Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Ahwééh ła’ wóshdlą́ą́’.

coffee some 3-1-drink.O

’Ajóółháásh laanaa.

4-sleep.O wish

’Akóyaa ’adah, t’áá baa ’áhólchįįh.

there-down down, just 3-to 2-aware.NI

’át’ahígo

’Áłahji’ tó dilchxoshí síníł’ą́ą dooleeł.

always water popping-Í 3-2-keep.SPN will.be.F

-ii’, yi’

-tł’ááh

Ahwééh yishdlį́į́ ’áko ’índa ch’éénásdzíd.

coffee 3-1.drink.P when 3-1.wake.up.P

Ashkii tó nílinígíi yiih dzółhaał.

Boy flowing.water-ÍGÍÍ 3-in 3-3-fall.O

Ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ Diné Bizaad naalkaah doo baa ’áhonissin da. K’ad ’éí t’áá shxǫǫd bik’i’diitą́.

formerly Navajo language research NEG 3-about 1-aware.CI NEG | now TOP at.least 3-of-1-understand.P

Ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ Diné Bizaad naalkaah doo shił bééhózin da. K’ad éí t’áá shxǫǫd shił báá hózin.

formerly Navajo language research NEG 1-with 3-of ho-know.CI NEG | now TOP luckily 1-with 3-about-ho-know.CI

Chidí binaashnish yę́ę ’áádóó t’óó ni’ kwíishłaa.

vehicle 3-1-work.CI past and.then just stop 1-stop.P

Chidí naat’a’íísh hooghan yikáá’góó ch’ét’a’ doodaii’ dził bąąhgóósh ch’ét’a’?

airplane-Q hogan 3-over-along 3-fly.P or mountain 3-side-along-Q 3-fly.P

Da’ k’ad daats’í ch’iyáán ’áníléehgo n ’adazh’niiyą́ą́’?

Q now perhaps food 2-make.I-GO 2-for feast.happen

daats’í

dadołhį́į́h

pl-3DO-2dpl-melt.it.I

dajishbéézh

pl-3DO-4dpl-boil.it.P

Damǫ́ǫgo tódilchxoshí yishdlį́į́h.

Sunday-GO soda 3-1-drink.U

dayoodlą́ą́’

pl-3DO-3dpl-drink.it.P

deeshbish

3DO-1-boil.it.F

Díí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo.

this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not LÁGO

doo ’ashohodoobéézhgóó

doo ndi

Gohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ bgo daats’í nínízin?

coffee only TOP or milk perhaps 3-with 3-2-want.NI

Ha’át’éegoshą’ ’ayóo náníldzid?

why-Q very 2-fear.I

haiigeed

3DO-1dpl-dig.it.out.P

hajíígeed

3DO-4-dig.it.out.P

Hazhó’ó nidahísóotą́.

still pl-2dpl-sit.pl.P

hazhóó’ógo

Hosh doo jiyą́ą da.

cactus NEG 3-4-eat.DI NEG

K’os hóle’!

cloud 3s-become.O
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Kii łį́į́’ yizloh léi’ yí’diiłííd.

Kii horse 3-3-rope.SP CONJ 3-3-brand.I

laanaa

Mary ha’át’íí lá yinízin?

Mary what Q 3-3-want.NI

Naakidi ’oolkiłgo ’áko ’índa ’áajigo dah diiyá.

two.at time-GO after.that. towards.GO start 1.go.I

nisoolá

3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.P

N bééhózinísh ’éí doodaii’ nicheii daats’í b bééhózin?

2-with 3-know.CI-Q TOP or 2-grandfather perhaps 3-with 3-know.CI

Níyolgo t’áá ’áko niishch’ił.

wind-GO immediately 3-blink.U

Shizhé’é ’azee’ál’į́į́ góne’ b yah ’i’ííbą́ą́z.

1-father hospital into 3-with in 3-push.wheel.P

T’ahdiísh nahałtin?

still-Q area-rain.CI

T’áá ká dibe łá yóó’ ’ajónííł

Neg sheep some 4-lose.O

T’áá ká yaa hóólne’

Neg 3-about 3-tell.O

T’áá kintahdi ’ííyą́ą́’ nidi náá’áshdą́.

just town-at 1-eat.P but 3-1eat.R

T'áá kwe’é shiba’ sínídáa doleeł.

just right.here 1-waiting.for 2-sit.SPN FUT

this is a test 3

Tó diłhił bá hooghan góne’ sáanii ’ałk’iijée’go hááhgóóshį́į́ jó shí da ’adadanishchidgo sédá.

bar 3-at women RECIP-3-fight.P-GO very instead 1-flinch.I-GO 1-sit.P

Tsinaabąąs bee nida’abąąs yę́ędą́ą́’ shi’dizhchį́.

wagon 3-with pl-3-drive.I past 1-pass-born.P

woshóóh

3DO-2dpl-brush/comb.it.I

yididoołhįh

3DO-3-melt.it.F

Yiską́ągo naaltsoos naa deesh’ááł.

tomorrow book 2-for 1-move.SRO.F