Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Adą́ą́dą́ą́’ísh tł’óo’di nanilnishgo nee ’ałní’ní’ą́?

yesterday-Q outside-at 2-work.CI-GO 2-with noon

’Ahbínídą́ą́’ hashbį’go baa nídiisdzá ’ákondi t’áadoo ’áłtso da.

morning-past 1-clear.I-GO 3-for 1-start.P however but not-yet all NEG

’Ahwééh yishdlį́į́h ’áádóó naanishgóó yishááh.

coffee 3-1-drink.U and.then work-toward 3-1-go.U

’Ádihodideesht’ih sha’shin nisingo t’áadoo ’atah haasdzíi’ da.

RFLX-1-get.into.trouble.F perhaps 1-think.CI-GO NEG among 1-say.P NEG

’Áłah ’aleehgo ch’iyáán ’ádadiilnííł ’áko shį́į́ ’índa diné ndahidookah.

meeting-Comp food 3-1-Pl-make.F CONJ people 3-Pl.will-arrive.F

bik’ídiidis

3DO-1dpl-wrap.it.around.it.I

Ch’é’étiingóó naanéhígíí shił bééhózin.

entrance-along 3-play.I-COMP 1-with 3-know.NI

Da’adánídi ’áts’ą́ą́’ deeshghał.

restaurant-at ribs 3-1-eat.F

dadoołbish

pl-3DO-2dpl-boil.it.F

dazhdiłhį́į́h

pl-3DO-4dpl-melt.it.I

dazhdoołbish

pl-3DO-4dpl-boil.it.F

deiidlą́ą́’

pl-3DO-1dpl-drink.it.P

Dichin nínízin ya’?

hungry 2-want.NI Q

didadiiljeeh

pl-3DO-1dpl-start.fire.I

didadoołjéé’

pl-3DO-2dpl-start.fire.P

dididííłjah

3DO-2-start.fire.F

didiiljeeh

3DO-1dpl-start.fire.I

didíłjeeh

3DO-2-start.fire.I

Díí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo.

this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not LÁGO

Doo ’áłah diidleeł da.

NEG together pl-1dpl-meet.pl.F NEG

Doo t'áá k'ad nich'i' hasdzíí da.

do.not.want.to towards.you.pos 1-speak.P NEG

Gah bik’ee’ taah yí’áhígóó ’eesbąs.

rabbit foot water 3-into1-drive.Prog

hadazhdínóołchał

pl-3DO-4dpl-card.it.(as.in.wool).F

hadazhneeshchaad

pl-3DO-4dpl-card.it.(as.in.wool).P

hadeidínóołchał

pl-3DO-3dpl-card.it.(as.in.wool).F

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’éé’ --- doo sh yá’át’éeh da.

winter-past mine.shaft 1-work.I past neg 1-with 3-good.N neg

hanishchaad

3DO-1-card.it.(as.in.wool).I

hazhdééłbįįd

3DO-4-fill.something.up.with.it.P

Jáanísh naalnish?

John-Q 3-work.I

jididoołhįh

3DO-4-melt.it.F

jidííłhį́į́’

3DO-4-melt.it.P

jiyą́

3DO-4-eat.it.I

Jooł de’’aah.

ball here 3-2-bring.I

Kin Łánídi naashnish háálá ’áadi shaghan.

Flagstaff 1-work.I because there 1-live.NI

Na’nishkaadgo nídíshchííyaagi hanáshyį́į́h ńt’éé’ ’iiłhaazh lá, t’ah nít’éé’ shilééchąą’í ch’ééshinísid.

1-herd.I-GO pinetree-under-at 1-rest.I past 1-slept.P DISC all.of.sudden 1-dog 1-woke.up.P

nidajiskáá’

pl-3DO-4dpl-investigate.it.P

nideizlá

pl-3DO-3dpl-carry.a.ropelike.thing.around.P

Nimá yázhí bighanaad késhdę́ę́’į́">góó díílwoł dóó ’áájí ’awéé’ baa ’áhólyą́dooleeł.

your aunt 3-house-to 2-run-and that-way baby 3-for 2-care.CI FUT

nisínílá

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.P

nizhdooleeł

3DO-4-carry.a.ropelike.thing.around.F

Níwe, doo mósí nidziłtseed da!

stop NEG cat 3-4-kill.I NEG
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Shilééchąą’í bikéé’ yishááł.

my.dog 3-following 1-go.Prog

T’áadoo naaltsoos dayínółta’í.

neg book pl-3-2dpl-read.I-Í

italic highlight particle_0" aria-label="particle">T’áadoo naanishgóó dah diisháhí Shicheii kojį’ bił ni’ilwod.

before 1-work.(I)GOO start-out 1-walk.NEG grandpa here with 3-2-drive.(I)

Tsinaabąąs bee nida’abąąsgo shi’dizhchį́.

wagon 3-with pl-3-drive.I-GO 1-pass-born.P

wohtł’ó

3DO-2dpl-weave.it.I

woshóóh

3DO-2dpl-brush/comb.it.I

yiilyį́į́h

3DO-1dpl-melt.it.(snow).I

yik’íideezdiz

3DO-3-wrap.it.around.it.P

yiyiigish

3DO-3-make.one.cut.in.it.I