Your search for the mode Future (F)
has returned 50 entries

’Ach’íí’ ła’ deeshį́į́ł.

rolled.intestine some 1-eat.F
listenloadingplaying

I will eat rolled intestines now and then.

’Ałah ’aleehgóó deesháál nínízinísh doodago béésh nitsíkeesí daats’í bee nidoonááł ’éí doodago t’áá hooghanídi daats’í KTNN yídíiłts’iił?

meeting-to 1-go-F 3-2 want.NI-Q or computer possibly 2-watch.F or just home-at possibly KTNN 3-2-listen.F

’Ałní’ní’ą́ągo tó háálínídi ’ahéédidiit’ash.

noon-GO spring-at refl-1du-meet.F

’Áádę́ę́’ nánísdzáago łį́į́’ bá nida’deeshjoł.

from.there 1-return.P-GO horse 3-for pl-1-set.out.NCM.F

"Binák’eegóó baa da’ashch’osh lá," didíínííł.

3-eye-between-around 3-to pl-3-infest.P DISC 3-2-tell.F

bik’ídadidiidis

pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.F

bik’ídazhdidoodis

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.F

bik’ídidoohdis

3DO-2dpl-wrap.it.around.it.F

Ch’éénísh’į́įgo náá’deeshtł’óół nissin.

out summer.GO 1-again.weave.F 1-desire
listenloadingplaying

I want to weave again when summer returns.

Chaha’oh biyaagi ni’dííłbąs.

shade.house 3-under-at 2-drive.F

dadiilbish

pl-3DO-1dpl-boil.it.F

Damóogo nihaa náájídááh.

Sunday.GO us.return 4-again.visit.F
listenloadingplaying

Visit us again on Sunday.

dazhdooyį́į́ł

pl-3DO-4dpl-eat.it.F

dazhdoołbish

pl-3DO-4dpl-boil.it.F

deeshį́į́ł

3DO-1-eat.it.F

dididiiljah

3DO-1dpl-start.fire.F

dididoołjah

3DO-2dpl-start.fire.F

Dii éé’ shił nizhónígo nahideeshniih nisin nt’éé’ ’áko ndi ayóo ilį́į́ .

this clothing 1-with 3-like-GO 3-1-buy.F 1-think.Cl Past even then very 3-expensive Disc

diididoołjah

3DO-3-start.fire.F

dizhdidoołjah

3DO-4-start.fire.F

dííłbish

3DO-2-boil.it.F

hadadíníilchał

pl-3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).F

hadadínóołchał

pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).F

hadazhdoołtééł

pl-3DO-4dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

hadeeshtééł

3DO-1-carry.him/her.up.out.of.something.F

hadeidínóołchał

pl-3DO-3dpl-card.it.(as.in.wool).F

hadííłtééł

3DO-2-carry.him/her.up.out.of.something.F

Hahgo lá tá’dinigizh?

When part 2-shear.F

hazhdínóołchał

3DO-4-card.it.(as.in.wool).F

Háidíígíísh neidiyoołnih nínízin?

which.one-ÍGÍÍ-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Na’nízhoozhígóó náádínídzáago háadish ’adeeshį́į́ł nínízin?

Gallup-toward again-2-go.R-GO where-Q 1-eat-F 2-want.NI

Na’nízhoozhígóó nihił ’adeeswod ’áko shį́į́ ’adiidį́į́ł chidí nihá ’ánálnéehgo.

Gallup-to 1-with INDEF-drive.P then maybe 1-dual-eat.F car 1-for 3-fix.I-GO

Naʼahóóhai baa nídiikai ʼakó ʼakʼidahiʼniłí bee shí ʼadíílwoł.

rodeo 3-about 1pl-do.pl.F so saddle.blanket 3-with 1-after 2-help.F

Naʼahóóhai nitsaa b hoo’aahgóó dóola dííyééł.

rodeo 3-big.NI 3-with areal-space.I-to bull 2-haul.F

Ni ga’ k’ad dibé bikéé’ díínááł.

you EMPH now sheep 3-behind 2-go.F

nidadiilyeeł

pl-3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nimá yázhí bighangóó díílwoł dóó ’áájí ’awéé’ baa ’áhólyą́dooleeł.

your aunt 3-house-to 2-run-and that-way baby 3-for 2-care.CI FUT

Níká ’adeeshwoł biniiyé níyá.

2-for 1-run.F 3-purpose.of 1-came.P

Shichidí t’ahdii yá’át’ééh, ’át’ah ’índa ła’ ninááhideeshnih.

1-car still 3-good.N later one again-3-1-buy.F

Shínaaí shíká ’adoolwoł nisin ńt’éé’ ’áłt’ąą t’áadoo níyáa da.

1-older.brother 1-for 3-run.F 1-want.NI but after.all NEG 3-come.sg.P NEG

Sitsii’ ndeeshshoh léi’ tó ’anideizgiz lá.

1-hair 3-1-moist.F because water 3-turn.off.R DISC
listenloadingplaying

I was going to wet my hair but the water got turned off.

T’ah kodą́ą́’ kélchí nahideeshnih.

still now-past moccasin 3-1-buy.F

T’ahádą́ą́’ niha’áłchiní ’ólta’di bá hada’didoołííł.

right.now 2pl-children school-at 3-for pl-2dpl-enroll.F

Yéego ’ííníłta’, she’awéé’, ’áko nizhónígo ni’dííłtah.

really 2-study.NI 1-baby so well 2-graduate.F

yideeshjį́į́ł

Future Mode: 1-become.black.F

yididínóołkał

3DO-3-start.to.herd.them.(animals).F

yidooyį́į́ł

3DO-3-eat.it.F

Yiską́ągo nighandi naadeeshááł.

tomorrow 2-home-at 2-to-1-go.F

Yiską́ągo Na’nízhoozhídi, háádish ’adeeshį́į́ł ninízin?

tomorrow Gallup-at where-Q 2-eat.F 2-want.CI