Your search for * biihidzóhí 50 entries

’Ashkii t’áá shǫǫ ółta’ lá.

boy good.thing 3-learn.I DISC

’Ałk’idą́ą́’ Naayéé’ Neizghání ha’a’aahjigo ’atsiniltł’ish bił dah yizdéél jiní.

long.ago Monster Slayer east-to lightning 3-with up 3-move.SFO.P 4-say

’áádóó

CONJ

’Ádihodideesht’ih sha’shin nisingo t’áadoo ’atah haasdzíi’ da.

RFLX-1-get.into.trouble.F perhaps 1-think.CI-GO NEG among 1-say.P NEG

-shą’

Bee nahaldzoohí yah ’adíítį́į́ł. Da’ yah 'ííńtą́?

broom in 3-2-bring.F.SSO Q in 3.2.bring.P.SSO

bik’ídínídiz

3DO-2-wrap.it.around.it.P

Ch’ééh jiyáán náánááshdą́ą́’.

watermelon again-1-eat.R

Chidí bee anídítį́hí bits’ą́ą́’ nídídeesh’į́į́ł ’ííshjáán doo nił bééhózín da lá jiní!

Car 3-by.means.of 3-open-NOM 3-away 3-1-hide.F let’s.see NEG 2-with 3-knowledge.CI NEG disc 4-say.P

daohtł’ó

pl-3DO-2dpl-weave.it.I

dayiigish

pl-3DO-3dpl-make.one.cut.in.it.I

Dibé yázhi bimá doo boosáni da, biʼnootsaał.

sheep little 3-mother NEG 3-love.I NEG 3-starve.O

didazhdidoołjah

pl-3DO-4dpl-start.fire.F

didiilyįh

3DO-1dpl-melt.it.F

diilyį́į́’

3DO-1dpl-melt.it.P

Díí chizh shá ’ałk’íniishóósh.

this firewood 1-for 3-2-split.I

Díí yiską́ągo ’íídííłtah.

this tomorrow 3-2-read.F

Doo t'áá k'ad níká 'eeshwod da.

do.not.want.to for.you.pos 2-1-help.P NEG

Doochǫǫł ’át’éego ha’éé’ bik’íhizhdizheeh dooleeł.

ridiculous 3-be.NI-GO 4-clothes 4-spit.P FUT

haa néelą́ą́’

haa nóoshóní

Haahláyéé ’ajiiłhosh.

don’t.dare 4-sleep.I

haashgéésh

3DO-1-cut.it.out.I

Haashíyee’ ’ahíłká ’ańdiijah.

let’s.see really each.other-for together-1du-run.pl.F
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

hadasoogeed

pl-3DO-2dpl-dig.it.out.P

Hádą́ą́’ ’áłtsé chidí naat’a’í n nast’a’?

When past first airplane 2-with 3-fly.P

Hádą́ą́’sh Mary ’ólta’dę́ę́’ nádzá?

when-past-Q Mary school-from 3-return.P

Házho’ó bidahół’aah, t’áá ká bił da’oosiih.

well 3-pl-2-learn.I just prevent 3-with pl-2-mess.up

Jáan Mary bił baghan.

John Mary 3-with 3-live

Jáan biʼdizhchínéejįʼ ʼanááhoolzhiizh. Tįʼ bá daʼdiidįį́ł.

John 2-birth-up-to again-area-arrive.P let's.go 3-for pl-2-eat.F

K’ad Na’nízhoozhídi naasháa le’.

now Gallup-at around-1-walk.I hope

Kin Łánídi naashnish háálá ’áadi shaghan.

Flagstaff 1-work.I because there 1-live.NI

Kin Łánídiísh ’éí doodago Bee’eldííldahsinildi daats’í naniná?

Flagstaff-at-Q TOP or Albuquerque-at perhaps 2-go.around.CI

Mósí yázhí chizhtah yiyah yílwod.

kitten woodpile.among 3-under 3-run.P

na’ashkǫ́ǫ́’

1-swim.I

Naakaii Bito’gi béégashii bee łá’í ’ídlínígíí bee ’anishtah.

mexican water-at cow 3-with one-unify.P-COMP 3-with 1-among.NI

Naʼazhǫǫshgóó dooʼáazhgo nihikééʼ ʼiih deeshwoł.

casino-GÓÓ 2du-go.F-GO 2pl-behind 3-into 1-run.F

neizlá

3DO-3-carry.a.ropelike.thing.around.P

Nitsilíké t’ą́ą́ ’ííłdį́į́ł yit’éego hasht’e ’ádidoolnííł.

2-younger.brother-pl just ready

Níléi dził góde chidí yoołbąs.

there mountain areal.up car 3-drive.CI

Shilééchąą’í b na’nishkaadgo jooł b ’abíńjíshhałgo yikéé’ náádiilwo’.

1-dog 3-with 1-herd.CI ball 3-for 3-1-bat.R-GO 3-after 3-run.R

T’ahádą́ą́’ dah ’ayítł’óh.

before.thus up 3-2-loom.set.I

Tóta’góó díníyáá ládą́ą́’ tł’oh ła’ nahidíiłnih.

Farmington-to 2-go.F if hay some 3-2-buy.F

Tsé nitsaa ’áko nidaaz.

stone 3-big CONJ 3-heavy

Tł’éédą́ą́’ t’áadoo hazhó’í ’ííłhaazh da léi’ bił nisin.

night.last NEG good 1.sleep.P NEG since sleepy 3-1.desire.NI

yah

yiilyį́į́h

3DO-1dpl-melt.it.(snow).I

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi, háádish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI

Yooch’ííd wolyéii doo bił bééhózin da.

lie 3-be.called.NI NEG 3-with 3-about.be.known.CI NEG

Łį́į́’ bá ni’níłjoolgo ’índa kintahgóó diikah.

horse 3-for 2.feed.NCM.P only.then town-GO 3pl.go.F