Your search for the mode Future (F)
has returned 50 entries

ʼAshiiké ’éí ʼatsʼos bee ʼazhish biniiyé chahashʼoh ʼádeidoolííł.

boy-pl TOP feather 3-means-of dance 3-reason shade-house 3-3-pl-build.F

Abínídą́ą́’ kintahgóó dah didoohkah.

morning-past town-GÓÓ up start-3pl.go.F

’Áádę́ę́’ nánísdzáago łį́į́’ bá nida’deeshjoł.

from.there 1-return.P-GO horse 3-for pl-1-set.out.NCM.F

’Ákǫ́ǫ́ shił díí’ash.

there 1-with 2sg-go.du.F

’Ólta’góó daats’í deeshááł doodaii’ jooł bee nideeshneeł.

school-toward maybe 1-walk.F or ball 3-with 1-play.F

’Áłah ’aleehgo ch’iyáán ’ádadiilnííł ’áko shį́į́ ’índa diné ndahidookah.

meeting-Comp food 3-1-Pl-make.F CONJ people 3-Pl.will-arrive.F

"Doildinę́ę’ daazts’ą́ą́ lá," didííniił.

3-be.outcast.NI-deceased 3-die.P DISC 3-2-tell.F
listenloadingplaying

Tell them "The despicable one has died."

bik’ídadidiidis

pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.F

bik’ídidoohdis

3DO-2dpl-wrap.it.around.it.F

bik’ídidíídis

3DO-2-wrap.it.around.it.F

bik’ízhdidoodis

3DO-4-wrap.it.around.it.F

Ch’éénísh’į́įgo náá’deeshtł’óół nissin.

out summer.GO 1-again.weave.F 1-desire
listenloadingplaying

I want to weave again when summer returns.

Chidí łizhinígíí doodago łigaaígíí daats’í nahideeshnih?

car black-nom or white-nom perhaps 3-2-buy.F

dadidiilyįh

pl-3DO-1dpl-melt.it.F

dadidoołhįh

pl-3DO-2dpl-melt.it.F

dadiilbish

pl-3DO-1dpl-boil.it.F

Damóogo ’áłah ’aleeh ’áko ’áadi nihaadíínááł.

Sunday 3-gather 3-be so there-at 1-Pl-to-2-arrive.F

Dá’ák’ehdi nídahodoohgoł.

cornfield-at pl-3-2-hoe.F

deeshbish

3DO-1-boil.it.F

deeshį́į́ł

3DO-1-eat.it.F

deidoołbish

pl-3DO-3dpl-boil.it.F

dididííłjah

3DO-2-start.fire.F

didiilyįh

3DO-1dpl-melt.it.F

didínéeshkał

3DO-1-start.to.herd.them.(animals).F

diididoołjah

3DO-3-start.fire.F

diilbish

3DO-1dpl-boil.it.F

dizhdínóołkał

3DO-4-start.to.herd.them.(animals).F

Díí yiską́ągo ’íídííłtah.

this tomorrow 3-2-read.F

doohsį́į́ł

3DO-2dpl-eat.it.F

Gohwééh ’áłdó’ nahideeshnih nisinée beesénah lá.

coffee also 3-1-buy.F 1-want.NI-past 3-1-forget.P DISC

hadadíníilchał

pl-3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).F

hadazhdínóołchał

pl-3DO-4dpl-card.it.(as.in.wool).F

hadiiltééł

3DO-1dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

Hahgo lá tá’dinigizh?

When part 2-shear.F

haidínóołchał

3DO-3-card.it.(as.in.wool).F

Hodíína’go ch’í’deeshnił.

later.GO out.animals.F

Hodíína’go deesháál.

in.a.while-GO go.sg.F

Na’nízhoozhígóó chídí doo n dah didoolwoł da.

Gallup-to car NEG 2-with up start-3.drive.F NEG

Nahałtin ládą́ą́’ doo deesháał da.

3s-rain.I in.case NEG 1-go.F NEG

neidooleeł

3DO-3-carry.a.ropelike.thing.around.F

nidazhdooleeł

pl-3DO-4dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

nideidooleeł

pl-3DO-3dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nídeezidgo ’índa hoł ní’deeswod.

month-GO only.then 4-with 2-drive.back.F

Shínaaí shíká ’adoolwoł nisin ńt’éé’ ’áłt’ąą t’áadoo níyáa da.

1-older.brother 1-for 3-run.F 1-want.NI but after.all NEG 3-come.sg.P NEG

yideeshjį́į́ł

Future Mode: 1-become.black.F

yidooyį́į́ł

3DO-3-eat.it.F

yik’íididoodis

3DO-3-wrap.it.around.it.F

Yiską́ągo shicheii nihaa deeshááł ní.

tomorrow 1-grandfather 1pl-to 1-walk.F 3-say.NI

ʼAwéé chʼídeeldloʼ; chʼiyáán bá ʼádaʼdoołííł dóó bá niʼdaʼdoonih.

baby 3-laugh.P food 3-for pl-3-2dpl-prepare.F and 3-for pl-3-2dpl-distribute.F

ʼDa’azhishgóó, sis łigaii shaʼ díílééł.

dance-to 1-go.F belt silver 1-borrow 3-lend.SFO.F