Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Ahwééh náánááshdlą́ą́’.

coffee again-1-drink.R

’Ashkii t’áá ’ádíláahęę’ nihił yah ’eelwod.

boy just annoyingly-past 1dpl-with into 3-go.P

’Ayóigo deesk’aaz --- ’áyąą dah dinítsiz.

terribly cold no.wonder up 2-shiver.NI

’Ayóo deesk’aazgo beeldléí ditánígíí biih násh’nah.

very cold-GO blanket 3-thick.NI-ÍGÍÍ 3-into 1-crawl.R

’Áshįįh Bii’ Tóógóó náádísdzáago dziłghą́ą́’ hanáádeesh’nah.

Salt.Lake.City-toward again-1-go.F-GO mountain-back again-1-climb.R

’Áłchíní bi’éé’ náádaségis.

children 3-clothes 3-1-wash.R

’Íhoo’aah ’ayóo bidziil.

education very 3-strong.I

Baa tįįh náádiikah.

3-for achieve 1dpl-walk.pl.I

Ch’ééh jiyáán náshdį́į́h ’áádóó tó náshdlį́į́h.

watermelon again-1-eat.R then water again-1-drink.R

dadiilbish

pl-3DO-1dpl-boil.it.F

Damóogo ’áłah ’aleeh ’áko ’áadi nihaadíínááł.

Sunday 3-gather 3-be so there-at 1-Pl-to-2-arrive.F

deiidą́

pl-3DO-1dpl-eat.it.I

deiilzhóóh

pl-3DO-1dpl-brush/comb.it.I

deishóóh

pl-3DO-3dpl-brush/comb.it.I

diilyį́į́’

3DO-1dpl-melt.it.P

Díkwíí jį́ nanilnish?

how.many-Q day 2-work.I

Doo kingóó diit’ash da.

NEG town-to 1dpl-go.du.Prog NEG

Doondó’ daatsaah da noolin.

not.even 3-sick.I NEG 3-resemble.NI

Díí tł’óół yílééł.

this rope 3-2-carry.SFO.Prog

Gohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ bgo daats’í nínízin?

coffee only TOP or milk 3-with-GO perhaps 3-2-want.NI

Haalá t’áá ’éiyá naaltsoos niníłtsooz ni’.

what-Q just TOP paper 3-1-put.FFO.P recall

Haalá tʼáá ʼéiyá yiníle ni’?

how-Q just TOP 2-name.NI remember

Haashíyee' shimá bidzi' izí shił doolwoł hait'éego dilwo'.

try.and.find.out 1-mother bicycle 1-with pas-moving.fast.F 3-1-try.F 3-run.

hadanoołchaad

pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).P

hanishchaad

3DO-1-card.it.(as.in.wool).I

haoołgizh

3DO-2dpl-cut.it.out.P

Hádą́ą́’ Jáan bighan ’áyiilaa?

When-past John 3-hogan 3-3-make.P

Háísh yiską́ągo ’adoogis?

who-Q tomorrow 3-wash.F

jidíníłkaad

3DO-4-start.to.herd.them.(animals).I

Jooł ’ahííłhan ’áádóó ’atiin dóó ’anít’i’ báhátis ’eelts’id.

ball 3-1-throw.P and.then road and fence 3-over 3-move.SRO.P

Lééchąą’í t’áá shǫǫ ’akéé’ nálwod lá.

dog good.thing INDEF-behind 3-return.P DISC

Na’nízhoozhígóó náádínídzáago háadish ’adeeshį́į́ł nínízin?

Gallup-toward again-2-go.R-GO where-Q 1-eat-F 2-want.NI

Naaki nááhaigo shich’é’é náá’íídeeshtah, ní.

Two year.GO 1-daughter again.school.F said.

nidasiilyá

pl-3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.P

nizhdooleeł

3DO-4-carry.a.ropelike.thing.around.F

Níyolgo t’áá ’áko niishch’ił.

wind-GO immediately 3-blink.U

Níwe, tʼáádoo ʼabeʼ tʼóó bee naninéʼhí. Hazhóʼó nidlą́.

stop NEG milk just 3-with 2-play.R-NEG properly 3-2-drink.I

Remark- Hachidí laʼ doo sizį́į da. Response- Jó doo jiza da .

4-vehicle surprise NEG 3-stand.SPN-NEG | well NEG 4-sit.SPN NEG

Shá bíighah na’ashkǫ́ǫ́’go yiishjį́į́’ lá.

sun proportionate 1-swim.CI-GO 1-sun.burn.I DISC

Shą́ą́’ ’ałk’idą́ą́’ baa hwiinít’į́į ni’.

remember long.ago 3-for 3-discuss.I recall

Shicheii bighangóó yishááł.

1-grandfather house-toward 1-go.Prog

Shilį́į́’ tł’aaká’ii dóó shilį́į́’ biyéél bił tsodizin ’íishłaa.

1-appaloosa and 1-horse 3-saddle 3-with prayer 3-1-make.P

Shiyáázh shaa yógháah le’ nissingo sédá.

my.son 1-for 3-arrive.O hope 3-1-want.CI-GO 1-sit.I

T’ah doo kintahgóó diit’aash da.

not.yet store-to 1du-go.I NEG

T’áadoo hoshíníkéhé.

T’ÁADOO 2-scold.NI-Í
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

T’áá ká chidí ba’óó’ááł lágo.

NEG car 3-3-borrow.O LÁGO

T’áadoo hooyání łį́į́’ shidáagi ch’éltáál.

suddenly horse 1-front-at 3-bolt.P

T’áá shǫǫ dibé náz’ah lá.

good.thing sheep 3-butcher.P DISC

Tł’éédą́ą́’ ni’shéłhaazh.

night-past 1-rest.P

yik’ídéididis

pl-3DO-3dpl-wrap.it.around.it.I