Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

Shichʼéʼé kinaasdaʼgo bitsiiʼ shá beʼdíítłʼóół. Tʼáásh ʼáko?

1-daughter 3-reach.puberty.P-GO 3-hair 1-for 3-2-tie.F just-Q okay

’Ádą́ą́dą́ą́’ásh nishínílnish?

yesterday-Q 2-work.P

*Nidlóóhísh doodaii’ doo sha’shin nidlóoh da?

2-cold.X-Q or NEG perhaps 2-cold.X-Q NEG

Béésh náábał dóó haa nízahdi nighan?

windmill and how 3-long.N-at 2-home

Chidí naat’a’íísh hooghan yikáá’góó ch’ét’a’ doodaii’ dził bąąhgóósh ch’ét’a’?

airplane-Q hogan 3-over-along 3-fly.P or mountain 3-side-along-Q 3-fly.P

Dibé nee hólǫ́, ya’?

sheep 2-with 3-exist.NI Q

Dichin nínízin ya’?

hungry 2-want.NI Q

Díí yihahígíí biyi’, háísh tówónaanígóó ch’aa deeyá?

this year.IGII within who overseas.GOO travel 3-going.F-Q

Dííshą’ látsíní háádę́ę́’ naa ninídee’?

this-Q bracelet where-from 2-to 3-arrive.PlO.P

Díkwíí jį́ shą’ nanilnish?

how.many Q days 2-work.I

Díkwíí lá nibeegashii?

how.many-Q 2-cow

Gohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ bgo daats’í nínízin?

coffee only TOP or milk perhaps 3-with 3-2-want.NI

Gohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ bgo daats’í nínízin?

coffee only TOP or milk 3-with-GO perhaps 3-2-want.NI

Gohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ bgo daats’í nínízin?

coffee only TOP or milk 3-with-GO perhaps 3-2-want.NI

Ha’át’éegishą’ nich’ah nííní’ą́?

where-at-Q 2-hat 3-2-set.down.SRO.P

Ha’át’éegoshą’ ’ayóo náníldzid?

why-Q very 2-fear.I

Ha’át’éegoshą’ t’áadoo ’azee’ál’į́į́góó nisíníyáa da?

why-Q NEG hospital-to 2-go.sg.P NEG

Ha’át’éegoshą’ t’áadoo díníyáa da?

why-Q neg 2-go.sg.P NEG

ha’át’íí biniyé/ biniinaa

Ha’át’íísh biniinaa nanichxǫ’?

what-Q 3-because 2-pout.CI

Ha’át’íísh Mary nayiisnii’?

What-Q Mary 3-to.buy.I

Ha’át’íísh nizhé’é nahideeshnih nízin.

what-Q 2-father 3-1-buy.F 3-want.NI

Ha’át’íísh nizhé’é nayiisnii’?

what-Q 2-father 3-3-buy.P

Ha’át’íí lá nizhé’é yaa naaghá?

what Q 2-father 3-about 3-do.CI

haa + Neuter V

haa nízahdę́ę́’ hoolzhiizh

’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Haash nízah kodóó nighanjį’?

how-Q 3-long.N here-from 2-home-to

Hahgo Jáan hooghan ’íílééh?

When John hogan 3-3-make.F

Há’át’íísh hastiin dóó ’at’ééd ’áyiilaa?

what-Q man and girl 3-3-make.P

Háadi lá ’ádeiit’į́?

where-at Q pl-3-be

Háadi niyaa hazlį́į́’?

where-at 2-under area-grow.P

Háágóó lá Bíl doogááł nízin Jáan?

where-toward Q Bill 3-go.sg.F 3-want.CI John

Hái da shą’ tsinaa’eeł ’ájiilaa?

who DA Q boat 3-4-make.P

háí

Háí dahoneesná, Kinłánídę́ę́’ ’Óola yee ’ádadójíhígíí doodago Gah Bikee’ Taah Yí’áhídę́ę́’ Hado yee ’ádadójíhígíí daats’í?

who pl-3-win.P Denver-from nugget 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom or Florida-from heat 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom perhaps

H lá bá nidáá’?

who Q 3-for 2-enemyway.ceremony

Háí lá sis ligái ííł’įįh?

who-Q belt silver 3-make.U

Jáanísh naalnish?

John-Q 3-work.I

Kin Łánídi daats’í ’éí doodago Bee’eldííldahsinildiísh naniná?

Flagstaff-at perhaps or Albuquerque-at-Q 2-go.around.CI

Kin Łánídiísh ’éí doodago Bee’eldííldahsinildi daats’í naniná?

Flagstaff-at-Q TOP or Albuquerque-at perhaps 2-go.around.CI

Mary ha’át’íí nayiisnii’?

Mary what 3-3-buy.P

Na’nízhoozhígóósh díníyá?

Gallup-to-Q 2-go.SP

Nichidí háadi-sh nííníłbą́ą́z?

2-car where-at-Q 3-2-park.P

Nidlóóhísh doodaii’ dooísh nidlóoh da?

2-cold.X-Q or NEG-Q 2-cold.X-Q NEG

Niísh ’ałdó’ t’áá ’ákwíinínízin?

2-Q also just 2-think.so.NI

Nizhé’é ha’át’íísh nahideeshnih nízin.

2-father-Q what 3-1-buy.F 3-want.NI

Nizhé’é ha’át’íísh nayiisnii’?

2-father what-Q 3-3-buy.P

N bééhózinísh ’éí doodaii’ nicheii daats’í b bééhózin?

2-with 3-know.CI-Q TOP or 2-grandfather perhaps 3-with 3-know.CI

Nił hǫ́zhǫ́ǫ́sh doodaii’ doósh nił hózhǫ́ǫ da?

2-with-happy.NI-Q or neg-Q 2-with happy.NI neg

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi háadish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI