times
(Spanish) cuatro veces-
bookmark
Tq’ab’ (tze’)
[[tʛaɓ t͡seʔ]]
sustantivo
branch
(Spanish) rama
bookmark
Twitzale’
[[twi.’t͡saleʔ]]
sustantivo
chief
(Spanish) jefe
bookmark
Txakuyon
[[t͡ʂa.’kujon]]
verbo
To decorate
(Spanish) Adornarlo
bookmark
Txatun
[[t͡ʂa.’tun]]
verbo transitivo
pour out
(Spanish) derramar algo
bookmark
Txe’ ka’j
[[t͡ʂeʔ kaʔχ]]
sustantivo
world
(Spanish) Mundo
bookmark
Tze’ mich noken tzan kye Aj q’ij oqxik kyqani’
[[t͡seʔ mit͡ʃ]]
sustantivo
Red beans used by shamans
(Spanish) Palo pito que usan los guias espirituales para hacer consultas
bookmark
Tzinsjal
[[t͡sin.’sχal]]
adjetivo
be tasty
(Spanish) ser delicioso
bookmark
waq’unon
[[wa.’ʛunon]]
sustantivo posesivo
Servant, paid laborer
(Spanish) Mozo
bookmark
wit’let
[[wi.’t’let]]
verbo intransitivo
sit
(Spanish) sentarse
bookmark
Xewj
[[ʂewχ]]
verbo intransitivo
breathe
(Spanish) respirar
bookmark
Xjal awal kjoj
[[ʂχal awal kχoχ]]
sustantivo
farmer
(Spanish) persona que siembra milpa
bookmark
Xk’o’pimaj
[[ʂ.’k’opi.’maχ]]
sustantivo
Prisoner
(Spanish) Preso
bookmark
Xky’ilky’ib’utx
[[ʂkʲ’il.’kʲ’iɓut͡ʂ]]
sustantivo
grasshopper
(Spanish) saltamontes
bookmark
Xo’ol
[[ʂoʔo]]
verbo transitivo
pull
(Spanish) tirar
bookmark
Xob’lal
[[ʂo.’ɓlal]]
verbo intransitivo
fear (v)
(Spanish) tener miedo (v)
bookmark
Xpunuq’in
[[ʂpunu.’ʛin]]
verbo intransitivo
swim
(Spanish) nadar
bookmark
Xtx’o’
[[ʂ.’t͡ʂ’oʔ]]
sustantivo
frog
(Spanish) sapo
bookmark
Xumil
[[ʂumil]]
verbo transitivo
throw
(Spanish) lanzar
bookmark
Xupin
[[ʂu.’pin]]
verbo transitivo
blow
(Spanish) soplar
bookmark
Ya’ aj titz’in tat
[[jaʔ aχ tit͡s’in tat]]
sustantivo inalienable
father’s younger sister
(Spanish) tia (la hermana menor de su padre)
bookmark