Your search for the mode Future (F)
has returned 50 entries

Ch’ééníshį́įgo náá’deeshtł’óół nissin.

return.summer.GO 1-again.weave.F 1-desire

ʼAdaʼniigeh, nihíká ʼadoohjah.

3pl-marry.F 1dpl-after 2dpl-run.pl.F
listenloadingplaying

We are having a wedding, we need everyone’s help.

ʼAshiiké ’éí ʼatsʼos bee ʼazhish biniiyé chahashʼoh ʼádeidoolííł.

boy-pl TOP feather 3-means-of dance 3-reason shade-house 3-3-pl-build.F

’Ach’íí’ ła’ deeshį́į́ł.

rolled.intestine some 1-eat.F
listenloadingplaying

I will eat rolled intestines now and then.

’Áłtsé biba’ dooleeł ’áko shį́į́ ’índa nihił dah adidoolwoł.

first 3.for will until then only 1.with start 3-drive.F

’Ííshją́ą́ ’at’ééd yázhí hooghandę́ę́’ ch’idoogááł.

certainly girl little house-from out-3-walk.F

’Áádę́ę́’ nánísdzáago łį́į́’ ni’deeshjoł.

from.there 1-return.p-GO horse 3-for pl-1-feed.F

Át’ah ’índa shaa náádíídááł.

later 1-to again-2-come.F

bik’ídadidoohdis

pl-3DO-2dpl-wrap.it.around.it.F

bik’ídidíídis

3DO-2-wrap.it.around.it.F

Chaha’oh biyaagi ni’dííłbąs.

shade.house 3-under-at 2-drive.F

Chidí łizhinígíí doodago łigaaígíí daats’í nahideeshnih?

car black-nom or white-nom perhaps 3-2-buy.F

dadiidį́į́ł

pl-3DO-1dpl-eat.it.F

dadizhdínóołkał

pl-3DO-4dpl-start.to.herd.them.(animals).F

dadoohsį́į́ł

pl-3DO-2dpl-eat.it.F

deeshį́į́ł

3DO-1-eat.it.F

deididoołhįh

pl-3DO-3dpl-melt.it.F

didadidiiljah

pl-3DO-1dpl-start.fire.F

didazhdidoołjah

pl-3DO-4dpl-start.fire.F

didínéeshkał

3DO-1-start.to.herd.them.(animals).F

diidį́į́ł

3DO-1dpl-eat.it.F

Doo ’áłah dadiidleeł da.

NEG together pl-1dpl-meet.pl.F NEG

dííłbish

3DO-2-boil.it.F

Gohwééh ’áłdó’ nahideeshnih nisinée beesénah lá.

coffee also 3-1-buy.F 1-want.NI-past 3-1-forget.P DISC

hadiiltééł

3DO-1dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

hadínóołchał

3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).F

haidínóołchał

3DO-3-card.it.(as.in.wool).F

Háí lá Naatsis’áángóó náádeesdzá?

who-Q discover Navajo.Mountain.GOO again-3-go.F

Hííłch’į’go ’índa ta’iideeshnih.

evening.GO until 1-mix.dough.F
listenloadingplaying

I will mix the dough towards evening.

Hodíína’go deesháál.

in.a.while-GO go.sg.F

Hooghan bikáá’ dah si’ánígíí bíyah da’nii’áago ’ádíílį́į́ł ’áko hooghan doo ’ałhiih nídoołdas da.

hogan 3-on up 3-sit.SPN-ÍGÍÍ 3-under pl-3-extend.NP-GO 3-2-make.F so hogan NEG RECIP-3-collapse.F NEG

jididoołhįh

3DO-4-melt.it.F

jidooyį́į́ł

3DO-4-eat.it.F

jidoołbish

3DO-4-boil.it.F

Na’nízhoozhígóó deeyá, ya’?

Gallup-toward 2-go.sg.F Q

neidooleeł

3DO-3-carry.a.ropelike.thing.around.F

nideeshłeeł

3DO-1-carry.a.ropelike.thing.around.F

nideidooleeł

pl-3DO-3dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

nidoohłeeł

3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nimá sání bich’į́’ ch’iyáán ła’ dijááh.

2-grandmother 2-to food some start-3-2.take.PlO2.F

Nimá yázhí bighangóó díílwoł dóó ’áájí ’awéé’ baa ’áhólyą́dooleeł.

2-auntie 3-house-toward 2-run.F and there-at baby 3-to 2-care.CI FUT

Níká ’adeeshwoł biniiyé níyá.

2-for 1-run.F 3-purpose.of 1-came.P

Shínaaí shíká ’adoolwoł nisin ńt’éé’ ’áłt’ąą t’áadoo níyáa da.

1-older.brother 1-for 3-run.F 1-want.NI but after.all NEG 3-come.sg.P NEG

Tó háálínídi ’ahéédidiit’ashałní’ní’ą́ągo.

spring-at refl-1du-meet.F noon-GO
listenloadingplaying

Let’s meet at the spring at noon.

Tł’éé’ hodooleeł t'ahádą́ą́’ chizh ła’ ’ahidíłne’.

night 3-become.F before.thus wood some 3-2-chop.I

Yéego ’ííníłta’, she’awéé’, ’áko nizhónígo ni’dííłtah.

really 2-study.NI 1-baby so well 2-graduate.F

yideeshjį́į́ł

Future Mode: 1-become.black.F

Yiską́ągo níléí hódahdi ’ółta’di ni’dí’néeshtįįł nissin.

tomorrow that up.at school-at 1-teach.F 1-want.CI