Your search for * biihidzóhí 50 entries

’At’ééd ’éí ch’iyáán ’ál’į́įgi łá’í nidi doo bił bééhózin da.

girl TOP food 3-make.NI-at one but 3-with 3-know.CI NEG

’Adą́ą́dą́ą́’ hastiin léi’ bitsii’ ’ádingo shaa níyá

yesterday, man indef 3.poss-hair none-GO 1-for 3.come.P

’Awéé’ bimá bit’ah sitį́.

baby 3-mother 3-undercover 3-lying.SPN

’ayóo

’Ałk’idą́ą́’ dahane’ yę́ę bíneeshdlį́įgo yíłta’.

long.ago pl-story past 3-1-admire.I-GO 3-1-read.P

’ałk’idídą́ą́’

’Ałní’ní’ą́ą́dą́ą́’ t’ah doo da’adánígóó dishááhgóó ch’iyáán ’ásdįįd.

noon-past still NEG cafeteria-to 1-go.I-NEG food 3-dwindle.NI

’Áshįįh Bii’ Tóodi níyáago dził bąąh hanáádeesh’nah.

Salt.Lake.City-at 1-go.P-GO mountain 3-on again-1-climb.R

’Ííshją́ą́ ’at’ééd yázhí hooghandę́ę́’ ch’idoogááł.

certainly girl little house-from out-3-walk.F

-tsé

-tł’ááh

bik’ídideesdis

3DO-1-wrap.it.around.it.F

Bilá ’ooskidgóó yoonaał le’.

3-at 3-time.P-GOO 2-arrive.P hope

Bíni’dii ’awéé’ ałhosh, yee nǫǫsééł.

3-let-stay baby 3-sleep.I 3-by.means.of 3-grow.I

Casinogóó déyá haashą’ ’át’é.

casino-to 1-go.F of course

Ch’iiyą́ą́n t’áá áłdįįh ádaalyaa.

food just ready distr.pl-3-make.P

Chidí naat’a’íísh hooghan yikáá’góó ch’ét’a’ doodaii’ dził bąąhgóósh ch’ét’a’?

airplane-Q hogan 3-over-along 3-fly.P or mountain 3-side-along-Q 3-fly.P

dajishbéézh

pl-3DO-4dpl-boil.it.P

deiilzhóóh

pl-3DO-1dpl-brush/comb.it.I

Diné bikéyah bikáa’gi ndahonidzood yę́ędą́ą́’ Naatsis’áán hoolyégóó niha’áłchíní bił ’adahineet’į́į́’.

Navajo 3-land 3-on-at pl-areal-3-flee.pl.P past Navajo.Mountain areal-be.called.NI-to 1pl-children 3-with pl-1dpl-sneak.off.P

Doo nídahiyoołnaah da.

neg pl-3-2dpl-resuscitate.I neg

doozhǫǫgo

doołbish

3DO-2dpl-boil.it.F

Dó’ísh t’ahdii nikee’ bii’ síní’eezísh łí?

DÓ’-Q still 2-shoe 3-in 2-have.on.P-Q ŁÍ

hadeizgeed

pl-3DO-3dpl-dig.it.out.P

hadéélbįįd

3DO-1dpl-fill.something.up.with.it.P

Haóódziih lágo

2-speak.I command

Háadi lá lį́į́’ naakai?

where-at Q horse 3-walk.pl.I

Háadi niyaa hazlį́į́’?

where-at 2-under area-grow.P

K’aa’ísh ’aní’á biyaa doodago daats’í báhátis ’ayiist’oh ?

arrow-Q bridge 3-under or perhaps 3-over 3-3-shot.P

Mary yíká hoolne’.

Mary 3-for 3-call.P

Mexico hoolhédi hoostse’ laanaa.

Mexico areal-3-call.NI-NMLZ-at areal-1-see.O wish

na’ashkǫ́ǫ́’

1-swim.I

Náńsdzáago t’áá ’íídą́ą́’ ’ííníyą́ą’ dooleeł.

back-1-go.sg.P-GO just already INDEF-2-eat.P FUT
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Nihizaad ’índa bik’i’diishtį́į́h ndi k’ad bee yashtí’ łeh.

1du-language until.now 3-1-understand.I but now 3-by.means.of 1-talk.DI usually

Nizhónígo saad ha’oodzíí’ ’áníléehgo bik’e’íłchí.

nicely word HO-speak.P 3-2-make.I-GO 3-2-write.I

Níwe, doo mósí nidziłtseed da!

stop NEG cat 3-4-kill.I NEG
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Shá bíighah na’ashkǫ́ǫ́’.

sun proportionate 1-swim.CI

Shimá bílájish chiideesh’įįł, hááláayóo deesk’aaz.

1-mother 3-gloves 3-1-use.F because very 3-be.cold.P

Shiníbaal doo tó biníkáogeeh le’ ’át’éégóó ’íishłaa.

1-tent NEG water 3-through-3-flow.O proof.against-NEG 3-1-make.P

T’ah doo la’ nihee ninááháłtin da.

not.yet DISC some 1du-on 3-rain.CI NEG

T’ahádóó yéego nahodoołtį́į́ł.

later really area-rain.F

T’áadoo ’idlanígo t’éíyá kintahgóó nił deesh’ash.

before 3-drink-alcohol.I-NEG-GO only town-among.GOO 2-with 1-walk.F

T’áadoo nééł’į́į́góógo biniinaa t’óó baa ’ałtah nishlį́.

NEG 1-look.P-NEG-GO 3-cause just 3-for around mix 1-BE.NI.

T’áá ch’ééh ’ásht’į́įgo bįįh biyaaghah ’eelwod.

just in.vain 1-act.NI-GO deer 3-around.corner 3- run.away.P

T’áá ká ’adah ajógeeh (lágo)

Neg down 4-fall.O

T’áhdii hooghan binijilnish, doozhǫǫgo bich’į’ na’iilyé.

still hogan 3-4-work.I decent 3-toward 3-1dpl-pay.I

T’iis bąąh nidaohna’.

cottonwood 3-on pl-2dpl-climb.I

yididínóołkał

3DO-3-start.to.herd.them.(animals).F

Yooch’ííd wolyéii doo bił bééhózin da.

lie 3-be.called.NI NEG 3-with 3-about.be.known.CI NEG