Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’At’ééd ’éí ch’iyáán ’ál’į́įgi łá’í nidi doo bił bééhózin da.

girl TOP food 3-make.NI-at one but 3-with 3-know.CI NEG

’Awéé’ dah sidá.

baby up 3-sit.SPN

’Ádihodideesht’ih sha’shin nisingo t’áadoo ’atah haasdzíi’ da.

RFLX-1-get.into.trouble.F perhaps 1-think.CI-GO NEG among 1-say.P NEG

bik’ídadidoohdis

pl-3DO-2dpl-wrap.it.around.it.F

Ch’aa dé ńt’éé shichídí bikee’ dilkǫǫh.

travel 1-go past 1-vehicle 3-tires worn.

Chidí sits’ą́ą́’ hashtł’ish yiih yilwodgo t’áá ch’į́į́góó ch’ééh ’ííł’įįd.

car 1-from mud 3-into 3-go.P-GO failure in.vain 1-act.P

Chidí t’ą́ą́’ nináníłbą́ą́z.

car just 3-1-reparked.R

daooyą́ą́’

pl-3DO-2dpl-eat.it.P

deididínóołkał

pl-3DO-3dpl-start.to.herd.them.(animals).F

Dibé yah ánáádanołkaad!

sheep inside semelit-pl-2pl-gather.I

Dibé ła’ yóó’ ’íínilgo k’adę́ę ’e’e’aahgo ch’ééh naanááshwoł.

sheep some away 3-1-lose.P-GO almost evening in.vain 3-after 1-run.around.P

didadiiljéé’

pl-3DO-1dpl-start.fire.P

didazhdidoołjah

pl-3DO-4dpl-start.fire.F

doołbish

3DO-2dpl-boil.it.F

Gohwééh ’áłdó’ nahideeshnih nisinée beesénah lá.

coffee also 3-1-buy.F 1-want.NI-past 3-1-forget.P DISC

Ha’át’íísh baa hane’?

What Q 3-for be.told.CI

Ha’át’íísh neidiyoołnih nínízin?

who-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Haa'íyee' shinááł Diné bizaad bíhwiidííł'aał.

lets.see 2-1-watch.Prog Navajo language 3-2-learn.F

hanoołchaad

3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).P

jidiłhį́į́h

3DO-4-melt.it.I

jiłbéézh

3DO-4-boil.it.I

Jáádéé ́ałgháázhdikahígíí naaki góne’ ii.

leg.by-means-of 3-3-race-NMLZ two rank 1-go.P

K’ad shicheii bíká ’iishyeed.

now 1-grandfather 3-for 1-run.I

Kwii nináá’nísh’aah.

here again-3-1-place.R

Na’nishkaadgo nídíshchííyaagi hanáshyį́į́h ńt’éé’ ’iiłhaazh lá, t’ah nít’éé’ shilééchąą’í ch’ééshinísid.

1-herd.I-GO pinetree-under-at 1-rest.I past 1-slept.P DISC all.of.sudden 1-dog 1-woke.up.P

Na’nízhoozhídę́ę́’ shíká b ’oolwoł.

Gallup-from 1-for 3-with 3-drive.I

Naa’ółí hanii náneeskaadí bił yíyą́ą́’. ’Alóós ga’ (yíyą́ą́’).

bean NEG.FOC tortilla 3-with 3-1-eat.P | rice FOC (3-1-eat.P)

Naʼazhǫǫshgóó dooʼáazhgo nihikééʼ ʼiih deeshwoł.

casino-to 2du-go.F-GO 2pl-follow 3-into 1-run.F

neizlá

3DO-3-carry.a.ropelike.thing.around.P

nidasoołkáá’

pl-3DO-2dpl-investigate.it.P

nidiilyeeł

3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nizhónígo saad ha’oodzíí’ ’áníléehgo bik’e’íłchí.

nicely word HO-speak.P 3-2-make.I-GO 3-2-write.I

Níyolgo t’áá ’áko niishch’ił.

wind-GO immediately 3-blink.U

Sha’áłchíní Toohgóó bił ’eesbąs.

1-children Shiprock-to 3-with 1-drive.Prog

Shiníbaal doo tó biníkáoogeeh le’ ’át’éégóó ’íishłaa.

1-tent NEG water 3-through-3-flow.I prepare.against 3-1-make.P

Shínaaí shíká ’adoolwoł nisin ńt’éé’ ’áłt’ąą t’áadoo níyáa da.

1-older.brother 1-for 3-run.F 1-want.NI but after.all NEG 3-come.sg.P NEG

Siláo yik’ee noochééł.

police account 3-flee.Prog

T’ah nagháíí yę́ędą́ą́’ ’áłchíní nízaadi da’ółta’ nít’ę́ę́’.

still there past children far-at pl-3-read.I past

T’áá ’aaí ’aníigo t’éiyá doo bikee’ saad si’ą́ą da.

truly 3-say.I-GO only NEG 3-behind word 3-sit.SPN NEG

T’áá shǫǫ da la’ da’adą́ądi diné bich’iiyą’ hólǫ́ǫ́ .

at.least such.as some restaurant-at Navajo 3-food 3-exist.NI DISC

Tó dílchxoshí sits’ą́ą́’ wóódlą́ą́lágo.

soda 1-from 3-1-drink.O don’t

Tsé’áándę́ę́’ dóó tsédáajį’ ninish’na’.

cave-from and cliff-to 1-crawl.P

woo’aal

3DO-2dpl-chew.it.P

yididínóołkał

3DO-3-start.to.herd.them.(animals).F

yiilzhóóh

3DO-1dpl-brush/comb.it.I

yishbéézh

3DO-1-boil.it.I

yishhį́į́h

3DO-1-melt.it.(snow).I

Yootóodi níyáago shik’éí daostse’ laanaa nisin.

Santa.Fe-at 1-arrive.P-GO 1-relatives 3-1-see.O wish 1-want.CI

yíní’aal

3DO-2-chew.it.P

Ła’ nídeezid yę́ędą́ą́’ ’áajigo niséyá.

one month past that-way-GO 1.go.P