Your search for the Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅) hoolzhishgi
biihidzóhí 50 entries
’Ak’ah ła’ dishhį́įhgo baa naashá.
lard some 3-1-melt.I 3-to 1-go.CI’Ahbínídą́ą́’ t’áadoo ’ííyą́ą́’góó biniinaa wónáásdóó dichin shi’niiłhį́.
morning-past neg 1-eat.P-GO.NEG 3-because soon hunger 1-3-kill.I’Ashkii t’áá shǫǫ ółta’ lá.
boy good.thing 3-learn.I DISC’Áádóó háajigo dah diníyá?
and.then which.way-GO start.off 2-go.I’Óshą́ą́’ laanaa’ dichin shi’niiłxį́.
1-eat.O wish hunger 1-3-kill.I’Óshą́ą́’ laanaa’ dichin shi’niiłxį́.
1-eat.O wish hunger 1-3-kill.I'Aghaa’ daołgááh.
wool pl-3-2dpl-make.white.IAsdzání ní’jookąąhgo kintahdi nijighá.
woman-NOM Rep-3a-beg.I-GO town-at about-3a-walk.Ibik’ídísdis
3DO-1-wrap.it.around.it.Ibik’ízhdídis
3DO-4-wrap.it.around.it.ICh’óóshdą́ą́dą́ą́’ Bilagáanaa Bizaad doo diists’a’ da. K’ad éí t’ááshxǫǫd t’áá bee yáshti’.
formerly English NEG 1-understand.I NEG | now TOP at.least just 3-with 1-speak.Idadołhį́į́h
pl-3DO-2dpl-melt.it.Idajishóóh
pl-3DO-4dpl-brush/comb.it.Idajitł’ó
pl-3DO-4dpl-weave.it.Idaohsą́
pl-3DO-2dpl-eat.it.Idaołhį́į́h
pl-3DO-2dpl-melt.it.(snow).Ideiilyį́į́h
pl-3DO-1dpl-melt.it.(snow).Ideishóóh
pl-3DO-3dpl-brush/comb.it.Idiilyį́į́h
3DO-1dpl-melt.it.IDoo ’áłah deiidleeh da.
NEG together pl-1dpl-meet.pl.I NEGDoo nídahiyoołnaah da.
neg pl-3-2dpl-resuscitate.I negdíníshkaad
3DO-1-start.to.herd.them.(animals).Idíníłkaad
3DO-2-start.to.herd.them.(animals).IHaahláyéé ’ajiiłhosh.
don’t.dare 4-sleep.IHaashíyee' díí azee'dich'ii' bíniitááh hait'éego dich'íí'.
try.and.find.out this chile-burnsr 3-2-try.IP how-GO spicyhadanołchaad
pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).Ihadeiilgéésh
pl-3DO-1dpl-cut.it.out.Ihadeiniłchaad
pl-3DO-3dpl-card.it.(as.in.wool).IHáadi lá łį́į́’ naakai?
where-at Q horse 3dpl-walk.IJooł de’ ní’aah.
ball here 3-2-bring.IKin Łánídi naashnish háálá ’áadi shaghan.
Flagstaff 1-work.I because there 1-live.NIMexicogóó daashin déyáa ni’.
Mexico-to was.it 2-go.I NI’Na’nishkaadgo nídíshchííyaagi hanáshyį́į́h ńt’éé’ ’iiłhaazh lá, t’ah nít’éé’ shilééchąą’í ch’ééshinísid.
1-herd.I-GO pinetree-under-at 1-rest.I past 1-slept.P DISC all.of.sudden 1-dog 1-woke.up.P
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- T’ahdii
- na’nishkaad herd, go out herding
- -yaa under, beneath, down’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- location
- -gi at’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- T’ahdii
- hanááshyį́į́’ rest
- ńt’éé’ relates to past timesaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- ’Áhoodzaii
- ’iishháásh sleep
- t’ah ńt’éé’ all of a suddensaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- ’Áhoodzaii
- ch’ééníssííd awaken him/her
naashłé
3DO-1-carry.a.ropelike.thing.around.Inidaohłé
pl-3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.INizhónígo saad ha’oodzíí’ ’áníléehgo bik’e’íłchí.
nicely word HO-speak.P 3-2-make.I-GO 3-2-write.Iniłbéézh
3DO-2-boil.it.INíléidi t’áá bahat’aadí shábitł’óól noolzhee’.
There-at just clear-NOM sun.3.rays 3-rays.IShí ’éí t’áá naanishdóó kingóó déyá.
I TOP just work-from town-to 1-go.ISitsóí yik’i sidáhí béé’éshdlééh.
1-grandchild 3-on 3-sit.SPN-nom 3-1-copy.IT’ah doo naat’áanii naaltsoos ná heidiléeh da.
not.yet leader paper 2-for 3-fill.out.I NEGyidíníłkaad
3DO-3-start.to.herd.them.(animals).Iyiishgish
3DO-1-make.one.cut.in.it.Iyiishjį́į́h
Imperfective Mode: 1-become.black.Iyik’ídéididis
pl-3DO-3dpl-wrap.it.around.it.Iyishhį́į́h
3DO-1-melt.it.(snow).IYiską́ągo díí doo ’íídííłtah da. (K’ad tsxíiłgo ’ííníłta’.)
tomorrow this NEG 3-2-read.F NEG (now quickly 3-2-read.I)
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Command, negativefind in Navajo Imperatives
- Náásgóó
- Command, affirmativefind in Navajo Imperatives
- T’ahdii baa na’aldeehfind in Navajo Imperatives
- yiską́ągo tomorrowsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- doo --- da frame to negativize verbs and phrasessaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- Náásgóó
- k’ad nowsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- tsxį́įłgo quickly, fastsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- T’ahdii




