Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Ashkii yázhí éí bimá kingóó yił yi’ash.

boy little TOP 3-mother store-to 3-with 3-walk.du.Prog

’Ayóo deesk’aazgo beeldléí ditánígíí biih násh’nah.

very cold-GO blanket 3-thick.NI-ÍGÍÍ 3-into 1-crawl.R

’Ałk’idą́ą́’ ’ayóo nahałtin ńt’éé’.

long.ago very areal-rain.I past

-íniiká

-nánii

-t’ah

bik’ídisoodiz

3DO-2dpl-wrap.it.around.it.P

Bíla’ashdla’ii nishlį́.

3-hand-five-NOM 1-be.NI

Ch’íníyáá nít’ę́ę́’ t’áá hooshch’į’ łééchąą’í shich’į’ ch’élwod.

out-1-go.P past suddenly 1-to dog out-3-come.P

Chidí nahideeshnih ndi shibéeso ’ádin.

car 3-1-buy.F but 1-money 3-none.NI

Dah díníilghaazhísh ’íilnilaa?

fry.bread-Q 3-2-make.P

dajiyą́

pl-3DO-4dpl-eat.it.I

Damóo yę́ędą́ą́’ dziłghą́ą́’dę́ę́’ shádí dóó ba’áłchíní bił ’adaashkai.

sunday past-time mountain top.of-from 1-elder.sister and 3-children 3-with downward-1-go.Pl.P

deidííłhį́į́’

pl-3DO-3dpl-melt.it.P

deiigish

pl-3DO-1dpl-make.one.cut.in.it.I

didazhdidoołjah

pl-3DO-4dpl-start.fire.F

didazhdííłjéé’

pl-3DO-4dpl-start.fire.P

dididííłjah

3DO-2-start.fire.F

Diné nishłį́ndi Bilaagana bizaad t’éí bee yáshti’.

Navajo 1-be.NI but English language only 3-with 1-speak.I

Dííshą’ látsíní háádę́ę́’ naa ninídee’?

this-Q bracelet where-from 2-to 3-arrive.PlO.P

Díkwíísh ninááhai?

how.many-Q 2-winter.NI

doo t’áá k’ad --- da

doołbish

3DO-2dpl-boil.it.F

Díkwíí lá ninááhai?

how.many Q 2-winter

haa níłtsááz

’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Haa’ísh nínígai?

where-Q 2-hurt.I

haahláyéé

hadasiigeed

pl-3DO-1dpl-dig.it.out.P

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’éé’ --- doo sh yá’át’éeh da.

winter-past mine.shaft 1-work.I past neg 1-with 3-good.N neg

Haidą́ą́’ shich’ą́ą́h ’ííchííl na’nishkaadgo.

winter-past 1-protect 3-snow.P 3-1-herd.CI-GO

haidínóołchał

3DO-3-card.it.(as.in.wool).F

Háadish nichidí nííníłbą́ą́z?

where-at-Q 2-car 3-2-.park.P

háajį’

Jáan, nanilnishísh?

John 2-work.I-Q

K’ad cháshk’eh gódę́ę́’į́">yaa tó de ’anool’ąął.

now wash down water up 3-rise.Prog

Kintah góyaa yishááł ńt’éé’ béeso ńdiiłtsooz

areal-down 1-go.Prog past money 3-1-pick.FFO.P

Naat’áanii ’índa níyá.

boss just 3.arrive.P

nidadiilyeeł

pl-3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

nidasiilyá

pl-3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.P

nidoohłeeł

3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

Ronísh saad neiiłkaah?

Ron-Q word 3-3-investigate.I

Shidá’í dóola yilááh ’ábóodziil jiní.

1-Uncle bull 3-greater 3-strong.NI 4-say.P

Shiyáázh Damóogo ’índa ’áádę́ę́’ nídeesdzá

1-son Sunday.GO will.be from 2-returning.F

Shizhé’é bidá’ák’eh ’éí shicheii bidá’ák’eh táadi yilááh ’ánáníłtso.

1-father 3-field TOP 1-grandfather 3-field three-at 3-big 3-again-big.NI

Shínaaí shich’ą́ą́h naaghá.

1-older.brother 1-protect 3-go.CI

Shínaaí shíká ’adoolwoł nisin ńt’éé’ ’áłt’ąą t’áadoo níyáa da.

1-older.brother 1-for 3-run.F 1-want.NI but after.all NEG 3-come.sg.P NEG

Tó bee naat’ahí yę́ę bitł’áahdi yiichxii’ lá.

water canteen past 3-under-at 3-rust.P DISC

yidíníłkaad

3DO-3-start.to.herd.them.(animals).I

yiigish

3DO-2-make.one.cut.in.it.I

yíníshóó’

3DO-2-brush/comb.it.P