Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

Yadiizíní bigháníshgéésh.

can 3-through-1-cut.open.I

ʼAshiiké chahaʼoh ʼádeidoolííł, ʼatsʼos bee ʼazhish biniiyé.

boy-pl shade-house 3-3-pl-build.F feather 3-means-of dance 3-reason

’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł lágo.

2-3-photograph.I neg 2-blink.O LÁGO

’Ayóo deesk’aazgo beeldléí ditánígíí biih násh’nah.

very cold-GO blanket 3-thick.NI-ÍGÍÍ 3-into 1-crawl.R

’Ádi’óóyą́ą́’ le’.

self-2-eat.O don’t

Bee nahaldzoohí yah ’adíítį́į́ł. Da’ yah 'ííńtą́?

broom in 3-2-bring.F.SSO Q in 3.2.bring.P.SSO

bik’ídadiidis

pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.I

bik’ídóhdis

3DO-2dpl-wrap.it.around.it.I

bíhoosh’aah

1-learn.it.I

Bįįh b da’doółdǫǫh.

deer 3-with pl-2dpl-shoot.O

Ch’ééh jidighaahgo, ajółhosh laanaa jinizin łeh.

in.vain 4-walk.I-GO, 4-sleep.O hope 4-want.CI usually

Ch’ééh jiyáán náánááshdą́ą́’.

watermelon again-1-eat.R

Da’ ’ałní’ní’ą́ąjį’ tł’óo’di nishínílnish?

Q noon-until outside-at 2-work.P

dadizhdínóołkał

pl-3DO-4dpl-start.to.herd.them.(animals).F

dajishóóh

pl-3DO-4dpl-brush/comb.it.I

deiilbéézh

pl-3DO-1dpl-boil.it.I

Dibé tóógóó neeshkał.

sheep water-toward 3-1-herd.Prog

Dibé yázhi bimá doo boosáni da, biʼnootsaał.

sheep little 3-mother NEG 3-love.I NEG 3-starve.O

didazhdííłjéé’

pl-3DO-4dpl-start.fire.P

dididiiljah

3DO-1dpl-start.fire.F

diidiłjeeh

3DO-3-start.fire.I

diilbish

3DO-1dpl-boil.it.F

Díí chidí ’ayóo dilwo’ ha’ní ’áko ndi doo baa jííníshłíi da.

this car very 3-fast 3-say.P CONJ NEG 3-about 4-1-rely.P NEG

Díí yiską́ągo ’íídííłtah.

this tomorrow 3-2-read.F

Ha’a’aahgo doo jiztįį da, johonaa’ai hwił ołtáh jíní.

sunrise-GO NEG 4-lay.O NEG, sun 4-with count 4-say.I
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Ha’át’íísh náádaadi’ní?

what-Q again-pl-3dpl-say.I

hadeishgizh

pl-3DO-3dpl-cut.it.out.P

hadeizgeed

pl-3DO-3dpl-dig.it.out.P

Haʼdiinééh biniiyé hę́ę́ł bee naagéhé bits'aʼ ʼádinígíí nidoochʼąh.

parade 3-reason pack 3-means-of 3-haul.I 3-box 3-exist.NI-ÍGÍÍ 3-decorate.F

Háidíígíísh neidiyoołnih nínízin?

which.one-ÍGÍÍ-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Hooghan binááshwoł ńt’éé shimá sání shich’ahóóshkeed.

hogan 3-encircling-1-run.Prog past 1-grandmother 1-3-scold.P

háínígeed

3DO-2-dig.it.out.P

jííłhį́į́’

3DO-4-melt.it.(snow).P

Kénídánííljeehgo, sin łah beehódíítał.

shoe.game-GO song some 2-sing.F

Náá’íídéeshtah nisin doodago t’óó siláogóó deeshááł.

again-1-go.school.F 1-want or merely military-to 1-go.F

Nida’iilyéego ’áłt’ąą yiską́ągo ’índanááł doo.

pass.pay.I-go after.all tomorrow only.then 2-come.Prog future

Nighéí na’ashch’ąą’ígíí níil’į́.

over.there painting-ÍGÍÍ 3-2-du.look.I

N bééhózinísh ’éí doodaii’ nicheii daats’í b bééhózin?

2-with 3-know.CI-Q TOP or 2-grandfather perhaps 3-with 3-know.CI

Níwe, bíni'dii ’áyą́!

stop 3-let 3-3-eat.I
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Ńdíshchíí’ yáázhí bąąh hasis’na’go shił yaa ’ádzaa.

pine.tree little 3-on 1-climb.P-GO 1-with down 3-act.P

Shicheii béeso bideená naalnish.

1-grandfather money 3-exchange.for 3-work.I

Shí ’éí t’áá naanishdóó kingóó déyá.

I TOP just work-from town-to 1-go.I

T’ah doo la’ shą́ą́’ ’azhjaa’góó náádiikáah da.

not.yet DISC flea market-to 1pl-run.I NEG

T’áadoo hosh biih dadoołtaałí.

neg cactus 3-in pl-2dpl-step.O-Í

T’áá ká ’adinoólgháásh lágo.

neg 2-oversleep.O LÁGO

T’áadoo hooyání łį́į́’ shidáagi ch’éltáál.

suddenly horse 1-front-at 3-bolt.P

Tsxį́įłgo ni’éé’ biih ni’nééh.

hurry 2-clothes 3-into 2-crawl.I

Tsxį́įłgo łees’áán ádíílííł; nimásání nihaa yíghááh!

quickly tortilla 2-make.F 2.poss-mat.grandma-NOM 1.pl-to 3-come.F

Tł’éédą́ą́, yá’át’ééhgo iiłhaaz. Night.last good.GO 1-sleep.P

Night.last good.GO 1-sleep.P

Łį́į́ b níníłjooł.

horse 3-for 3-2-handle.NCM.F