Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

ʼAshiiké chahaʼoh ʼádeidoolííł, ʼatsʼos bee ʼazhish biniiyé.

boy-pl shade-house 3-3-pl-build.F feather 3-means-of dance 3-reason

’Átséétł’éédą́ą́’ lą’í nahoołtą́.

before-last.night many around-3-rain.P

’Eii łééchą̨ą’í t’áá ’áko taah yilwo’.

that dog immediately water.into 3-run.U
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Baa tįįh náádiikah.

3-for achieve 1dpl-walk.pl.I

bik’ídísdis

3DO-1-wrap.it.around.it.I

Chahash’ohjí ch’ínááhoníshóó’.

brush arbor-JÍ out-again-area-sweep.R

Chidí ’ániidígíí naháłnii’ nít’éé’ bee lą́ą́ shąąh háájil.

car new-ÍGÍÍ One 3-1-buy.P-GO 3-with many 1-on 3-charge.P

Chidí léi’ la’ ch’ééh dah diilyeed.

car because surprise in.vain up 3-go.I

Chidí nidabinóołtłáád.

car pl-3-2dpl-stop.O

Chidí nidabinóołtłáád.

car pl-3-2dpl-stop.O

Chidí t’ą́ą́’ nináníłbą́ą́z.

car just 3-1-reparked.R

dadidoołhįh

pl-3DO-2dpl-melt.it.F

deidoołbish

pl-3DO-3dpl-boil.it.F

deiidą́

pl-3DO-1dpl-eat.it.I

Dibé bits’į́’ daodą́ą́’ lágo.

sheep 3-meat pl-3-1dpl-eat.O LÁGO

Dibé tóógóó neeshkał.

sheep water-toward 3-1-herd.Prog

dididííłjah

3DO-2-start.fire.F

Díí tł’éé’ ’índa hazhó’óó ’iideeshwosh.

this night only.then uninterrupted 1-sleep.F

Doo kingóó diit’ash da.

NEG town-to 1dpl-go.du.Prog NEG

Doo t'áá k'ad nich'i' hasdzíí da.

do.not.want.to towards.you.pos 1-speak.P NEG

Dooládó’ shį́į́ ’adą́ą́dą́ą́’ shich’ohoos’ni’ da kintah góyaa yishááł ńt’éé’ béeso naadiinígíí ńdiiłtsooz.

wow probably yesterday 1-lucky.P town areal down 1-go.I Past money twenty-NOM 3-sit.FFO.P

Díí dibé yázhí yíłtééł.

TOP sheep little 3-2-carry.AnO.Prog

Gohwééh ła’ shaa níkaah.

coffee some 1-to 2-give.OC.I

Ha’át’íísh baa hane’?

What Q 3-for be.told.CI

hadasiigeed

pl-3DO-1dpl-dig.it.out.P

hadeidééłbįįd

pl-3DO-3dpl-fill.something.up.with.it.P

hadoołtééł

3DO-2dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

haiłgéésh

3DO-3-cut.it.out.I

Hastiin t’áá baa wóólyeed lágo.

man see.to.it to.him 2-run.to.O NEG-wish

Hádą́ą́’ Jáan Tó Hónaanígóó naayá?

When past John ocean across-to 3-go.P

Naakiiskánídą́ą́’ dibé tó ła’ bá niníyį́.

two.days.ago sheep water INDEF 3-for 3-1-haul.P

Naʼazhǫǫshgóó dooʼáazhgo nihikééʼ ʼiih deeshwoł.

casino-to 2du-go.F-GO 2pl-follow 3-into 1-run.F

nidajilé

pl-3DO-4dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

nidasiilkáá’

pl-3DO-1dpl-investigate.it.P

nidasoolá

pl-3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.P

nisélá

3DO-1-carry.a.ropelike.thing.around.P

Sha’ałchíní ayóó niłch’í naalkídi deineł’į́ ’áko ndi shí éí shináá bąą adin.

1-children very air 3-move.I 3-3.look.I however I 1-eyes 3-on doesn’t exist.

Shiázh ’ółta’góó deeyáhą́ą doo yénániih da.

1-son school-to 3-go.P-past one but NEG 3-3-remember.CI NEG

shéłbéézh

3DO-1-boil.it.P

Sitsóí éí ’ashiiké nidaanéego ’atah nijóne’ laanaa nízin.

my.grandson TOP boy pl-3pl-play.I-GO join 4-play.O hope 3-3.want.CI

T’áá hooshch’į’ déshnish.

suddenly 1-start.work.P

T’áá shǫǫ hooghandi nádzáá lá.

good.thing home-at 3-return.P DISC

Tóbąąhgóó yishtł’ééł.

river-toward 1-run.Prog

Tóógóó łį́į́’ ’ałkéé’ deíkááh.

water-to horse RECIP-behind 3-walk.pl.Prog

yidííłhį́į́’

3DO-3-melt.it.P

yiishjį́į́ł

Progressive Mode: 1-become.black.Prog

Yiską́ągo níléí hódahdi ’ółta’di ni’dí’néeshtįįł nissin.

tomorrow that up.at school-at 1-teach.F 1-want.CI

Yiską́ągoósh ’adeestsił nínízingo bee na’anishí hasht’enilééh?

tomorrow-Q 1-make.F 2-want.NI-GO tool 3-2-prepare.I

Yiską́ągo daats’í doodaii’ naakiiską́ągo daats’í dah dideeshááł.

tomorrow.GO maybe either two.tomorrow-GO or start.off 1-start.go.F

ʼAwéé chʼídeeldloʼ; chʼiyáán bá ʼádaʼdoołííł dóó bá niʼdaʼdoonih.

baby 3-laugh.P food 3-for pl-3-2dpl-prepare.F and 3-for pl-3-2dpl-distribute.F