An example search has returned 50 entries
’Ahbínídą́ą́’ t’áadoo ’ííyą́ą́’góó biniinaa wónáásdóó sitsiits’iin díínii’.
morning-past neg 1-eat.P-GO.NEG because soon 1-head 3-ache.P
listen
I didn’t eat this morning, so my head ached.
bookmark- Perfective (P) (yi, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- ’ashą́ eatfind in Navajo Verb Modes
- Perfective (P) (yi, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- díínii’ ache, be in painfind in Navajo Verb Modes
- ’ahbínídą́ą́’ this morningfind in Navajo Adverb Lexicon
- -niinaa because of, on account offind in Navajo Postposition Lexicon
-dóó
from a specific location or point in space or time
bookmark-góó
to, toward, along, on, with a numeral it indicates a date
bookmark-íniiká
-ni
Béésh ’áłts’ózí bee ’atsidí bee ’aháníłne’.
wire hammer 3-with 3-1-beat.PChidí bitiin ’ałts’ą́ą́hjí ’ańt’i’.
Chidí kǫ́ǫ́ ndaajeehígíí t’áá ’ániidígo dahodeezlįįd.
car here 3-run.pl.I-COMP just recently pl-3-become.PChidí naa’na’í ’ayóo bídin nishłį́.
tractor really 3-without 1-be.NIChidí naat’a’í nihił dah diit’a’.
airplane 1dpl-with up 3-fly.PChidí naat’a’íísh hooghankáá’góó ch’ínísaal ’éí doodaii’ dziłghąą’góó daats’í?
airplane house-over-along over-3-fly.P TOP or mountain-attached-along perhapsChidí k’adę́ę yichxǫǫh lágo naháłnii’.
car almost 3-fall-apart.I altered 3-1-buy.PDa’ dibé nee hólǫ́?
Q sheep 2-with 3-exist.NIDá’ák’ehdi t’ah ńt’éé’ t’óó ’ayóigo nahachagii bizhiin yijiłgo yiiłtsą́.
field-at still past just very grasshoppers swarm 4-move.along.Prog-GO 3-1-see.PDibé yázhí ła’ yóó’ ’ííyáá ńt’ę́ę́’ tsiyi’di bik’íníyá.
lamb one away 3-go.P past forest-at 3-find.it.PDíí chizh shá ’ałk’íniishóósh.
this firewood 1-for 3-2-split.IDoo bił bééhózin da ya’?
neg 3-with 3-know.CI neg QDoo choshijooł’į́į́’ le’ ’át’éégóó shił hóyéé’.
NEG 3-1-make.use.O proof.against-NEG 1-with lazy.NIha’át’éédę́ę́’
haa néelt’e’
haa nízah nináhálzhishgo shą’
Háágóósh díníyá?
where-to-Q 2-go.IHái da shą’ tsinaa’eeł ’ájiilaa?
who DA Q boat 3-4-make.PHáágóósh díníyá?
where-to-Q 2-go.Ijíí’aal
3DO-4-chew.it.PKwe’éshą’ haa nízah nináhálzhishgo nináháltį́į́h?
here-Q how 3-long.N-up.to time.move.R-GO rain.RKwe’éshą’ haa nízah nináhálzhishgo nináháltį́į́h?
here-Q how 3-long.N-up.to time.move.R-GO rain.RKwe’éshą’ haa nízah nináhálzhishgo nináháltį́į́h?
here-Q how 3-long.N-up.to time.move.R-GO rain.RMary hádą́ą́’sh ’ólta’dę́ę́’ nádzá?
Mary when-past-Q school-from 3-return.PNa’ahóóhaii Ya’iishjááshtsoh bini góne’ nída’adleeh.
July 3-in 3-into rodeo 3-Pl-SUP-be.RNaalyéhé bá hooghandi t’ah doo dá’deelkaałdą́ą́’ nisingo na’ńle’dii tsį́į́ł shiisxį́ (siisxį́).
trading.post-at just NEG 3-PASS-close.I-past 1-think.N-GO dismay speed 1-3-kill.PNá’oolkiłí sits’ą́ą́’ tanáóó’nił lágo!
watch 1-away 3-1-take.apart.O don’tnidajiskáá’
pl-3DO-4dpl-investigate.it.PNił hǫ́zhǫ́ǫ́sh doodaii’ doósh nił hózhǫ́ǫ da?
2-with-happy.NI-Q or neg-Q 2-with happy.NI negSaad naashkaahgo baa naashá.
word 3-1-research.CI-GO 3-to 1-go.ProgShicheii t’áá ’íiyisíí hastihgo biniinaa kónááhoot’éhí doo na’ádódlíi da.
1-grandfather very 3-old.N-GO because next.year NEG 3-expect.live.NP NEGShilééchąą yázhí shikéé’ yildlosh ńt’éé’ hashtł’ish yiih yildloozh.
1-dog little 1-behind 3-walk.Prog past mud 3-into 3-walk.PShiye’ éí naaki béeso yideená chidí yésį́.
1-son TOP two money 3-exchange.for car 3-stand.SPNt’ahdii
t’óó
Tó bąąhjí naa’ołí k’idíílá.
I planted the beans alongside the stream.
bookmarkwónáásdóó
ya’
Yas naanáásmasgo wónáásdóó ’ayóó ’áníłtsxo silį́į́.
snow 3-1-roll.around.Prog soon more large 3-become.PI was rolling the snowball around and it got very large.
bookmark