Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’At’ééd ’éí ch’iyáán ’ál’į́įgi łá’í nidi doo bił bééhózin da.

girl TOP food 3-make.NI-at one but 3-with 3-know.CI NEG

’Ahbínídą́ą́’ t’áadoo ’ííyą́ą́’góó biniinaa wónáásdóó dichin shi’niiłhį́.

morning-past NEG 1-eat.P-NEG.GO because soon hunger 1-3-kill.P

’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł.

2-3-photograph.I neg 2-blink.O

’At’ééd sin t’áá hahígo yíhooł’ą́ą́’.

girl song just quickly 3-3-learn.P

’Ałchíní ’ólta’di t’áá ’áhą́dígo ’ahąąh naazį́.

boy school-at just together-GO abreast pl-3-stand.SPN

’Eii bóhólníih ni.

that FOC 3-lead.Prog EMPH

’Óshą́ą́’ laanaa’ dichin shi’niiłxį́.

1-eat.O wish hunger 1-3-kill.I

"Binák’eeaad késhdę́ę́’į́">góó baa da’ashch’osh lá," didíínííł.

3-eye-between-around 3-to pl-3-infest.P DISC 3-2-tell.F

"Doildinę́ę’ daazts’ą́ą́ lá," didííniił.

3-be.outcast.NI-deceased 3-die.P DISC 3-2-tell.F

bik’ídadohdis

pl-3DO-2dpl-wrap.it.around.it.I

Bįįh b da’doółdǫǫh.

deer 3-with pl-2dpl-shoot.O

Ch’ééh jiyáán hastiin baa nahashniihgo ch’ééh ’ííł’įįd ’ahbínídą́ą́’.

watermelon man 3-from 3-1-buy.CI-GO tried in.vain 1-act.P morning-past

Ch’iyáán ’íishłaa ’áádóó da’iidą́ą́’.

food 3-1-make.P CONJ 1Pl-eat.P

dadíníilkaad

pl-3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).I

daohtł’ó

pl-3DO-2dpl-weave.it.I

Dichin nínízin ya’?

hungry 2-want.NI Q

didadołjeeh

pl-3DO-2dpl-start.fire.I

didazhdidoołjah

pl-3DO-4dpl-start.fire.F

didideeshjah

3DO-1-start.fire.F

didínííłkał

3DO-2-start.to.herd.them.(animals).F

diilyį́į́h

3DO-1dpl-melt.it.I

Doo b bééhózin da ya’?

neg 3-with 3-know.CI neg Q

Haashíyee' díí naak'ee sinilí biniitááh t'áá daats'í bee hoot'į́.

try.and.find.out this eyeglasses 3-2-try.IP just maybe 3-with area-pas-see.Prog.N

hadadoołtééł

pl-3DO-2dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

hadasiigeed

pl-3DO-1dpl-dig.it.out.P

hadííłtééł

3DO-2-carry.him/her.up.out.of.something.F

Hahgo lá tá’dinigizh?

When part 2-shear.F

hajiłgéésh

3DO-4-cut.it.out.I

Hazhóʼí síní. Tʼáadoo naaní’dííldisí.

careful 2-sit.I NEG again-2-wander.Prog-í

Hádą́ą́’ hooghan ’ájíilaa?

When-past this hogan 3-4-make.P

hááłgizh

3DO-1-cut.it.out.P

joodlą́ą́’

3DO-4-drink.it.P

K’ad hooghangóó nááshdááł dooleeł.

now hogan-toward 1-go.Prog FUT

Kingóó ’anááda’iisdee’.

town-to again-pl-3-go.R

Kingóó ’anááda’iisdee’.

town-to again-pl-3-go.R

Mósí dóó łeechą́ą́’ii’ baniłts’ood’ii’, bił hózhǫ́.

cat dog 3-1-feed.P-and 3-with 3-happy.NI

Na’níle’dii béeso ła’ haaníníl, t’áadoo tł’oh nidziisnii’ da.

dismay money some 4-3-1-give.PlO.P NEG hay 3-4-buy.P NEG

Naʼahóóhai nitsaa b hoo’aahgóó dóola dííyééł.

rodeo 3-big.NI 3-with areal-space.I-to bull 2-haul.F

Nibéézh bee hane’ doo ndi naalnish da.

2-cellphone NEG but 3-work.P NEG

nidasoolá

pl-3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.P

nidasoołkáá’

pl-3DO-2dpl-investigate.it.P

nidííleeł

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.F

Shá bíighah na’ashkǫ́ǫ́’.

sun proportionate 1-swim.CI

Shiníbaal doo tó biníkáoogeeh le’ ’át’éégóó ’íishłaa.

1-tent NEG water 3-through-3-flow.I prepare.against 3-1-make.P

yishdlą́ą́’

3DO-1-drink.it.P

yishhį́į́h

3DO-1-melt.it.(snow).I

Yiską́ągo díí doo ’íídííłtah da. (K’ad tsxíiłgo ’ííníłta’.)

tomorrow this NEG 3-2-read.F NEG (now quickly 3-2-read.I)

yiłhį́į́h

3DO-3-melt.it.(snow).I

Łį́į́’ bik’i na’ashnííł.

horse 3-on 3-1-unsaddle.I

Łíí’ bił naaldloosh doo ndi yééhósin da.

horse 3-with 3-run.CI NEG but 3-3-know.NI NEG