Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries
’Ahbínígo gohwééh dííłbish.
morning-GO coffee 3-2-boil.F’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł.
2-3-photograph.I neg 2-blink.O’Ałk’idą́ą́’ tóniteel bąąhgóó tádííyáhę́ę bénááshnii’.
long.ago ocean 3-beside-along around-1-past 3-1-remember.PBilagáana ła’ níhit’ááh dookah jiní.
Anglo some 1Pl-close.to 3-go.Pl.F 4-say.NIBíla’ashdla’ii wolyéii bił dah nahaz’ą́ą́góó t’áá ’ał’ąą bizaad dahólǫ́.
3-fingers-five-NOM 3-be.called-NOM 3-with static areal-3-govern.P-toward just separate 3-language plBįįh bił da’doołdǫǫh.
deer 3-with pl-2dpl-shoot.Idah
dididoołjah
3DO-2dpl-start.fire.Fdidiiljeeh
3DO-1dpl-start.fire.Idoo yéé --- -í
dooshą’ dó’ léi’ --- lá
Doozhǫǫgo da’ííłta’ígíí t’éiyá yá’át’éehgo naanish bá dahólǫ́.
satisfactory pl-3-study.P-NOM only 3-good.N-GO work 3-for pl-3-exist.NIDził bit’ááhgi bįįh halzheeh.
Mountain 3-close.to-at deer 3-3-hunting.CIGohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ biłgo daats’í nínízin?
coffee only TOP or milk perhaps 3-with 3-2-want.NIHa’át’éego lá ’íiyisíí ’atiinjį’ ’ańdeeshdááł lá?
how Q main road-up.to 1-back-on-go.F DISCHa’át’íí lá neidiyoołnih lá?
what DISC 3-3-buy.F DISCHa’át’íí shį́į́ biniinaa łeech’ąą’í nidahał’in?
what perhaps 3-because dog pl-3-bark.Ihaa níłtsááz
hadadiiltééł
pl-3DO-1dpl-carry.him/her.up.out.of.something.Fhajiłgéésh
3DO-4-cut.it.out.IHastóíí dóó sáanii k’inááda’didlé.
3-men and 3-women planting.again.PL.RHazhó’ó nidahísóotą́.
still pl-2dpl-sit.pl.Phá’at’é-P.ENCLITIC
Háí lá yiską́ągo Tónaneesdizígóó bił ’adeeswod?́
who discovery tomorrow.GO Tuba.City.GOO with 3-drive.F-QHodíínáá’ágo bááh dootł’izhí ła’ deeshį́į́ł.
after.a.while-GO bread blue some 1-eat.Fjididoołhįh
3DO-4-melt.it.Fjidiłhį́į́h
3DO-4-melt.it.Ijidííłhį́į́’
3DO-4-melt.it.PJohn dáádílkałdóó sizį́į́ dóó ’áádę́ę́’ déez’į́į́’.
John door-from 3-stand.SPN and there-from 3-look.CIK’ad hooghangóó nááshdááł dooleeł.
now hogan-toward 1-go.Prog FUTNa’nízhoozhígóó náádínídzáago háadish ’adeeshį́į́ł nínízin?
Gallup-toward again-2-go.R-GO where-Q 1-eat-F 2-want.NINáá’íídéeshtah nisin doodago t’óó siláogóó deeshááł.
again-1-go.school.F 1-want or merely military-to 1-go.FNichidí háadish nííníłbą́ą́z?
2-car where-at-Q 3-2-park.Pnideidooleeł
pl-3DO-3dpl-carry.a.ropelike.thing.around.FNimá yázhí bighangóó díílwoł dóó ’ááaad késhdę́ę́’į́">jí ’awéé’ baa ’áhólyą́ą dooleeł.
your aunt 3-house-to 2-run-and that-way baby 3-for 2-care.CI FUT
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Future (F)find in Navajo Verb Modes
- yishwoł run alongfind in Navajo Verb Modes
- -jí on the side of, in the direction of, in the manner offind in Navajo Postposition Lexicon
- goal
- -aa tofind in Navajo Postposition Lexicon
- benefactive
- Continuative Imperfective (CI)find in Navajo Verb Modes
- ’áháshyą́ carefind in Navajo Verb Modes
- dooleeł futurefind in Navajo Adverb Lexicon