Your search for * biihidzóhí 50 entries

Shideezhí t’áadoo ’ałtso ’íiłta’t’óó nádzá.

1-sister NEG finish 3-read-NMLZ.NEG just 3-return.P

’Ahbínídą́ą́’ t’áadoo ’ííyą́ą́’góó biniinaa wónáásdóó sitsiits’iin díínii’.

morning-past neg 1-eat.P-GO.NEG because soon 1-head 3-ache.P

’Ahwééh doo dich’í’ígíí ła’ jóódlą́ą́’.

coffee NEG 3-bitter.NI-NOM some 3-4-drink.O

’Ahwééh ła’ wóshdlą́ą́’.

coffee some 3-1-drink.O

’Ayóo łį́į́’ shił naalgeed diní, ’ííshją́ą́shį́į́ díí łį́į́’ bik’i dah ńdaah!

very horse 1-with 3-buck.CI 3-2-say.NI lets.see this horse 3-on up 2-sit.I

’Ííshją́ą́ díí ’atoo’ béésh bii’ kǫ’í bikáá’ dah séką́.

don’t forget this stew stove 3-top up 1-put.P.OC

bik’ídiidis

3DO-1dpl-wrap.it.around.it.I

Bilagáana ła’ níhit’ááh dookah jiní.

Anglo some 1Pl-close.to 3-go.Pl.F 4-say.NI
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Chidí bikee’ nits’ą́ą́’ nółtsǫ́ǫs le’.

car 3-tire 2-away 3-deflate.F hope

Chidí naa’na’í ’ayóo bídin nishłį́.

tractor really 3-without 1-be.NI

Deenásts’aa’ sh naaldloosh ńt’éé’ shimá siiłtsą́, yiniinaa násineestsxas.

ram 1-with 3-trot.CI past 1-mother 1-3-see.P 3-because 1-3-whip.P

Dzi’izí bikee’ náásxis nít’éé’ bił daalkaałí baa’íí’á.

bicycle 3-tire 3-3-turn.Prog past nail 3-into-3-extend.NP

Ha’át’íísh nizhé’é yaa naaghá?

what-Q 2-father 3-about 3-do.CI

haa néelt’e’

Haashíyee’ ’ahíłká ’ańdiijah.

let’s.see each.other-for together-1du-run.pl.F
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Haaʼísh niʼnis´bąąs?

where-Q 3-1-park.F

Haidą́ą́’ shich’ą́ą́h ’ííchííl na’nishkaadgo.

winter-past 1-protect 3-snow.P 3-1-herd.CI-GO

hazhóó’ógo

Háhgo lá Tséghá Hoodzánídi na’ahóóhai nitsaa’í ’áleeh?

When part Window Rock-at fair will occur.F

Háí dahoneesná, Kinłánídę́ę́’ ’Óola yee ’ádadójíhígíí doodago Gah Bikee’ Taah Yí’áhídę́ę́’ Hado yee ’ádadójíhígíí daats’í?

who pl-3-win.P Denver-from nugget 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom or Florida-from heat 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom perhaps

Hodíina’go bááh dootł’izhí deeshį́į́ł dóó ’ahwéé b ła’ deeshdlį́į́ł.

after.a.while-GO bread blue 3-1-eat.F and coffee 3-with some 3-1-drink.F

Hodíína’go deesháál.

in.a.while-GO go.sg.F

jidííłhį́į́’

3DO-4-melt.it.P

Joe dóó Louise dóó Kii dahataał.

Joe and Louise and Kii pl-3-sing.CI

John dáádílkałdóó sizį́į́ dóó ’áádę́ę́’ déez’į́į́’.

John door-from 3-stand.SPN and there-from 3-look.CI

K’i’diiláá nít’éé’ t’óó tsé’édin ch’osh sits’ą́ą́’ yaa tįįh yikai.

3-1-plant.I past just intense bug 1-on 3-to infest 3-move.pl.P

Mary ha’át’íí yinízin?

Mary what 3-3-want.NI

Nizhónígo ha’íí’ą́ yę́ędą́ą́’ ts'íiłgo da’ségis.

beautiful sunrise past quickly pl-3-1-wash.P

Níwe, doo tsésǫ’ góne’ ch’ééjí’nah da!

stop NEG window 3-into 4-crawl.R NEG
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Níléí chidí t’óó la’ nihichidí át’é nahalin.

there car contrary.to.appearances 1pl-car 3-be.NI 3-resemble.NI

Ólta’di ndeii’néego ’ashkii ła’ kin bizánághahdę́ę́’ shich’į’ ch’élwodgo b ’ahídégoh.

school-at 1pl-play.I-GO boy some building-3-around-from 1-to out-3-run.P-GO 3-with 3-1-collide.P

Shi’éétsoh naastsoos jó hóne’é ’ayóo honeezk’ází łeh

1-poss-jacket 3-1-carry.FFO.I because areal-in very areal-cold.SP customarily
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Shighanídóó ’e’e’aah bich’ijígo shádí bighan.

1-home-from west 3-in.the.direction.of older.sister 3-dwell.N

Shilééchąą’í sitsijį’ yilwoł.

1-dog 1-ahead-to 3-run.I

Shimá sání t’áá shídin ’ííyá.

Shimá sitsilí bibéésh bee hane’í bits’ą́ą́’ náádii’ą́.

1-mother 1-little.brother 3-cellphone 3-away.from 3-3-return.P

Shitsilíké ’éiyáhá nda’ałkǫ́ǫ́’.

1-little.brother-pl TOP 3-pl-swim.IP

Sohodizingo t’áá ká nídoó’nééh lágo.

prayer-GO neg 2-get.up.O LÁGO

T’ah doo la’ nimá bich’į’náah da.

still NEG surprise 2-mother 3-toward 2-go.I NEG

T’ah doo la’ tł’oh ła’ baa náánágeeh da.

not.yet DISC hay some 3-for 3-haul.I NEG

T’ahádą́ą́’ da’diigis dóó áádóó nihinááł nida’doolkił.

before 3-1dpl-wash and and.then 1dpl-watch 3-1dpl.-be.show.F

T’áadoo ’idlanígo t’éíyá kintahgóó nił deesh’ash.

before 3-drink-alcohol.I-NEG-GO only town-among.GOO 2-with 1-walk.F

T’áá ’ákwíízhíní tó dah siyínígóó ’ałnánáshdááh.

every summer lake-toward again-1-go.R

T’áá ká yinóół’į́į́’

Neg 3-see.O

Tónaneesdizígóó bił ’anáá’oolwod.

tuba.city-to 3-with again-3-drive.R

Tsé ’ayóí ’áníłtso léi’ tsékooh góyaa hadah ch’ééłmááz.

rock remarkably large INDEF canyon areal-down areal-edge out-3-1-roll.P

Yadiizíníshą’ haa néelt’e’go nínízin?

can-Q how 3.many.N-GO 2-want.NI

yeideeshtáł diníí léi’ t’ah ndi sínídá

1-run.F 2-say.I because yet even 2-sit.SPN

yiishgish

3DO-1-make.one.cut.in.it.I

“Chizh ła’ nahílááh”, hałní jíní.

firewood some 2-gather.I 4-say.P 4-say.P
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying