Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Ahbínídą́ą́’ t’áadoo ’ííyą́ą́’góó biniinaa wónáásdóó dichin shi’niiłhį́.

morning-past NEG 1-eat.P-NEG.GO because soon hunger 1-3-kill.P

’Ak’ah ła’ dishhį́įhgo baa naashá.

lard some 3-1-melt.I 3-to 1-go.CI

’Éí naanishígíí haa nízahdę́ę́’ binanilnishgo hoolzhiizh?

that work-ÍGÍÍ how 3-long.N-past 3-2-work-GO time.move.P

At’ééd na’abąąs yíhooł’ą́ą’go bimá yił ’oołbąs.

girl driving 3-3-learn.P-GO 3-mother 3-with 3-drive.Prog

bik’ídínídiz

3DO-2-wrap.it.around.it.P

bik’ízhdidoodis

3DO-4-wrap.it.around.it.F

Ch’iyáán bá hooghandi béeso bideená naashnish.

food.store-at money 3-in-exchange.for 1-work.CI

Da’ shééhonísin?

Q 1-2-know.NI

dadidiilyįh

pl-3DO-1dpl-melt.it.F

daooshóó’

pl-3DO-2dpl-brush/comb.it.P

dididoołjah

3DO-2dpl-start.fire.F

dishhį́į́h

3DO-1-melt.it.F

Doo hanii ni ’ałdó’ nilį́į́’ bik’i dah ’íníił da.

NEG contrary 2 also 2-horse 3-on up saddle 3-2-put.PlO.I NEG

Gohwééh ła’ shaa níkaah.

coffee some 1-to 2-give.OC.I

Haashíyee' díí naak'ee sinilí biniitááh t'áá daats'í bee hoot'į́.

try.and.find.out this eyeglasses 3-2-try.IP just maybe 3-with area-pas-see.Prog.N

hadaoołgizh

pl-3DO-2dpl-cut.it.out.P

Háidíígíísh neidiyoołnih nínízin?

which.one-ÍGÍÍ-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Hosh doo jiyą́ą da.

cactus NEG 3-4-eat.DI NEG
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

háágeed

3DO-1-dig.it.out.P

jidíníłkaad

3DO-4-start.to.herd.them.(animals).I

jiigish

3DO-4-make.one.cut.in.it.I

K’idadeelyáá nit’éé’ t’óó daazgan, háálá doo nahałtin da.

1pl-plant.P past just 3pl-dry.SPN, because NEG 3-rain.CI NEG

Kintah góyaa yishááł ńt’éé’ béeso ńdiiłtsooz

areal-down 1-go.Prog past money 3-1-pick.FFO.P

Kénídánííljeehgo, sin łah beehódíítał.

shoe.game-GO song some 2-sing.F

nanilé

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.I

Nédáá dóó bikáá’adání bik’i ndinís’eez.

1-sit and table 3-on 1-place-1-foot.P

nisélá

3DO-1-carry.a.ropelike.thing.around.P

Nizhónígo saad ha’oodzíí’ ’áníléehgo bik’e’íłchí.

nicely word HO-speak.P 3-2-make.I-GO 3-2-write.I

Nídiiłne’.

3-2-hit.I

Níwe, k’ídíítih!

stop 3-2-break.SSO.I
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Níyolgo t’áá ’áko niishch’ił.

wind-GO immediately 3-blink.U

Ńdíshchíí’ yáázhí bąąh hasis’na’go shił yaa ’ádzaa.

pine.tree little 3-on 1-climb.P-GO 1-with down 3-act.P

Sha’ałchíní ayóó niłch’í naalkídi deineł’į́ ’áko ndi shí éí shináá bąą adin.

1-children very air 3-move.I 3-3.look.I however I 1-eyes 3-on doesn’t exist.

Shá bíighah na’ashkǫ́ǫ́’go yiishjį́į́’ lá.

sun proportionate 1-swim.CI-GO 1-sun.burn.I DISC

Shichidí t’ahdii yá’át’ééh, ’át’ah ’índa ła’ ninááhideeshnih.

1-car still 3-good.N later one again-3-1-buy.F

Shimá bighangóó shíni’ ńt’éé’ ch’ééh déago shhoogéé’.

1-mother 3-home-to 1-desire.to.go past in.vain 1-go.P-GO 1-with ho-become.lazy.X

Sohodizingo t’áá ká nídoó’nééh lágo.

prayer-GO neg 2-get.up.O LÁGO

T’ahádą̨́ą́’ dah ’ayítł’óh.

before.thus up 3-2-loom.set.I

T’áadoo ’anit’íní!

neg 2-do.NI-Í

T’áadoo hoshíníkéhé.

T’ÁADOO 2-scold.NI-Í

T’áá ká ’ooshháásh lágo.

neg 1-go.to.sleep.O LÁGO

T’áá ’ahánigóó yiizįįh

just near 2-stand.I

Tį’ ninádeiilnish.

let’s.go again-pl-1dpl-work.R

Yadiizíní bigháníshgéésh.

can 3-through-1-cut.open.I

yiilyį́į́h

3DO-1dpl-melt.it.(snow).I

yiishjį́į́h

Imperfective Mode: 1-become.black.I

Yiską́ągo nighanaad késhdę́ę́’į́">di naadeeshááł.

tomorrow 2-home-at 2-to-1-go.F

yíníshóó’

3DO-2-brush/comb.it.P

Łééchąą’í kin bitł’ááh góyaa ’ałhosh.

dog house 3-under down 3-sleep.NI

“Chizh ła’ nahílááh”, hałní jíní.

firewood some 2-gather.I 4-say.P 4-say.P
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying