Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries
’At’ééd sin t’áá hahígo yíhooł’ą́ą́’.
girl song just quickly 3-3-learn.P’Azhą́ níchíil ndi dibé ch’ínínil.
even 3-snow.I but sheep 3-1-release.P’Áshįįh Bii’ Tóodi níyáago dził bąąh hanáádeesh’nah.
Salt.Lake.City-at 1-go.P-GO mountain 3-on again-1-climb.RÁt’ah ’índa shaa náádíídááł.
later 1-to again-2-come.Fbik’ídadeediz
pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.Pbik’ídazhdidoodis
pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.Fbik’ídísdis
3DO-1-wrap.it.around.it.IDa’ ’áájí ’ałdó’ ’áłah ’azlį́į́’?
Q that-side also meeting 1-happen.Pdadiilbish
pl-3DO-1dpl-boil.it.Fdadoohsį́į́ł
pl-3DO-2dpl-eat.it.Fdajitł’ó
pl-3DO-4dpl-weave.it.Idajiłhį́į́h
pl-3DO-4dpl-melt.it.(snow).Ideiidą́
pl-3DO-1dpl-eat.it.Ididadidoołjah
pl-3DO-2dpl-start.fire.Fdideidííłjéé’
pl-3DO-3dpl-start.fire.Pdididííłjah
3DO-2-start.fire.Fdiilyį́į́’
3DO-1dpl-melt.it.PDoo ’áłah deiidleeh da.
NEG together pl-1dpl-meet.pl.I NEGDoo nídahiyoołnaah da.
neg pl-3-2dpl-resuscitate.I negHa’át’íí neidiyoołnih nínízin?
who 3-3-buy.F 2-think.NIHaa’íyee’ shimáyázhí daats’í ałtso ch’iyáán ’áyiilaa.
lets.see my-maternal.aunt finished food 3-3-making.PHaalá tʼáá ʼéiyá yinílyée ni’?
how-Q just TOP 2-name.NI rememberHaaláyéé diitlʼééʼ ʼajiłhwosh.
caution this-night 4-sleep.Ihadaniilchaad
pl-3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).Ihadanołchaad
pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).Ihadínóołchał
3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).Fhaiigeed
3DO-1dpl-dig.it.out.Phainiłchaad
3DO-3-card.it.(as.in.wool).Ihajíígeed
3DO-4-dig.it.out.Phaniilchaad
3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).PHádą́ą́’ Jáan bighan ’áyiilaa?
When-past John 3-hogan 3-3-make.PHáidíígíísh neidiyoołnih nínízin?
which.one-ÍGÍÍ-Q 3-3-buy.F 2-think.NIHodíínáá’ágo bááh dootł’izhí ła’ deeshį́į́ł.
after.a.while-GO bread blue some 1-eat.FHooghandóó ch’ínáshdáahgo dibé nánásh’įįh.
home-from 1-go.outside.R-GO sheep 1-look.Rjííłhį́į́’
3DO-4-melt.it.(snow).PK’idadeelyáá nit’éé’ t’óó daazgan, háálá doo nahałtin da.
1pl-plant.P past just 3pl-dry.SPN, because NEG 3-rain.CI NEGNa’nízhoozhígóó chídí doo nił dah didoolwoł da.
Gallup-to car NEG 2-with up start-3.drive.F NEG
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Command, negativefind in Navajo Imperatives
- Náásgóófind in Navajo Imperatives
- -góó to, toward, along, on, with a numeral it indicates a date’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- doo --- da frame to negativize verbs and phrasessaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- -ił with’akéé’ si’ání zanoo’į́ bik’ídáahgi
- dah up at an elevation, off, static, holdingsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- Náásgóó
- ’oolwoł drive




