Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries
’Aghaa’ hooghan góne’ shijool.
wool house inside 3-lie.NCM.SPN’Ahwééh doo dich’í’ígíí ła’ jóódlą́ą́’.
coffee NEG 3-bitter.NI-NOM some 3-4-drink.O’Ahwééh ła’ wóshdlą́ą́’.
coffee some 3-1-drink.O’Ak’éégo ’éí chizh niléí keehaidi ninahdahiigééh nt’éé’.
autumn-GO that wood over.there winter.camp-at pl-3-1-unload.P past’Óshą́ą́’ laanaa’ dichin shi’niiłxį́.
1-eat.O wish hunger 1-3-kill.I'Ólta’góó deínóhkááh.
school-toward pl-2dpl-go.pl.PROGbik’ídisoodiz
3DO-2dpl-wrap.it.around.it.PBíni’dii si’ą́ t’áádoo baa nánít’íní.
3-let-stay 3-sit.SRO.SPN just.NEG 3-about 2-bother.NICh’ééh jiyáán náánááshdą́ą́’.
watermelon again-1-eat.RCh’óóshdą́ą́dą́ą́’ Bilagáanaa Bizaad doo diists’a’ da. K’ad ’éí t’áá shxǫǫ t’áá bee yáshti’.
formerly English neg 1-understand.I neg. Now TOP good.thing barely 3.with 1.speak-IChidí nidabinołtłáád.
car pl-3-2dpl-stop.IDa’ ’ałní’ní’ą́ąjį’ tł’óo’di nishínílnish?
Q noon-until outside-at 2-work.Pdadidiilyįh
pl-3DO-1dpl-melt.it.Fdajííłhį́į́’
pl-3DO-4dpl-melt.it.(snow).Pdeidiłhį́į́h
pl-3DO-3dpl-melt.it.Ideiidlą́ą́’
pl-3DO-1dpl-drink.it.Pdidííłhįh
3DO-2-melt.it.Fdidíłjeeh
3DO-2-start.fire.Idiidį́į́ł
3DO-1dpl-eat.it.FDíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo.
this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not LÁGODíí yihahígíí biyi’, háísh tówónaanígóó ch’aa deeyá?
this year.IGII within who overseas.GOO travel 3-going.F-QGohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ biłgo daats’í nínízin?
coffee only TOP or milk perhaps 3-with 3-2-want.NIHa’át’íísh neidiyoołnih nínízin?
who-Q 3-3-buy.F 2-think.NIHa’át’íí́sh baa hane’?
What Q 3-for be.told.CIhadanoołchaad
pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).Phadíníilchał
3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).Fhadííníłbįįd
3DO-2-fill.something.up.with.it.PHaidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’éé’ --- doo shił yá’át’éeh da.
winter-past mine.shaft 1-work.I past neg 1-with 3-good.N neg
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- -dą́ą́’ past timefind in Navajo Postposition Lexicon
- -ne’ behindfind in Navajo Postposition Lexicon
- Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)
- naashnish work
- ńt’éé’ relates to past timefind in Navajo Adverb Lexicon
- doo --- da frame to negativize verbs and phrasesfind in Navajo Adverb Lexicon
- -ił withfind in Navajo Postposition Lexicon