An example search has returned 50 entries

’Atiin bąąhgóó doo ch’il ’ahwééh ’ájíléeh da.

road 3-beside-along NEG plant coffee together 3-4-gather.SFO.I NEG

’Áádóó haa hóót’įįd?

and.then how ho-happened.P

’Áshįįh Bii’ Tóodi níyáago dził bąąh hanáádeesh’nah.

Salt.Lake.City-at 1-go.P-GO mountain 3-on again-1-climb.R
listenloadingplaying

When I go to Salt Lake, I will climb mountains again.

Bee’eldííldahsinil kintahdi sh ’oolwoł ńt’éé’ tsístł’ahazt’i’ léi’ góne’ sh ’o’oolwod.

Albuquerque town-at 1-with 3-run.Prog past deadend a areal-in 1-with 3-drive.P

bik’ídadisoodiz

pl-3DO-2dpl-wrap.it.around.it.P

bik’ídazhdidoodis

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.F
listenloadingplaying

wrap it around it, 4th person plural

bik’ídóhdis

3DO-2dpl-wrap.it.around.it.I

Bíla’ashdla’ii nishlį́.

3-hand-five-NOM 1-be.NI
listenloadingplaying

I am a five-fingered being (= a person).

Chidí nidabinołtłáád.

car pl-3-2dpl-stop.I
listenloadingplaying

You all stop the car!

dajitł’ó

pl-3DO-4dpl-weave.it.I

Damǫ́ǫgo tódilchxoshí yishdlį́į́h.

Sunday-GO soda 3-1-drink.U
listenloadingplaying

On Sundays I drink soda.

daooyą́ą́’

pl-3DO-2dpl-eat.it.P

deitł’ó

pl-3DO-3dpl-weave.it.I

didazhdiłjeeh

pl-3DO-4dpl-start.fire.I

didołjeeh

3DO-2dpl-start.fire.I

diidííłjéé’

3DO-3-start.fire.P

Díí ’abíní dibé tóógóó neeshkał.

this morning sheep water-to 3-1-herd.Prog

Díí łééchąą’í dah doosłóós laanaa.

this dog 1-lead.O.ADV-laanaa optative particle for a positive wish, hope or desire.
listenloadingplaying

I wish I could lead this dog on a leash.

Doo ’atiin bąąhgóó ch’il ’ahwééh ’áłah ’ájíléeh da.

NEG road 3-beside-along plant coffee together 3-4-gather.SFO.I NEG

Doo kingóó diit’ash da.

NEG town-to 1dpl-go.du.Prog NEG

Doo t'áá k'ad nimasii yiyą́ą́ da.

do.not.want.to potatoes 1-eat.P NEG

Dooládó’ shį́į́ shich’ohoos’ni’ da; ’adą́ą́dą́ą́’ kintah góyaa yishááł ńt’éé’ béeso naadiinígíí ńdiiłtsooz.

wow probably 1-lucky.P yesterday town areal down 1-go.I Past money twenty-NOM 3-sit.FFO.P

Gohwééh ’áłdó’ nahideeshnih nisinée beesénah lá.

coffee also 3-1-buy.F 1-want.NI-past 3-1-forget.P DISC
listenloadingplaying

I wanted to buy coffee as well but I forgot it!

Ha’a’áahgo shilį́į́’ bá niná’áshjoł.

east-GO 1-horse 3-for again-1-feed.NCM.R

Haashíyee' díí naak'ee sinilí biniitááh t'áá daats'í bee hoot'į́.

try.and.find.out this eyeglasses 3-2-try.IP just maybe 3-with area-pas-see.Prog.N

hadasiigeed

pl-3DO-1dpl-dig.it.out.P

hadoołtééł

3DO-2dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F
listenloadingplaying

carry him/her up out of something, 2nd person dual

haiigeed

3DO-1dpl-dig.it.out.P

haołgéésh

3DO-2dpl-cut.it.out.I

Háí dahoneesná, Kinłánídę́ę́’ ’Óola yee ’ádadójíhígíí doodago Gah Bikee’ Taah Yí’áhídę́ę́’ Hado yee ’ádadójíhígíí daats’í?

who pl-3-win.P Denver-from nugget 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom or Florida-from heat 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom perhaps

Nahałtin ládą́ą́’ doo deesháał da.

3s-rain.I in.case NEG 1-go.F NEG

Ná’oolkiłí sits’ą́ą́’ tanáóó’nił lágo!

watch 1-away 3-1-take.apart.O don’t

neiskáá’

3DO-3-investigate.it.P

nitł’ó

3DO-2-weave.it.I

niłhį́į́h

3DO-2-melt.it.(snow).I

Níwo’jį’ nídiidááh.

move-to 2-get.up.I
listenloadingplaying

Go and get up.

Shicheii déidiiłjeeh’ii’, hoozdohgóó nahisiitą́.

1-grandfather 3-3-built.fire.P-and warm-to 3-sit.P

Shicheii haastihgo łáháda ninálnish.

1-grandfather 3-become.old.P-GO seldom 3-work.R
listenloadingplaying

My grandfather seldom (rarely) works since he got old.

Shilééchąą’í b na’nishkaadgo jooł b ’abíńjíshhałgo yikéé’ náádiilwo’.

1-dog 3-with 1-herd.CI ball 3-for 3-1-bat.R-GO 3-after 3-run.R

Shimósí yázhí tsin yąąh dah sidáago hádésh’na’ ńt’éé’ ’áłt’ąą hadanáálwod.

1-cat little tree 3-on up 3-sit.SPN-GO 1-climb.P but after.all 3-run.down.P

T’áá kintahdi ’ííyą́ą́’ nidi náá’áshdą́.

just town-at 1-eat.P but 3-1eat.R

listenloadingplayingSpeaker: Johnny HarveylistenloadingplayingSpeaker: Jennifer Reyes Morgan

I ate in town, but I am eating again.

T’áá shǫǫ hooghandi nádzáá lá.

good.thing home-at 3-return.P DISC

Ts’aa’ t’áá nitsaaígíí bídin nishłį́.

basket just 3-large.NI-nom 3-lack 1-be.NI

Yadiizíníshą’ haa néelt’e’go nínízin?

can-Q how 3.many.N-GO 2-want.NI

yiigish

3DO-2-make.one.cut.in.it.I

yiishjį́į́h

Usitative Mode: 1-become.black.U
listenloadingplaying

I usually become black, get sunburned

yishhį́į́h

3DO-1-melt.it.(snow).I

yiyíí’aal

3DO-3-chew.it.P

ʼDa'azhishgóó, sis łigaii shaʼ díílééł.

dance-to 1-go.F belt silver 1-borrow3-lend.SFO.F