Your search for * biihidzóhí 50 entries

’Asdzą́ą́ t’ah doo naalyéhé bá hooghangóó digháah da.

woman still NEG trading.post-to 3-walk.I NEG

’Ałk’idą́ą́’ Diné bikéyah bikáa’gi łį́į́’ bichąą bíighahgo tł’oh deíl’áá ńt’éé’ jiní.

long.ago Navajo.land 3-upon-at horse 3-belly sufficient-GO Pl-3-extend.out.of.sight.SNP hearsay

’Áłchíní hastą́ą́ binidááhaidóó deigo hodees’áago t’áá ’ałtso da’ółta’go yá’át’ééh.

children six 3-year.P-from up areal-extend.NP all pl-3-study.NI-GO 3-good.N

-ba-

-na’

-níká

bik’ídazhdeezdiz

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.P

bik’ídísdis

3DO-1-wrap.it.around.it.I

Bilagáana ła’ níhit’ááh dookah jiní.

Anglo some 1Pl-close.to 3-go.Pl.F 4-say.NI

Bini’ íídeeshtah doodago ’éiyá yóó’ ’adeeshwoł.

let will-1-school or only away 1-off-run.P

Chidí bikee’ t’áá ’áłdįįh ’ii’ séł’ą́.

car 3-tire 1-have.ready. in 1-keep P

Da’ k’ad daats’í ch’iyáán ’áníléehgo n ’adazh’niiyą́ą́’?

Q now perhaps food 2-make.I-GO 2-for feast.happen

dajiłbéézh

pl-3DO-4dpl-boil.it.I

daohtł’ó

pl-3DO-2dpl-weave.it.I

diilbish

3DO-1dpl-boil.it.F

Díí hooghan ’álnéehgi bee ła’ niidlį́į’go baa tįįh diikah.

this hogan 3-pass-make.I 3-with one 1dpl-be.NI-GO 3-about achieve 1du-take.on.pl.F
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

díkwíí

Doo ’atiin bąąhgóó ch’il ’ahwééh ’áłah ’ájíléeh da.

NEG road 3-beside-along plant coffee together 3-4-gather.SFO.I NEG

dooshą’ léi’ --- lá

doozhǫǫgo

Doozhǫǫgo da’ííłta’ígíí t’éiyá yá’át’éehgo naanish bá dahólǫ́.

satisfactory pl-3-study.P-NOM only 3-good.N-GO work 3-for pl-3-exist.NI

Ha’át’éegosh náníldzid?

why-Q 2-fear.I

Ha’át’íísh Mary nayiisnii’?

What-Q Mary 3-to.buy.I

hadadiiltééł

pl-3DO-1dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

Háadi niyaa hazlį́į́’?

where-at 2-under area-grow.P

Háadish nichidí nííníłbą́ą́z?

where-at-Q 2-car 3-2-.park.P

háádóó

Hodíína’go deesháál.

in.a.while-GO go.sg.F

Háajídashą' 'oola béeso nímazzí néidess'į́į́ ?

1 wonder where series, 'oola béeso nímazzí néidees'į́į́ ?

Kin Łánídi daats’í ’éí doodago Bee’eldííldahsinildiísh naniná?

Flagstaff-at perhaps or Albuquerque-at-Q 2-go.around.CI

Mary ha’át’íí lá yinízin?

Mary what Q 3-3-want.NI

Na’nízhoozhídę́ę́’ shíká b ’oolwoł.

Gallup-from 1-for 3-with 3-drive.I

Naʼazhǫǫshgóó dooʼáazhgo nihikééʼ ʼiih deeshwoł.

casino-to 2du-go.F-GO 2pl-follow 3-into 1-run.F

Nádí daats’í ’éí doodaii’ nideezhí daats’í bááh ’íidoolííł?

older.sister perhaps or younger.sister perhaps bread 3-make.F

N bééhózinísh ’éí doodaii’ nicheii daats’í b bééhózin?

2-with 3-know.CI-Q TOP or 2-grandfather perhaps 3-with 3-know.CI

Shidibé ’ąą’ dinót’į́į́ł laanaa ch’ééh nisin.

1-sheep expanse 3-increase.O wish in.vain 1-want.CI

Shimá nitsii’ yiilch’ííł áádóó bíni’ t’áá ’ákót’ée dooleeł.

1-mom 2-hair 3-2-curl.I and.then let.be just it.is will.be.F

T’ahádą́ą́’ niha’áłchiní ’ólta’di bá hada’didoołííł.

right.now 2pl-children school-at 3-for pl-2dpl-enroll.F

T’áadoo ne’ídíláhígo t’éíyá daane’é ła’ nánahideeshnih.

before 2-naughty.I.NEG-GO only toy some 2-1-buy.F

T’áadoo yaa nidanoht’áhí.

NEG down pl-3-2dpl-put.SRO.I-Í

T’áá ká béégashii nihits’ą́ą́ yoo’ ’oojeeh lágo.

just prevent cow 1pl-away.from lost 3-walk.away don’t

T’áá ká dibe łá yóó’ ooshnííł.

Neg sheep some 1-lose.O

T’áadoo hooyání łį́į́’ shidáagi ch’éltáál.

suddenly horse 1-front-at 3-bolt.P

T’áá shǫǫ t’áadoo chidí bitoo’ nihits’ą́ą́’ ’asdįįd da.

just good NEG car 3.poss-gas 1pl-away 3-dwindle.P NEG

Tó háálínídi ’ahéédidiit’ashałní’ní’ą́ągo.

spring-at refl-1du-meet.F noon-GO

Tsiiyi’di náá’dzítseeł yiits’a’.

forest.up.to 4-again.chop in.sound.R

yishbéézh

3DO-3-boil.it.P

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi háadish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI

Yiską́ągo daats’í doodaii’ naakiiską́ągo daats’í dah dideeshááł.

tomorrow.GO maybe either two.tomorrow-GO or start.off 1-start.go.F

Łahda sibéeso (shibéeso) ’ádin łeh.

sometimes 1-money 3-not.exist.NI usually