Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

Ch’ééníshį́įgo náá’deeshtł’óół nissin.

return.summer.GO 1-again.weave.F 1-desire

Béégashii báháchxį’go bik’ee neeshchééł.

cattle 3-become.angry.I-GO 3-on.account.of 1-flee.Prog

bik’ídazhdeezdiz

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.P

bik’ídidiidis

3DO-1dpl-wrap.it.around.it.F

bik’ídísdis

3DO-1-wrap.it.around.it.I

Bíni’dii si’ą́ t’áádoo baa nánít’íní.

3-let-stay 3-sit.SRO.SPN just.NEG 3-about 2-bother.NI

Ch’ééh jidighaahgo, ajółhosh laanaa jinizin łeh.

in.vain 4-walk.I-GO, 4-sleep.O hope 4-want.CI usually

dadíníilkaad

pl-3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).I

dajiłhį́į́h

pl-3DO-4dpl-melt.it.(snow).I

dajíí’aal

pl-3DO-4dpl-chew.it.P

dazhdíníłkaad

pl-3DO-4dpl-start.to.herd.them.(animals).I

deiitł’ó

pl-3DO-1dpl-weave.it.I

deiłhį́į́h

pl-3DO-3dpl-melt.it.(snow).I

didazhdííłjéé’

pl-3DO-4dpl-start.fire.P

dididiiljah

3DO-1dpl-start.fire.F

didoołhįh

3DO-2dpl-melt.it.F

didínóołkał

3DO-2dpl-start.to.herd.them.(animals).F

Dooládó’ shį́į́ shich’ohoos’ni’ da; ’adą́ą́dą́ą́’ kintah góyaa yishááł ńt’éé’ béeso naadiinígíí ńdiiłtsooz.

wow probably 1-lucky.P yesterday town areal down 1-go.I Past money twenty-NOM 3-sit.FFO.P

Doondó’ daatsaah da noolin.

not.even 3-sick.I NEG 3-resemble.NI

Díí dibé yázhí yíłtééł.

TOP sheep little 3-2-carry.AnO.Prog

Ha’át’íí biniiyé ’ákǫ́ǫ́ díníyá?

what 3-for.purpose there 2-start.go.P

Ha’át’íísh nizhé’é nahideeshnih nízin.

what-Q 2-father 3-1-buy.F 3-want.NI

Haa léí’ yit’éehgo nichidí yichxǫ’ígíí doo baa níni’ da?

why-Q since 3-be.NI 2-car 3-ruin.P-NOM NEG 3-of 2-mind NEG

hadadoołtééł

pl-3DO-2dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

hadadíníilchał

pl-3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).F

hanołchaad

3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).I

hayíígeed

3DO-3-dig.it.out.P

jiigish

3DO-4-make.one.cut.in.it.I

Na’ashǫ́’ii doo baa nijit’į́į́ da.

snake NEG 3-with 4-bother.O NEG
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Naʼahóóhai baa nídiikai ʼakó ʼakʼidahiʼniłí bee shí ʼadíílwoł.

rodeo 3-about 1pl-do.pl.F so saddle.blanket 3-with 1-after 2-help.F

Naʼazhǫǫshgóó dooʼáazhgo nihikééʼ ʼiih deeshwoł.

casino-GÓÓ 2du-go.F-GO 2pl-behind 3-into 1-run.F

nideilé

pl-3DO-3dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

nidííleeł

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nilį́į́’ de’lóós.

2-horse here 3-2-lead.I

Níwe, k’ídíítih!

stop 3-2-break.SSO.I
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Níwe, t’óó bee nídinine’!

stop just 3-with 3-2-play.P
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Shiye’, t’áadoo nikídíltałí.

1-son NEG 2-stomp.IR-Í

Sohodizingo t’áá ká nídoó’nééh.

prayer-GO neg 2-get.up.O

T’áá ká ’adinoólgháásh.

neg 2-oversleep.O

Tł’óodi didíłjeeh.

outside 3-2-start.fire.I

Tʼáadoo baa nitsinikeesí, tʼóó ’íízoh.

NEG 3-about 2-think.I just 2-write.Prog

yiitł’ó

3DO-1dpl-weave.it.I

Yiską́ągo daats’í doodaii’ naakiiską́ągo daats’í dah dideeshááł.

tomorrow.GO maybe either two.tomorrow-GO or start.off 1-start.go.F

yiyiigish

3DO-3-make.one.cut.in.it.I

yíní’aal

3DO-2-chew.it.P

yínídlą́ą́’

3DO-2-drink.it.P

Ła’ nídeezid yę́ędą́ą́’ ’áajigo niséyá.

one month past that-way-GO 1.go.P

Łáháda ’ach’íí’ náshdį́į́h.

now.and.then rolled.intestine 1-eat.R

Łį́į́ b níníłjooł.

horse 3-for 3-2-handle.NCM.F

ʼDa'azhishgóó, sis łigaii shaʼ díílééł.

dance-to 1-go.F belt silver 1-borrow3-lend.SFO.F