Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

Shichʼéʼé kinaasdaʼgo bitsiiʼ shá beʼdíítłʼóół tʼáásh ʼáko?

1-daughter 3-reach.puberty.P-GO 3-hair 1-for 3-2-tie.F just-Q okay

’At’éédísh yiniłtsą́?

girl-Q 3-2-see.P

Ch’iyáánísh hólǫ́?

food-Q 4-exist.NI

Chidí naat’a’íísh hooghan yikáá’góó ch’ét’a’ doodaii’ dził bąąhgóósh ch’ét’a’?

airplane-Q hogan 3-over-along 3-fly.P or mountain 3-side-along-Q 3-fly.P

Chidí naat’a’íísh hooghankáá’góó ch’ínísaal ’éí doodaii’ dziłghąą’góó daats’í?

airplane house-over-along over-3-fly.P TOP or mountain-attached-along perhaps

Da’ ’ałní’ní’ą́ąjį’ tł’óo’di nishínílnish?

Q noon-until outside-at 2-work.P

Da’ Ron saad nináánéíłkaah ya’?

Q Ron word 3-3-investigate.I Q

Da’ Ron saad nináánéíłkaah ya’?

Q Ron word 3-3-investigate.I Q

Da’ shééhonísin?

Q 1-2-know.NI

Daniel hahgosh hidilníísh?

Daniel when-Q 3-start.work.I

Dibé nee hólǫ́, ya’?

sheep 2-with 3-exist.NI Q

Dibéésh nee hólǫ́?

sheep-Q 2-with 4-exist.NI

Díidí háísh bichidí?

this who-Q 3-car

Díkwíí jį́ nanilnish?

how.many-Q day 2-work.I

Ha’át’éego lá ’íiyisíí ’atiinjį’ ’ańdeeshdááł lá?

how Q main road-up.to 1-back-on-go.F DISC

Ha’át’éegosh náníldzid?

why-Q 2-fear.I

Ha’át’éegoshą’ t’áadoo díníyáa da?

why-Q neg 2-go.sg.P NEG

Ha’át’íí baa ’áłah ’aleeh jiní?

what 3-for meeting 4-say.NI

Ha’át’íí lá hastiin dóó ’at’ééd ’áyiilaa?

what Q man and girl 3-3-make.P

Ha’át’íísh biniinaa naníchxǫ’?

what-Q 3-because 2-pout.CI

Ha’át’ííshą’ hastiin dóó ’at’ééd ’áyiilaa?

what-Q man and girl 3-3-make.P

Haa níníłnééz?

what 2-tall.relatively.NI

haa nízahdę́ę́’ hoolzhiizh

’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

haa yit’é (hait’é), haa yit’éego (hait’éego)

’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Haa’ísh neezgai?

where-Q 3-hurt.N

Haa’ísh nínígai?

where-Q 2-hurt.I

Hahgo hooghan ’ájílééh?

When hogan 4-make.I

Hahgo hooghan ’ánílééh?

when hogan 3-2-make.I

Hahgosh Daniel hidilníísh?

when-GO-Q Daniel 3-start.work

Hastiin dóó ’at’ééd ha’át’íí lá ’áyiilaa?

man and girl what Q 3-3-make.P

Hastiin dóó ’at’ééd lá ha’át’íí ’áyiilaa?

man and girl Q what 3-3-make.P

Hádą́ą́’ ’áłtsé chidí naat’a’í n nast’a’?

When past first airplane 2-with 3-fly.P

Hádą́ą́’sh Mary ’ólta’dę́ę́’ nádzá?

when-past-Q Mary school-from 3-return.P

Hádą́ą́’sh Mary ’ólta’dę́ę́’ nádzá?

when-past-Q Mary school-from 3-return.P

Háidíígíí lá neidiyoołnih?

which.one-ÍGÍÍ Q 3-3-buy.F

Háí lá ’ałhosh?

who Q 3-sleep.I

Háísh ’átsą́ą́’ jóyą́ą́’ laanaa nízin?

Who ribs 4-eat.O hope 3-3-want.CI

Háísh b nanilnish?

who-Q 3-with 2-work.I

Háíshą’ tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who-Q boat 3-3-make.P

Háíshą’ tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who-Q boat 3-3-make.P

Hááaad késhdę́ę́’į́">dę́ę’shą’ díí ch’ah nizhóní léi’ naa yílts’id?

where-from-Q DEM hat 3-beautiful.NI INDEF 2-to 3-move.air.SRO.P

Jáanísh naalnish?

John-Q 3-work.I

Kwe’éshą’ haa nízah nináhálzhishgo nináháltį́į́h?

here-Q how 3-long.N-up.to time.move.R-GO rain.R

Na’nízhoozhígóó deeyá, ya’?

Gallup-toward 2-go.sg.F Q

Na’nízhoozhígóósh díníyá?

Gallup-to-Q 2-go.SP

Nidlóóhísh doodaii’ doo daats’í nidlóoh da?

2-cold.I-Q or neg perhaps 2-cold.I neg

Nił hǫ́zhǫ́ǫ́sh doodaii’ doósh nił hózhǫ́ǫ da?

2-with-happy.NI-Q or neg-Q 2-with happy.NI neg

Nił hǫ́zhǫ́ǫ́sh doodaii’ doósh nił hózhǫ́ǫ da?

2-with-happy.NI-Q or neg-Q 2-with happy.NI neg

ya’

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi háadish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI