Your search for * biihidzóhí 50 entries

’Alts’ééh b hoo’aah. Nihíká ’adoohjah.

wedding.corn.meal 3-with 3-take.place.F 1pl-for 2-come.pl.F

’Ashkii yázhí éí bimá kingóó yił yi’ash.

boy little TOP 3-mother store-to 3-with 3-walk.du.Prog

’Ałk’idą́ą́’ ch’iyáán ’ ádayiilaa léi’ ła’ ’ánáádeiilyaa.

long.ago food pl-3-3-make.P Indef. some again-pl-3-1dpl-make.P

’áyąą, ’áyaańda

’Áłchíní hastą́ą́ binááhaidóó deigo hodees’áago t’áá ’ałtso da’ółta’go yá’át’ééh.

children six 3-year.P-from up areal-extend.NP all pl-3-study.NI-GO 3-good.N

’Ííshją́ą́ díí ’atoo’ béésh bii’ kǫ’í bikáá’ dah séką́.

don’t forget this stew stove 3-top up 1-put.P.OC

-aa

-ghą́ą́h

-shą’

Bįįh b da’doołdǫǫh.

deer 3-with pl-2dpl-shoot.I

Dah díníilghaazh ’áshįįh bik’ídíínił.

fry.bread salt 3-on-3-2-sprinkle.PlO.F

deiigish

pl-3DO-1dpl-make.one.cut.in.it.I

deiyííyą́ą́’

pl-3DO-3dpl-eat.it.P

Diné bikéyah bikáa’gi łáhágóó ninádahałtį́įh łeh.

Navajo 3-land 3-on-at a.few.places areal-rain.I usually

Diné ła’ nizhónígo kéédahojit’į́ danihó’ní, ’áko ndi doo ’ákót’ée da.

people some 3-nice.NI-GO pl-4-3-reside.NI 3-Pl. so but NEG 4-think.CI NEG

Doo ’ąązhdótą́ą le’ ’át’éégóó dáádílkał bee ’ąąnídígisí bąąh ninínil.

NEG 3-open.O unbelievably door 3-by.mean.of door.knob 3-on 3-put.P

Doo wółtsį́į́h lágo!

Doozhǫǫgo da’ííłta’ígíí t’éiyá yá’át’éehgo naanish bá dahólǫ́.

satisfactory pl-3-study.P-NOM only 3-good.N-GO work 3-for pl-3-exist.NI

Dziłdę́ę́’ hoołtį́į́ł ńt’éé’ t’áá nihich’į’jį’ ’ásdįįd.

mountain-from areal-rain.Prg past just 1pl-toward-up.to 3-disappear.P

Ha’át’íísh Mary nayiisnii’?

What-Q Mary 3-to.buy.I

Ha’át’íísh náádaadi’ní?

what-Q again-pl-3dpl-say.I

haa’í

hanii

Hatáaldi 'iikááh 'atah 'ajóle’.

ceremony-at sandpainting among 4-make.O

Hái da shą’ tsinaa’eeł ’ájiilaa lá?

who DA Q boat 3-4-make.P DISC

Háísh b nanilnish?

who-Q 3-with 2-work.I

Hooghandi naasháa le’.

home-at 1-walk.I wish.that

Hoozdohdi ’éí doo ’ashohodoobéézhgóó deesdoi.

Phoenix-at TOP extremely 3-hot.SPN

Na’ahóóhaii Ya’iishjááshtsoh bini góne’ nída’adleeh.

July 3-in 3-into rodeo 3-Pl-SUP-be.R

Na’ahóóhaidi t’áá shǫǫ nihinááł łį́į́’ nidadoolgoł.

rodeo-at just good 3-1dpl-watch.F horse 3dpl-buck.along.F

Nahałtin ládą́ą́’ doo deesháał da.

3s-rain.I in.case NEG 1-go.F NEG

neiskáá’

3DO-3-investigate.it.P

Nédáá dóó bikáá’adání bik’i ndinís’eez.

1-sit and table 3-on 1-place-1-foot.P

Nimá sání bich’į́’ ch’iyáán ła’ dijááh.

2-grandmother 2-to food some start-3-2.take.PlO2.F

Nishą́? Náádilyeed ho’dooniid.

2-Q It. 2-run 3-2-said.P
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

niyą́

3DO-2-eat.it.I

Níwe, ni’éé’ t’óó bik’i na’ínil

stop 2-clothes just 3-on 3-2-dribble.I
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Ná'áł'ah doo ndi yiyiichįįh da.

3-butcher.CI NEG 3-good.at.NP NEG

Shiníbaal doo tó biníkáogeeh le’ ’át’éégóó ’íishłaa.

1-tent NEG water 3-through-3-flow.O proof.against-NEG 3-1-make.P

Shizhé’é nihwiiłdlaadgo bikéé’ naad’ ’adaashjaah łeh.

1-father 3-3-plow.I-GO 3-behind corn 3Pl-1-drop.I Cust.

T’ah ’abíínídą́ą́’ naanishgóó dah dii.

still morning-past work-to up start-1-step.I

T’ah doo naat’áanii naaltsoos ná heidiléeh da.

not.yet leader paper 2-for 3-fill.out.I NEG

T’áadoo ’idlanígo t’éíyá kintahgóó nił deesh’ash.

before 3-drink-alcohol.I-NEG-GO only town-among.GOO 2-with 1-walk.F

T’áadoo na’áhodilziidígo shį́į́ t’éíyá chidínaat’á’í biih díilwoł.

before 2-be.slow.CI.NEG-GO maybe only airplane 3-into 2-get-on.F

T’áadoo naaltsoos dayínółta’í.

neg book pl-3-2dpl-read.I-Í

T’áadoo yéego ’aho’niiłtįįhí chizh lą’ígo yah ’ahideeshjih.

before very rain.hard-F NEG wood many-NMZ-GO up ser-1-bring.in.F

T’áá ká nóoł’į́į́’

Neg 2-see.O

Ya'iishjááshchilí bii yiził yę́ędą́ą́' shimásání bich'í' na'ílyá.

June 3-In prog past 1-grandmother 3-towards-paid.P

Yiską́ągo daats’í tł’óo’di hózhóní doo doodaii’ naháłtin daats’í dooleeł.

tomorrow maybe outside areal-good.NI or areal-rain.CI maybe future

Yiską́ągo shicheii nihaa deeshááł ní.

tomorrow 1-grandfather 1pl-to 1-walk.F 3-say.NI