Your search for the mode Future (F)
has returned 50 entries

Ch’ééníshį́įgo náá’deeshtł’óół nissin.

return.summer.GO 1-again.weave.F 1-desire

Shichʼéʼé kinaasdaʼgo bitsiiʼ shá beʼdíítłʼóół. Tʼáásh ʼáko?

1-daughter 3-reach.puberty.P-GO 3-hair 1-for 3-2-tie.F just-Q okay

ʼÁłah ʼaleehdi ʼamá bééhániih daats'í bá ’ádazhniiyą́ą́’? ʼÁko daatsʼí nímasii łaʼ ʼakǫ́ǫ́ dííkááł.

group gathering-at mother 3-3-remember perhaps 3-for 4-pl-eat.P so perhaps potatoes some there 3-2-take.OC.F
listenloadingplaying

Are they perhaps having a Mother’s Day dinner at the chapter meeting? Perhaps you could take some potatoes there.

’Ałah ’aleehgóó deesháál nínízinísh doodago béésh nitsíkeesí daats’í bee nidoonááł ’éí doodago t’áá hooghanídi daats’í KTNN yídíiłts’iił?

meeting-to 1-go-F 3-2 want.NI-Q or computer possibly 2-watch.F or just home-at possibly KTNN 3-2-listen.F

’Ákǫ́ǫ́ shił díí’ash.

there 1-with 2sg-go.du.F

’Ííshją́ą́ ’at’ééd yázhí hooghandę́ę́’ ch’idoogááł.

certainly girl little house-from out-3-walk.F

’Áádę́ę́’ nánísdzáago łį́į́’ ni’deeshjoł.

from.there 1-return.p-GO horse 3-for pl-1-feed.F

Ashkii tł'óodi naashné ni. Nit'éé' bimá aní k'adee' 'aadéé' chiíłtsxóoí yilwoł.

boy outside-at 1-play.IP 3-say. past 3-mother 3-say.IP now there-from vehicle-yellow-NMZ 3-moving.fast.F

Baa dahwiinít’ínígíí sh bééhodoozįįł nissin.

agenda 1-with 3-about-ho-find.out.F 3-1-want.NI

Bee nahaldzoohí yah ’adíítį́į́ł. Da’ yah 'ííńtą́?

broom in 3-2-bring.F.SSO Q in 3.2.bring.P.SSO

bik’ídidiidis

3DO-1dpl-wrap.it.around.it.F

bik’ízhdidoodis

3DO-4-wrap.it.around.it.F

Chidí nahideeshnih ndi shibéeso ’ádin.

car 3-1-buy.F but 1-money 3-none.NI

dadidíníilkał

pl-3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).F

dadoohsį́į́ł

pl-3DO-2dpl-eat.it.F

Dá’ák’ehdi nídahodoohgoł.

cornfield-at pl-3-2-hoe.F

deidooyį́į́ł

pl-3DO-3dpl-eat.it.F

deidoołbish

pl-3DO-3dpl-boil.it.F

didadidiiljah

pl-3DO-1dpl-start.fire.F

didadidoołjah

pl-3DO-2dpl-start.fire.F

dididííłjah

3DO-2-start.fire.F

didiilyįh

3DO-1dpl-melt.it.F

didínííłkał

3DO-2-start.to.herd.them.(animals).F

diididoołjah

3DO-3-start.fire.F

diidį́į́ł

3DO-1dpl-eat.it.F

Díí yihahígíí biyi’, háísh tówónaanígóó ch’aa deeyá?

this year.IGII within who overseas.GOO travel 3-going.F-Q

Doo ’áłah diidleeł da.

NEG together pl-1dpl-meet.pl.F NEG

Doo tó tsíídkáá’ dididííkáał da.

NEG water charcoal-on start-3-2-put.OC.F NEG

Dziłghą́ą́’góó deeshááł nissin.

mountain-top-toward 1-go.F 1-want.CI

Gohwééh ’áłdó’ nahideeshnih nisinée beesénah lá.

coffee also 3-1-buy.F 1-want.NI-past 3-1-forget.P DISC

Haa'íyee' shinááł Diné bizaad bíhwiidííł'aał.

lets.see 2-1-watch.Prog Navajo language 3-2-learn.F

hadadiiltééł

pl-3DO-1dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

hadadínóołchał

pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).F

hadazhdoołtééł

pl-3DO-4dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

hadínéeshchał

3DO-1-card.it.(as.in.wool).F

Háidíígíísh neidiyoołnih nínízin?

which.one-ÍGÍÍ-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Hodíina’go bááh dootł’izhí deeshį́į́ł dóó ’ahwéé b ła’ deeshdlį́į́ł.

after.a.while-GO bread blue 3-1-eat.F and coffee 3-with some 3-1-drink.F

jididoołhįh

3DO-4-melt.it.F

Naʼahóóhai baa nídiikai ʼakó ʼakʼidahiʼniłí bee shí ʼadíílwoł.

rodeo 3-about 1pl-do.F so saddle.blanket 3-with 1-after 2-help.F

nidadiilyeeł

pl-3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

nidoohłeeł

3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nimá yázhí bighangóó díílwoł dóó ’áájí ’awéé’ baa ’áhólyą́dooleeł.

your aunt 3-house-to 2-run-and that-way baby 3-for 2-care.CI FUT

nizhdooleeł

3DO-4-carry.a.ropelike.thing.around.F

Níká ’adeeshwoł biniiyé níyá.

2-for 1-run.F 3-purpose.of 1-came.P

Shilį́į́’ doo dah didíłdąsh da.

1-horse NEG up start-3-2.jerk.F NEG

Yéego ’ííníłta’, she’awéé’, ’áko nizhónígo ni’dííłtah.

really 2-study.NI 1-baby so well 2-graduate.F

yididínóołkał

3DO-3-start.to.herd.them.(animals).F

yik’ídeididoodis

pl-3DO-3dpl-wrap.it.around.it.F

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi háadish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI

Yiską́ągo daats’í doodaii’ naakiiską́ągo daats’í dah dideeshááł.

tomorrow.GO maybe either two.tomorrow-GO or start.off 1-start.go.F