An example search has returned 50 entries

’Ahbínídą́ą́’ t’óó ’ahodiyeeshdláałgo biniinaa ’ólta’di doo hah níyáa da.

morning-past with pretend-1-move.Prog-GO 3-because school-at NEG quickly 1-go.P NEG

’Akóyaa ’adah, t’áá baa ’áhólchįįh.

there-down down, just 3-to 2-aware.NI

’áko

CONJ

’Áłtsé nééł’į́į́’ ’áko ’índa ’ííyą́ą́’.

first 1-look.P after.that 1.eat.P
listenloadingplaying

I looked at it first, after that I ate it.

’Ííshją́ą́ ’at’ééd yázhí hooghandę́ę́’ ch’idoogááł.

certainly girl little house-from out-3-walk.F

’Óshą́ą́’ laanaa’ dichin shi’niiłxį́.

1-eat.O wish hunger 1-3-kill.I

-ii’, yi’

-ił

-jí + -k’ehgo

Ahwééh yishdlį́į́ ’áko ’índa ch’éénásdzíd.

coffee 3-1.drink.P when 3-1.wake.up.P

Asdzą́ą́ yázhí bichidí doondó’ naalnish da.

woman little 3-car not.even but 3-work.P NEG

Béésh bee hane’é b nááshbał.

phone 3-with 1-whirl.Prog

Bini’ íídeeshtah doodago ’éiyá yóó’ ’adeeshwoł.

let will-1-school or only away 1-off-run.P

Ch’ah ’éí doodaii’ nák’ee sinilí łizhinígíí daats’í nee hólǫ́’?

hat or sunglasses perhaps 2-with 4-exist.NI
listenloadingplaying

Do you have a hat or sunglasses? / Maybe you have a hat or sunglasses.

Da’ Cubadę́ę́’ tsinaa’eeł nił ní’éél?

Q Cuba-from boat 2-with 3-float.P

dadiilyį́į́’

pl-3DO-1dpl-melt.it.P

dajííshóó’

pl-3DO-4dpl-brush/comb.it.P

daooyą́ą́’

pl-3DO-2dpl-eat.it.P

dego

deidííłhį́į́’

pl-3DO-3dpl-melt.it.P

deiilzhóó’

pl-3DO-1dpl-brush/comb.it.P

diilyį́į́h

3DO-1dpl-melt.it.I

Diné ła’ nizhónígo kéédahojit’į́ danihó’ní, ’áko ndi doo ’ákót’ée da.

people some 3-nice.NI-GO pl-4-3-reside.NI 3-Pl. so but NEG 4-think.CI NEG

Dlǫ́ǫ́’ ’a’ą́ą́dę́ę́’ hanoolne’ dóó naneesne’.

prairie.dog hole-from stick.head.up.out.P and 3-look.around.P

dóó

CONJ

hadeneeshchaad

pl-3DO-3dpl-card.it.(as.in.wool).P

hainiłchaad

3DO-3-card.it.(as.in.wool).I

hanishchaad

3DO-1-card.it.(as.in.wool).I

Háágóó lá díníyá?

where-to.Q 2-go.F

Háágóó shą’ díníyá?

where-to.Q 2-go.F

Háidíígíí lá neidiyoołnih?

which.one-ÍGÍÍ DISC 3-3-buy.F
listenloadingplaying

Which one is s/he going to buy?

Hodíína’go ch’í’deeshnił.

later.GO out.animals.F
listenloadingplaying

I’ll take out the animals soon.

Hodíínáá’ágo bááh dootł’izhí ła’ deeshį́į́ł.

after.a.while-GO bread blue some 1-eat.F

John dáádílkałdóó sizį́į́ dóó ’áádę́ę́’ déez’į́į́’.

John door-from 3-stand.SPN and there-from 3-look.CI
listenloadingplaying

John is standing at the doorway and looking this way.

jíí’aal

3DO-4-chew.it.P

na’ńle’dii

Nichidísh háadi nííníłbą́ą́z?

2-car-Q where-at 3-2-park.P

nideiskáá’

pl-3DO-3dpl-investigate.it.P

Nimá yázhí bighangóó díílwoł dóó ’áájí ’awéé’ baa ’áhólyą́dooleeł.

2-auntie 3-house-toward 2-run.F and there-at baby 3-to 2-care.CI FUT

Shimá bighangóó náshdáahgo łééchąą’í baná’ástso’.

1-mother 3-house-toward again-1-go-GO dog 3-again-1-feed.R
listenloadingplaying

Whenever I go to my mother’s house, I feed the dog.

Shí t’óó ’ááłk’iis yisháałgo shizhé’é tsékooh gódeg ha’asbą́ą́z.

1 merely SUP-alongside 1-go.Prog-GO 1-father canyon areal-up up-3-drive.P
listenloadingplaying

My father drove (a wagon) up out of the canyon with me walking alongside.

Tódínéeshzhee’góó hodzoołtsééh laanaa.

kayenta-to areal-4-see.O hope
listenloadingplaying

I wish i could see Kayenta.

Ts’aa’ t’áá nitsaaígíí bídin nishłį́.

basket just 3-large.NI-nom 3-lack 1-be.NI

Tsé nitsaa ’áko nidaaz.

stone 3-big CONJ 3-heavy
listenloadingplaying

The stone is big so it is heavy.

Tł’éédą́ą́’ ńléí dził bine’jí ’adildííl yiits’a’ ni’.

night-past there mountain 3-behind-way thunder 3-sound.P recall

woo’aal

3DO-2dpl-chew.it.P

yiigish

3DO-1dpl-make.one.cut.in.it.I

Yiską́ągo shicheii nihaa deeshááł ní.

tomorrow 1-grandfather 1pl-to 1-walk.F 3-say.NI

Yiłką́ą́dą́ą́’ n’diish’na áádóó ’olta’goo dah diiyá. (YM 1987:764)

Dawn.last 1-got.up and school.GOO off.to 1-walk.P
listenloadingplaying

At dawn, I got up and took off for school.

łah