Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Ach’íí’ ła’ deeshį́į́ł.

rolled.intestine some 1-eat.F

’Ahbínídą́ą́’ hashbį’go baa nídiisdzá ’ákondi t’áadoo ’áłtso da.

morning-past 1-clear.I-GO 3-for 1-start.P however NEG complete NEG

’Ak’ah ła’ dishhį́įhgo baa naashá.

lard some 3-1-melt.I 3-to 1-go.CI

’Ałk’ésdisí naháłnii’go sitsilí dóó shideezhí ’aheełt’éego bá ’ahá níjaa’.

candy 3-1-buy.CI-GO 1-little.brother and 1-little.sister 3-1 split-GO.I 3-for 3-1 gave.I

’Ííyą́ą́dóó bik’ijį’ tsinyaagi nétį́į́ dóó ’iiłhaazh.

1-eat.P and 3-after tree-under-at.spec 1-lie.down.P and 1-sleep.P

Ániid ’iiyą́ą́ ’áko ndi t’ah dichin nisin.

Recently 1-eat.P even then still 3-hungry 1-want.NI

Bíla’ashdla’ii nishlį́.

3-hand-five-NOM 1-be.NI

Chaha’oh biyaagi ni’dííłbąs.

shade.house 3-under-at 2-drive.F

Chidí ’anáshdlééh, háálá doo naalnish da.

car 3-1-repair.I because NEG 3-work.I NEG

Da’ dichinísh nínízin?

Q hunger-Q 2-feel.NI

Da’ k’ad daats’í ch’iyáán ’áníléehgo n ’adazh’niiyą́ą́’?

Q now perhaps food 2-make.I-GO 2-for feast.happen

dazhdoołbish

pl-3DO-4dpl-boil.it.F

dazhdíníłkaad

pl-3DO-4dpl-start.to.herd.them.(animals).I

deeshį́į́ł

3DO-1-eat.it.F

deiidą́ą́’

pl-3DO-1dpl-eat.it.P

deiigish

pl-3DO-1dpl-make.one.cut.in.it.I

Dibé tóógóó dínóshkaad.

sheep water-toward 3-1-start.herd.O

Dichin nínízin ya’?

hungry 2-want.NI Q

dizhdííłjéé’

3DO-4-start.fire.P

Díí jį́ ’áłchíní nááda’ołta’.

this day children again-pl-3-study.R

Doo yéé chizh yah ’ííjaa’í hooghan shį́į́ ’adííłk’ą́ą́’ nít’éé’.

DOO YÉÉ firewood into 3-1-carry.pl.P-Í hogan probably 3-1-burn.P past

doohsį́į́ł

3DO-2dpl-eat.it.F

hadeizgeed

pl-3DO-3dpl-dig.it.out.P

hadínóołchał

3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).F

hanoołchaad

3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).P

haołgéésh

3DO-2dpl-cut.it.out.I

Hastiin ’éí tsídii ła’ ’adah ’ayídzíí’ą́.

man TOP bird INDEF down 3-3-knock.off.SRO.P

Hastiin Nééz lą́ą hádadíníit’ı̨́ı̨́’.

Mister Neez emph pl-3-1dpl-search.I

hazhnííłchaad

3DO-4-card.it.(as.in.wool).P

Hazhó’ó nidahísóotą́.

still pl-2dpl-sit.pl.P

Háadi lá dibé nidahaniih?

where-at Q sheep pl-3-pass-sell.CI

Háí dahoneesná, Kinłánídę́ę́’ ’Óola yee ’ádadójíhígíí doodago Gah Bikee’ Taah Yí’áhídę́ę́’ Hado yee ’ádadójíhígíí daats’í?

who pl-3-win.P Denver-from nugget 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom or Florida-from heat 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom perhaps

Hooghan binááshwoł ńt’éé shimá sání shich’ahóóshkeed.

hogan 3-encircling-1-run.Prog past 1-grandmother 1-3-scold.P

jidiłhį́į́h

3DO-4-melt.it.I

Kintah góyaa yishááł ńt’éé’ béeso ńdiiłtsooz

areal-down 1-go.Prog past money 3-1-pick.FFO.P

Na’azhǫǫshgi díkwíí shį́į́ shaa woobįįh?

hoop.and.pole.game-at how.much 1-to pass-win.I

Na’nízhoozhídę́ę́’ shíká b ’oolwoł.

Gallup-from 1-for 3-with 3-drive.I

Na’nízhoozhígóó nihił ’adeeswod ’áko shį́į́ ’adiidį́į́ł chidí nihá ’ánálnéehgo.

Gallup-to 1-with INDEF-drive.P then maybe 1-dual-eat.F car 1-for 3-fix.I-GO

Ná’oolkiłí sits’ą́ą́’ tanáóó’nił lágo!

watch 1-away 3-1-take.apart.O don’t

nidajizlá

pl-3DO-4dpl-carry.a.ropelike.thing.around.P

nishóóh

3DO-2-brush/comb.it.I

nisínílá

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.P

Níwo’jį’ nídiidááh.

move-to 2-get.up.I

Shich’é’é bi’éé’ bá ’áshłéehgo naat’ą́hí hááłgizh.

1-daughter 3-clothes 3-for 3-1-make-I 1-GO fabric I-cut.P

Shidá'í, nilį́į́’ sha’níłteeh.

1-maternal.uncle 2-horse 1-to-3-2-lend.AnO.I
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

T’ah doo ła’ nihee ninááháłtin da.

not.yet some 1pl-on 3-rain.CI NEG

Tséíłkéí nidaanéego dahonółne’ laanaa daniidzin.

teens pl-3pl-play.I-GO pl-3pl-win.O hope pl-3pl-think.P

Tsídii yázhí biná'neestł'ǫ́ góne' nahaztą́.

bird little cage inside 3-sit.pl.SPN

wołbéézh

3DO-2dpl-boil.it.I

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi háadish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI